التوبة ٥٣
ترجمه
| التوبة ٥٢ | آیه ٥٣ | التوبة ٥٤ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«أَنفِقُوا»: ببخشید. بخشش و احسان کنید. در ظاهرْ امر و در معنی خبر است (نگا: توبه / ). «طَوْعاً أَوْکَرْهاً»: به دلخواه یا به ناچار. مصدرند و حال واقع شده‌اند و به معنی (طَآئِعینَ) و (کارِهینَ) به کار رفته‌اند.
تفسیر
- آيات ۶۳ - ۴۹ سوره توبه
- منافقين كه به گمان خود از ناملايمات فتنه احتمالى جنگ دورى مى گزينند در واقع از نفاق و ضلالتشان در فتنه سقوط كرده اند و خود غافلند
- خوشحالى منافقين از شكست مسلمين و بدحالى آنها از پيروزى مسلمين و جواب اول به آنان
- فقط اراده و مشيت خداوند جارى است و توكل و واگذارى امور به او جايى براى سرور يا غم نمى گذارد.
- جواب دوم به منافقين : (( قل تربصون بنا الا احدى الحسينين ))
- انفاق منافقين مقبول نيست
- شيفته اموال و اولاد بسيار منافقين مشو كه اموال و اولاد آنان مايه عذاب آنها است
- مواد مصرف صدقات واجبه (زكوات )
- وجوهى كه در توجيه ترتيب ذكر موارد هشتگانه مصرف زكات گفته شده
- معناى جمله : (( قل اذن خير لكم ))
- توضيح مراد از جمله : يؤ من بالله و يؤ من للمؤ منين ))
- عدم منافات بين اينكه پيامبر اسلام (ص ) رحمة للعالمين است و اينكه فقط براى مؤ منين رحمت است
- روايتى در مورد كسانى كه در مورد تقسيم صدقات بين فقراء به پيامبر (ص ) اعتراض كردند
- (( منهم من يلمزك فى الصدقات ... ))
- رواياتى درباره تقسيم صدقات واجب و مستحقين آن
- كسانى كه در شمار (( مؤ لفة قلوبهم )) بودند و رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) از زكات به آنان پرداخت كرد
- مواردى از پرداخت صدقه واجب در فرمايش امام صادق (ع )
- چند روايت در ذيل آيه (( يقولون هو اذن قل اذن خير لكم ... ))
نکات آیه
۱ - آمادگى برخى از متخلفان جنگ تبوک، براى انفاق مال به جاى رفتن به جهاد (قل أنفقوا طوعاً) در شأن نزول این آیه آورده اند که: فردى از منافقان پیشنهاد پرداخت پول به جاى رفتن به جهاد را کرده بود.
۲ - انفاق منافقان - چه با میل و رغبت باشد و چه با بى میلى و کراهت - در پیشگاه خدا بى ارزش و غیر قابل قبول است. (قل أنفقوا طوعاً أو کرهاً لن یتقبل منکم)
۳ - انفاق مال به جاى شرکت در جنگ، در پیشگاه خداوند بى ارزش و غیر قابل قبول است. (و منهم من یقول ائذن لى و لاتفتنى ... قل أنفقوا طوعاً أو کرهاً لن یتقبل منکم)
۴ - متخلفان از جنگ، فاسق و اعمالشان در نزد خداوند بى ارزش است. (إنکم کنتم قوماً فسقین) روى سخن در این بخش از آیات با منافقانى است که از شرکت در جنگ تبوک خوددارى کردند.
۵ - منافقان، گروهى فاسق و تجاوزپیشه (إنکم کنتم قوماً فسقین)
۶ - فسق و انحراف از حق، موجب بى ارزش شدن اعمال در پیشگاه خداوند (أنفقوا ... لن یتقبل منکم إنکم کنتم قوماً فسقین)
۷ - اعمال نیکى که داراى ریشه ها و انگیزه هاى غیر الهى باشد، در محضر خدا پذیرفته نیست. (أنفقوا ... لن یتقبل منکم إنکم کنتم قوماً فسقین)
۸ - توصیه خداوند به پیامبر (ص) در نپذیرفتن انفاقهاى منافقان (لن یتقبل منکم) برداشت فوق بر این اساس است که جمله «لن یتقبل» خبر به معناى انشا باشد; یعنى، پیامبر (ص) نباید انفاق منافقان را بپذیرد.
موضوعات مرتبط
- ارزشها: ملاک ارزشها ۷
- انفاق: انفاق بى ارزش ۲، ۳
- جهاد: اهمیّت جهاد ۳; عمل متخلفان از جهاد ۴; فسق متخلفان از جهاد ۴
- خدا: توصیه هاى خدا ۸
- عمل: حبط عمل ۴; عوامل حبط عمل ۶; ملاکهاى قبولى عمل ۷
- غزوه تبوک: انفاق متخلفان از غزوه تبوک ۱; قصه غزوه تبوک ۱
- فاسقان: ۴، ۵
- فسق: آثار فسق ۶
- محمّد (ص): مسؤولیت محمّد (ص) ۸
- منافقان: بىارزشى انفاق منافقان ۲، ۸; فسق منافقان ۵
