الأعراف ١١

از الکتاب
نسخهٔ تاریخ ‏۳۱ خرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۴:۴۵ توسط 127.0.0.1 (بحث) (افزودن سال نزول)


ترجمه

ما شما را آفریدیم؛ سپس صورت بندی کردیم؛ بعد به فرشتگان گفتیم: «برای آدم خضوع کنید!» آنها همه سجده کردند؛ جز ابلیس که از سجده‌کنندگان نبود.

و همانا ما شما را خلق كرديم، سپس صورتتان بخشيديم، آن‌گاه به فرشتگان گفتيم: براى آدم سجده كنيد پس سجده كردند جز ابليس كه از سجده كنندگان نشد
و در حقيقت، شما را خلق كرديم، سپس به صورتگرى شما پرداختيم؛ آنگاه به فرشتگان گفتيم: «براى آدم سجده كنيد.» پس [همه‌] سجده كردند، جز ابليس كه از سجده‌كنندگان نبود.
و همانا شما آدمیان را بیافریدیم و آن گاه که بدین صورت کامل آراستیم، فرشتگان را به سجده آدم مأمور کردیم، همه سجده کردند جز شیطان که از جمله سجده کنندگان نبود.
و شما را آفریدیم، سپس شما را صورت گری کردیم، آن گاه به فرشتگان گفتیم: بر آدم سجده کنید؛ بی درنگ همه سجده کردند، جز ابلیس که از سجده کنندگان نبود.
و شما را بيافريديم، و صورت بخشيديم، آنگاه به فرشتگان گفتيم: آدم را سجده كنيد. همه، جز ابليس، سجده كردند و ابليس در شمار سجده‌كنندگان نبود.
و به راستی که شما را آفریدیم و صورت و سامان بخشیدیم، آنگاه به فرشتگان گفتیم بر آدم سجده برید، همه سجده بردند مگر ابلیس که از سجده‌کنندگان نبود
و هر آينه شما را بيافريديم سپس شما را در [زهدانها] صورتگرى كرديم، آنگاه به فرشتگان گفتيم آدم را سجده كنيد پس سجده كردند مگر ابليس كه از سجده آرندگان نبود.
(آدم، جدّ نخستین) شما را آفریدیم و سپس صورتگری کردیم. بعد از آن به فرشتگان (و از جمله ابلیس که در صف آنان قرار داشت، ولی از ایشان نبود) گفتیم: برای آدم سجده (ی خضوع و تواضع) کنید (و بزرگ و گرامیش دارید). پس (همه‌ی فرشتگان به فرمان یزدان) سجده کردند (و تعظیم و تکریم به جای آوردند) مگر ابلیس که (از جنّیان بود و فرمان نبرد و) سجده نکرد.
و به‌راستی شما را به‌درستی خلق کردیم. سپس به صورتگری شما پرداختیم. پس از آن به فرشتگان گفتیم: «برای (شکرانه‌ی تعلیم) آدم (برای من) سجده کنید.» پس (همه) سجده کردند، جز ابلیس (که) از سجده‌کنندگان نبود.
و همانا آفریدیمتان پس صورتگریتان کردیم و سپس گفتیم به فرشتگان سجده کنید برای آدم پس سجده کردند جز ابلیس که نشد از سجده‌کنندگان‌


الأعراف ١٠ آیه ١١ الأعراف ١٢
سوره : سوره الأعراف
نزول : ٣ هجرت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ١٧
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«خَلَقْنَاکُمْ»: شما را آفریدیم. در اینجا مراد این است که: اصل شما یعنی نیای نخستینتان را آفریدیم (نگا: حجر / - ). صیغه جمع برای تعظیم آدم است که ابوالبشر است. «صَوَّرْنا»: صورت‌بندی و صورتگری کردیم. آدم را از خاک آفریدیم و جان به کالبدش دمیدیم و پیکر زیبا و قامت رعنا و اندیشه والا بدو دادیم. «إِلآّ إِبْلِیسَ»: مگر اهریمن. مستثنی منقطع است. زیرا که ابلیس از جنس فرشتگان نیست (نگا: کهف / و حجر / ).

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

تفسیر

نکات آیه

۱- خداوند، خالق همه انسانهاست. (و لقد خلقنکم)

۲- خداوند، عطا کننده شکل و شمایل انسانى به انسانهاست. (ثم صورنکم)

۳- خداوند، مبدأ و منشأ انسانها (آدم) را آفرید و سپس به او صورت انسانى عطا کرد. (و لقد خلقنکم ثم صورنکم ثم قلنا للملئکة اسجدوا لأدم) «خلقناکم» (شما را در گذشته آفریدیم)، خطاب به همه انسانهاست و چون همه انسانها پیش از فرمان سجده بر آدم آفریده نشده بودند، معلوم مى شود آن جمله ناظر به آفرینش چیزى است که مى توانسته مبدأ همگان باشد و به همین لحاظ آفرینش او آفرینش همه انسانها شمرده شده است فراز بعد (ثم قلنا ...) مى رساند که آن چیز همان شد که به «آدم ابوالبشر» معروف است. قابل ذکر است که دلالت آیه بر این که خود آن مبدأ یاد شده آدم(ع) شده باشد به صورت احتمال مطرح است.

۴- خداوند پس از خلقت آدم(ع)، از فرشتگان خواست تا بر او سجده کنند. (ثم قلنا للملئکة اسجدوا لأدم)

۵- وجود فاصله زمانى بین آفرینش مبداء انسانها و اعطاى صورت انسانى به او (و لقد خلقنکم ثم صورنکم)

۶- وجود فاصله زمانى میان صورت دهى به منشأ انسانها و فرمان سجده بر آدم (ع) (ثم صورنکم ثم قلنا للملئکة اسجدوا لأدم)

۷- همه فرشتگان پس از فرمان خدا، بر آدم (ع) سجده کردند. (قلنا للملئکة اسجدوا لأدم فسجدوا)

۸- آدم (ع) انسانى ارجمند و برتر از فرشتگان (ثم قلنا للملئکة اسجدوا لأدم)

۹- ابلیس از سجده کردن بر آدم (ع) سرباز زد و از فرمان خدا تمرد کرد. (فسجدوا إلا إبلیس)

۱۰- روحیه ابلیس ناسازگار با سجده کردن بر آدم(ع) و خاضع شدن در برابر او (إلا إبلیس لم یکن من السجدین) جمله «فسجدوا إلا إبلیس» به روشنى مى رساند که ابلیس بر آدم (ع) سجده نکرد بنابراین جمله «لم یکن ...» اشاره به حقیقتى دیگر دارد و آن اینکه سجده نکردن وى مقطعى و به خاطر شرایط خاصى نبود بلکه نهاد وى از این عمل گریزان بوده است.

۱۱- ابلیس پیش از تمرد فرمان خدا، همپایه فرشتگان بود و در منزلت آنان بود. (قلنا للملئکة اسجدوا لأدم فسجدوا إلا إبلیس) از اینکه فرمان و خطاب خداوند به ملائکه (قلنا للملائکه اسجدوا) شامل ابلیس نیز مى شده، معلوم مى شود او همپایه فرشتگان بوده به گونه اى که از زمره آنان محسوب مى شده است.

۱۲- سجده فرشتگان بر آدم (ع) به منزله سجده آنان بر همه انسانها نبود. (و لقد خلقنکم ... ثم قلنا للملئکة اسجدوا لأدم) سیر طبیعى آیه اقتضا مى کرد که پس از «ثم صورناکم» گفته شود «ثم أمرنا الملائکة بالسجود لکم» این تغییر سیاق یعنى تبدیل عام (کم) به خاص (آدم) مى تواند اشاره به این داشته باشد که آفرینش مبدأ انسانها به منزله آفرینش همگان بود ولى سجده ملائکه به منشأ و مبدأ انسانها سجده به همگان نبوده است.

۱۳- انسانها داراى زمینه هاى دستیابى به منزلتى فراتر از فرشتگان و شایسته شدن براى سجده ملائکه بر ایشان. (لقد مکنکم فى الأرض ... و لقد خلقنکم ... ثم قلنا للملئکة اسجدوا لأدم) آیه قبل دلالت مى کند که مطالب عنوان شده در آیه مورد بحث که از جمله آنها سجده فرشتگان بر آدم (ع) است از نعمتهاى الهى براى همه انسانهاست. در حالى که نه سجده بر آدم به منزله سجده بر همگان است و نه سجده بر او نعمت براى دیگران، بنابراین، مى توان گفت جمله «قلنا للملائکه ...» پس از «خلقناکم» اشاره به این دارد که خداوند در همه انسانها این زمینه را ایجاد کرده است که بتوانند مسجود ملائکه بشوند.

۱۴- ایجاد زمینه هاى تکامل معنوى در انسانها از نعمتهاى خدا و سزاوار شکر و سپاسگزارى از اوست. (قلیلا ما تشکرون. و لقد خلقنکم ... ثم قلنا للملئکة اسجدوا لأدم)

روایات و احادیث

۱۵- عن أبى جعفر (ع) فى قوله: «و لقد خلقنکم ثم صورنکم»: اما «خلقناکم» فنطفة ثم علقة ثم مضغة ثم عظما ثم لحما، و اما «صورناکم» فالعین و الأنف و الأذنین و الفم و الیدین و الرجلین ... .[۱] از امام باقر(ع) درباره آیه «و لقد خلقناکم ...»، روایت شده است: مراد از «خلقناکم» مراحل مختلف آفرینش یعنى نطفه، خون بسته، آنگاه مضغه (چیزى شبیه گوشت جویده) و بعد استخوان و سپس گوشت است. و مراد از «صورناکم» شکل گرفتن با چشم، بینى، دو گوش، دهان، دست و پا مى باشد ... .

۱۶- عن أبى عبدالله (ع): إن الملائکة کانوا یحسبون أن إبلیس منهم و کان فى علم الله أنه لیس منهم فاستخرج الله ما فى نفسه بالحمیة فقال: «خلقتنى من نار و خلقته من طین».[۲] از امام صادق(ع) روایت شده است: فرشتگان گمان مى کردند ابلیس از آنهاست، ولى خداوند مى دانست که او جزء ایشان نیست و خود برتربینى درونى او را (به وسیله امر به سجده) آشکار نمود ... .

موضوعات مرتبط

  • آدم (ع): برترى آدم (ع) بر ملائکه ۸; ترک سجده بر آدم (ع) ۹، ۱۰; خلقت آدم (ع) ۳، ۴; سجده بر آدم (ع) ۴، ۶; قصه آدم (ع) ۹; مقامات آدم (ع) ۴، ۷، ۸
  • ابلیس: تکبّر ابلیس ۱۰; جنس ابلیس ۱۶; روحیه ابلیس ۱۰; عصیان ابلیس ۹، ۱۱; مقامات ابلیس ۱۱; مقامات سابق ابلیس ۱۱
  • انسان: خالق انسان ۱; زمینه تکامل انسان ۱۴; سیماى انسان ها ۲، ۳، ۵; شخصیت انسان ۱۳; شکل بندى انسان ۱۵; مراحل خلقت انسان ۵، ۱۵; مقامات انسان ۱۳; منشأ خلقت انسان ۳، ۵
  • تکامل: زمینه تکامل ۱۳
  • خدا: اوامر خدا ۴، ۶، ۷; خالقیت خدا ۱، ۳; عطایاى خدا ۲، ۳; علم خدا ۱۶; نعمتهاى خدا ۱۴
  • شکر: نعمت ۱۴
  • شیطان: استکبار شیطان ۱۶
  • عصیان: از خدا ۹، ۱۱
  • ملائکه: سجده ملائکه بر آدم (ع) ۴، ۷، ۱۲; سجده ملائکه بر انسان ۱۳; ملائکه و ابلیس ۱۶

منابع

  1. ↑ تفسیر قمى، ج ۱، ص ۲۲۴; نورالثقلین، ج ۲، ص ۶، ح ۱۷.
  2. ↑ تفسیر عیاشى، ج ۲، ص ۹، ح ۵; تفسیر برهان، ج ۲، ص ۵، ح ۴.
برگرفته از «https://www.alketab.org/index.php?title=الأعراف_١١&oldid=105521»