الأنبياء ٤٠
ترجمه
| الأنبياء ٣٩ | آیه ٤٠ | الأنبياء ٤١ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«بَغْتَةً»: ناگهانی و سرزده. فُجْأَة. مصدر است و حال و یا مفعول مطلق بشمار است. «فَتَبْهَتُهُمْ»: پس ایشان را به دهشت و حیرت می‌اندازد. «لاهُمْ یُنظَرُونَ»: ایشان مهلت داده نمی‌شوند.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۳۴ - ۴۷ سوره انبياء
- پاسخ خداى تعالى به اميد بستن مشركين به مرگ پيامبر(صلى الله عليه و آله )، بابيان عموميت مرگ
- معانى و موارد استعمال ((نفس (( در لغت و در آيات قرآن كريم
- معنى و موارد استعمال كلمه ((موت -مرگ ((
- اشكالاتى جنه به كلام فخر رازى كه قائل به تخصيص آيه(كل نفس دائقه الموت ) شده است
- تهديد كافران استهزاء كننده به آتشى كه ناگهانى مى آيد و...
- بحث روايتى (رواياتى در ذيل برخى آيات گذشته )
نکات آیه
۱- کافران، در روز رستاخیز به طور ناگهانى با آتش فراگیر روبه رو خواهند شد. (لایکفّون عن وجوههم النار ... بل تأتیهم بغتة ) «بغت» به معناى امر ناگهانى و به دور از محاسبه و پیش بینى است.
۲- بهت و حیرت کافران، به هنگام گرفتار شدن به عذاب الهى (بل تأتیهم بغتة فتبهتهم )
۳- کافران دوزخى، از دفع و برگردانیدن عذاب الهى، کاملاً ناتوان اند. (فلایستطیعون ردّها )
۴- بهت زدگى کافران در برابر عذاب ناگهانى، بازدارنده آنان از هر گونه اقدام دفاعى است. (بل تأتیهم بغتة فتبهتهم فلایستطعیون ردّها )
۵- کافران، در طول عذاب اخروى، کمترین مهلت و آسایشى نخواهند داشت. (و لا هم ینظرون )
۶- کافران دوزخى، از هر گونه لطف و رحمت خداوند محروم اند. (و لا هم ینظرون ) برداشت یاد شده مبتنى بر این است که «ینظرون» فعل مضارع مجهول از ثلاثى مجرد و از ماده «نظرة» باشد که به معناى رحمت است (لسان العرب).
۷- کافران، برخوردار از مهلت الهى در دنیا و نه در آخرت (و لا هم ینظرون ) تذکر خداوند به کافران نسبت به نداشتن مهلت در آخرت، اشعار به وجود مهلت براى آنان در دنیا دارد و در واقع آنان را تشویق به بهره گیرى از این مهلت دنیوى مى کند.
۸- خلود کافران در عذاب اخروى (و لا هم ینظرون ) برداشت یاد شده بر این اساس است که مراد از «لا هم ینظرون» نفى تعلق رحمت و عنایت خداوند به کافران باشد. لازمه چنین نفى مطلقى، رهایى نیافتن کافران از عذاب و جاودانگى آنان در آتش است.
۹- کفر، موجب دخول ناگهانى در آتش فراگیر و مستمر دوزخ (الذین کفروا ... وجوههم النار ... تأتیهم بغتة ... و لا هم ینظرون )
موضوعات مرتبط
- جهنمیان: محرومیت جهنمیان ۶
- جهنم: جاودانان در جهنم ۸; موجبات جهنم ۹; ناگهانى بودن جهنم ۱; نجات از جهنم ۳
- رحمت: محرومان از رحمت ۶
- عذاب: عجز از دفع عذاب ۴; عذاب ناگهانى ۴
- کافران: تحیر کافران ۲، ۴; جاودانگى عذاب اخروى کافران ۸; رد استمهال کافران ۵; عجز اخروى کافران ۳; عجز کافران ۴; عذاب اخروى کافران ۵; غافلگیرى اخروى کافران ۱; کافران در جهنم ۳ ; کافران در قیامت ۱; کافران هنگام عذاب ۲، ۵; محرومیت اخروى کافران ۶; مهلت دنیوى به کافران ۷
- کفر: آثار کفر ۹
- لطف خدا: محرومان از لطف خدا ۶
