فصلت ٣٥

از الکتاب
نسخهٔ تاریخ ‏۳۱ خرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۵:۲۱ توسط 127.0.0.1 (بحث) (افزودن سال نزول)


ترجمه

امّا جز کسانی که دارای صبر و استقامتند به این مقام نمی‌رسند، و جز کسانی که بهره عظیمی (از ایمان و تقوا) دارند به آن نایل نمی‌گردند!

|و اين [خصلت خوب‌] جز به كسانى كه شكيبايند عطا نشود و آن را جز كسى كه داراى بهره‌ى بزرگ [از ايمان و تقوا] است به دست نياورد
و اين [خصلت‌] را جز كسانى كه شكيبا بوده‌اند نمى‌يابند، و آن را جز صاحب بهره‌اى بزرگ، نخواهد يافت.
و لیکن به این مقام بلند (یعنی در پاداش بدی نیکی کردن) کسی نمی‌رسد جز آنان که (در راه دینداری) دارای مقام صبر و ثبات و (در معرفت الهی) صاحب حظّ بزرگند.
این بهترین شیوه را جز کسانی که [در زمینه خودسازی و تزکیه] پایداری کردند، نمی یابند، و جز کسانی که بهره بزرگی [از ایمان و تقوا] دارند به آن نمی رسند؛
برخوردار نشوند از اين مگر كسانى كه شكيبا باشند و كسانى كه از ايمان بهره‌اى بزرگ داشته باشند.
و آن را جز شکیبایان نپذیرند، و آن را جز بختیار فرانگیرد
و از اين [صفت‌]- كه بدى را به نيكى پاسخ دهند- برخوردار نشوند مگر آنان كه شكيبايى كنند و از اين [خصلت‌] برخوردار نشود مگر آن كه داراى بهره اى بزرگ [از خردمندى و كمال انسانى‌] است.
به این خوی (و خلق عظیم) نمی‌رسند مگر کسانی که دارای صبر و استقامت باشند، و بدان نمی‌رسند مگر کسانی که بهره‌ی بزرگی (از ایمان و تقوا و اخلاق ستوده) داشته باشند.
و این (خصلت) را جز کسانی که شکیبا بودند درنیابند و آن را جز صاحب بهره‌ای بزرگ، در نخواهد یافت.
و داده نشوندش جز آنان که شکیبا شدند و داده نشودش مگر دارنده بهره‌ای بزرگ‌


فصلت ٣٤ آیه ٣٥ فصلت ٣٦
سوره : سوره فصلت
نزول : ٩ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ١٣
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«مَا یُلَقَّاهَا»: به این خصلت دست نمی‌یابد و این سفارش را پذیرا نمی‌گردد (نگا: قصص / ). ضمیر (هَا) به (خَصْلَة) یا (وَصِیَّة) باز می‌گردد که مستفاد از جمله سابق است. «ذُو حَظٍّ عَظِیمٍ»: دارای بهره فراوان از خصال حمیده و صفات پسندیده‌ای که منتهی به سعادت دائم می‌گردد (نگا: قصص / ، انسان / ).

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

تفسیر

نکات آیه

۱ - پاسخ نیک به رفتار ناپسند مخالفان و معاندان، تنها در توان صاحبان صبر و شکیبایى است. (ادفع بالتى هى أحسن ... و ما یلقّیها إلاّ الذین صبروا)

۲ - آزمودگان میدان صبر، برخوردار از سعه صدر و توان تحمل مخالفان (ادفع بالتى هى أحسن ... و ما یلقّیها إلاّ الذین صبروا) فعل ماضى «صبروا» مى رساند که افرادى مى توانند به بدگویى و بدرفتارى مخالفان پاسخ نیک دهند که قبلاً اهل صبر و بردبارى بوده و در آن میدان موفق شده اند.

۳ - برخورد شایسته و نیکو در برابر رفتار ناپسند دیگران، نشانه بهره مندى فرد از کمالات و ارزش هاى والاى انسانى است. (ادفع بالتى هى أحسن ... و ما یلقّیها إلاّ ذوحظّ عظیم)

۴ - «صبر و شکیبایى»، از برجسته ترین ارزش ها و کمالات وجودى انسان است. (و ما یلقّیها إلاّ الذین صبروا و ما یلقّیها إلاّ ذوحظّ عظیم) در قسمت اول آیه گفته شده که تنها صابران توانایى برخورد شایسته با بدرفتاران را دارند و در قسمت نهایى آیه مطرح شده که تنها بهره وران از ارزش هاى انسانى قادر بدان رفتار هستند. از این مطلب به دست مى آید که صابران همان بهره مندان از کمالات والاى انسانى اند.

۵ - بهره مندى انسان از کمالات و ارزش هاى والا، در گرو تلاش اخلاقى خود او است. (و ما یلقّیها إلاّ الذین صبروا و ما یلقّیها إلاّ ذوحظّ عظیم)

۶ - حسن خلق و سعه صدر، داراى ارزشى والا و توصیف ناپذیر در میان مکارم اخلاقى است. (و ما یلقّیها إلاّ الذین صبروا و ما یلقّیهاإلاّ ذوحظّ عظیم) از انحصار فضیلت بالا به صابران و بهره وران از ارزش هاى انسانى و نیز تکرار «و مایلقّاها»، برداشت یاد شده استفاده مى شود.

۷ - برخورد انتقام جویانه و غیر منطقى، نشانه ناشکیبایى و کمبود ارزش هاى والا است. (ادفع بالتى هى أحسن ... و ما یلقّیها إلاّ الذین صبروا و ما یلقّیها إلاّ ذوحظّ عظیم)

۸ - پیامبر(ص)، انسانى صبور و برخوردار از عالى ترین کمالات و ارزش ها است. (ادفع بالتى هى أحسن ... و ما یلقّیها إلاّ الذین صبروا و ما یلقّیها إلاّ ذوحظّ عظیم) برداشت یاد شده بر این اساس است که مخاطب اصلى توصیه خداوند در این آیه، پیامبر(ص) مى باشد.

موضوعات مرتبط

  • اخلاق: آثار خوش اخلاقى ۳; ارزش خوش اخلاقى ۶; فضایل اخلاقى ۴، ۶
  • انتقام: آثار انتقام ۷
  • تکامل: زمینه تکامل ۵
  • تلاش: آثار تلاش ۵
  • دشمنان: خوش اخلاقى با دشمنان ۱
  • شرح صدر: ارزش شرح صدر ۶
  • صابران: خوش اخلاقى صابران ۱; شرح صدر صابران ۱، ۲; فضایل صابران ۱، ۲
  • صبر: ارزش صبر ۴; نشانه هاى بى صبرى ۷
  • عمل: روش برخورد با عمل ناپسند ۳
  • کمال: نشانه هاى کمال ۳
  • محمد(ص): صبر محمد(ص) ۸; فضایل محمد(ص) ۸

منابع