التوبة ٦٣
ترجمه
| التوبة ٦٢ | آیه ٦٣ | التوبة ٦٤ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«یُحَادِدْ»: دشمنی و مخالفت کند. مراد این است: کسی که با انجام گناه نافرمانی خود را نشان می‌دهد، انگار جبهه‌گیری کرده است و خویشتن را در حدّی یعنی جانبی، و خدا را در حدّی قرار داده است (نگا: مجادله / و و ). «الخِزْیُ»: خواری و رسوائی.
تفسیر
- آيات ۶۳ - ۴۹ سوره توبه
- منافقين كه به گمان خود از ناملايمات فتنه احتمالى جنگ دورى مى گزينند در واقع از نفاق و ضلالتشان در فتنه سقوط كرده اند و خود غافلند
- خوشحالى منافقين از شكست مسلمين و بدحالى آنها از پيروزى مسلمين و جواب اول به آنان
- فقط اراده و مشيت خداوند جارى است و توكل و واگذارى امور به او جايى براى سرور يا غم نمى گذارد.
- جواب دوم به منافقين : (( قل تربصون بنا الا احدى الحسينين ))
- انفاق منافقين مقبول نيست
- شيفته اموال و اولاد بسيار منافقين مشو كه اموال و اولاد آنان مايه عذاب آنها است
- مواد مصرف صدقات واجبه (زكوات )
- وجوهى كه در توجيه ترتيب ذكر موارد هشتگانه مصرف زكات گفته شده
- معناى جمله : (( قل اذن خير لكم ))
- توضيح مراد از جمله : يؤ من بالله و يؤ من للمؤ منين ))
- عدم منافات بين اينكه پيامبر اسلام (ص ) رحمة للعالمين است و اينكه فقط براى مؤ منين رحمت است
- روايتى در مورد كسانى كه در مورد تقسيم صدقات بين فقراء به پيامبر (ص ) اعتراض كردند
- (( منهم من يلمزك فى الصدقات ... ))
- رواياتى درباره تقسيم صدقات واجب و مستحقين آن
- كسانى كه در شمار (( مؤ لفة قلوبهم )) بودند و رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) از زكات به آنان پرداخت كرد
- مواردى از پرداخت صدقه واجب در فرمايش امام صادق (ع )
- چند روايت در ذيل آيه (( يقولون هو اذن قل اذن خير لكم ... ))
نکات آیه
۱ - جبهه گیرى در برابر خدا و رسول(ص) و خصومت با آنان، مستلزم خلود در آتش دوزخ است. (من یحادد اللّه و رسوله فان له نار جهنم خلداً فیها)
۲ - هشدار شدید الهى به منافقان، نسبت به موضع گیریهاى خصمانه آنان در برابر خدا و رسول (ص) (ألم یعلموا ... ذلک الخزى العظیم)
۳ - آزار پیامبر(ص) و عیب جویى از آن حضرت، موضع گیرى خصمانه در برابر خداست. (و منهم الذین یؤذون النبى ... من یحادد اللّه و رسوله) برداشت فوق بدان جهت است که خداوند، پس از بیان کارهاى نادرست منافقان، از همه کارهاى آنان با جمله «یحادد اللّه و رسوله» یاد کرده است.
۴ - پیامبر(ص)، برخوردار از حرمت و جایگاهى والا در نزد خداوند (من یحادد اللّه و رسوله) با توجّه به اینکه خصومت با رسول اکرم (ص) مساوى خصومت با خدا شمرده شده، برداشت فوق به دست مى آید.
۵ - منافقان، مخلد در آتش دوزخند. (من یحادد اللّه و رسوله فان له نار جهنم خلداً فیها) با توجّه به اینکه آیات قبل و آیه بعد بیانگر خصلتهاى منافقان است، برداشت فوق استفاده مى شود.
۶ - موضع گیرى خصمانه منافقان در برابر خدا و رسولش، على رغم آگاهى آنان به عاقبت دردناک عملکردشان، شگفت آور است. (ألم یعلموا أنه من یحادد اللّه و رسوله فان له نار جهنم) با توجّه به اینکه «ألم یعلموا» توبیخ است و این نوع توبیخ در مواردى به کار مى رود که توبیخ شونده آگاه بوده و نمى بایست پس از آگاهى مرتکب خلاف شود، مطلب بالا استفاده مى شود.
۷ - کیفرهاى سخت اخروى، بازتاب عملکرد و موضع گیریهاى خودِ انسان (من یحادد اللّه و رسوله فان له نار جهنم)
۸ - جاودانگى حیات انسان حتى دوزخیان، در جهان آخرت (نار جهنم خلداً فیها)
۹ - رسوایى بزرگ و ذلت واقعى، در مخلد شدن انسان در آتش دوزخ است. (فان له نار جهنم خلداً فیها ذلک الخزى العظیم)
۱۰ - حفظ آبرو در برابر مردم، با سوگند دروغ و بى توجّهى به رضایت خدا و رسولش، موجب رسوایى و ذلت انسان در آخرت است. (یحلفون باللّه لکم ... فان له نار جهنم ... ذلک الخزى العظیم)
۱۱ - نقش یادآورى فرجام امور، در هدایت انسانها (ألم یعلموا أنه من یحادد اللّه ... نار جهنم ... ذلک الخزى العظیم)
موضوعات مرتبط
- آبرو: آبرودارى دروغین ۱۰
- امور: امور شگفت آور ۶
- تذکر: آثار تذکر ۱۱ ; تذکر فرجام امور ۱۱
- جهنم: جاودانان در جهنم ; جاودانگى در جهنم ۹ ; ذلت در جهنم ۹ ; موجبات جاودانگى در جهنم ۱
- جهنمیان: ۵ جاودانگى جهنمیان ۵ ۸
- حیات: جاودانگى حیات اخروى ۸
- خدا: آثار بىتوجّهى به رضایت خدا ۱۰ ; هشدارهاى خدا ۲
- دشمنى: آثار دشمنى با خدا ۱ ; آثار دشمنى با محمّد (ص) ۱ ; دشمنى با خدا ۲، ۳، ۶ ; دشمنى با محمّد (ص) ۲، ۶
- ذلت: عوامل ذلت ۹ ; عوامل ذلت اخروى ۱۰
- سوگند: آثار سوگند دروغ ۱۰
- عمل: آثار عمل ۷ ; کیفر عمل ۷
- کیفر: موجبات کیفر اخروى ۷ ; نظام کیفرى ۷
- محمّد(ص): اذیت محمّد(ص) ۳ ; عیب جویى از محمّد(ص) ۳ ; مقامات محمّد(ص) ۴
- منافقان: آگاهى منافقان ۶ ; دشمنى منافقان ۲، ۶ ; فرجام منافقان ۶ ; منافقان در جهنم ۵ ; هشدار به منافقان ۲
- هدایت: زمینه هدایت ۱۱
