ص ٤٩
ترجمه
| ص ٤٨ | آیه ٤٩ | ص ٥٠ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«ذِکْرٌ»: خاطره. یاد. عظمت و آوازه. وسیله پند و مایه عبرت دیگران. با توجّه به معنی اخیر، مفهوم آیه این می‌شود، این فرازها، مایه پند و اندرز کسانی است که پندپذیر و عبرتگیر باشند و بدین وسیله بخواهند از زمره متّقیان گردند. «حُسْنَ مَآبٍ»: (نگا: آل‌عمران / ، رعد / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
نکات آیه
۱ - قرآن، وسیله یاد و یادآورى انسان ها است. (هذا ذکر) برداشت یاد شده مبتنى بر این است که «هذا» اشاره به آیات قرآن باشد.
۲ - قرآن، عامل یادآورى دانستنى هاى فراموش شده و بیدارگر فطرت خفته انسان ها (هذا ذکر) «ذکر» به معناى استحضار و یادآورى اندوخته ها و دانستنى ها است. توصیف قرآن به «ذکر»، مى تواند به این خاطر باشد که این کتاب یادآور دانستنى هایى است که فراموش شده است. و یا بیدارگر فطرت خفته انسان هایى است که از دانستنى هاى فطرى خود، غفلت ورزیده اند.
۳ - ذکر، از نام هاى قرآن (هذا ذکر)
۴ - سرگذشت داوود، سلیمان، ایوب، ابراهیم، اسحاق، یعقوب، اسماعیل، الیسع و ذاالکفل (علیهم السلام)، مایه یاد و یادآورى انسان ها (و اذکر داود ... سلیمن ... أیّوب ... إبرهیم و إسحق و یعقوب... إسمعیل و الیسع و ذاالکفل و کلّ من الأخیار . هذا ذکر) برداشت یاد شده از آن جا است که «هذا» مى تواند اشاره به مجموعه آیاتى باشد که درباره سرگذشت پیامبران یاد شده، سخن گفته است.
۵ - یاد و یادآورى، هدف قرآن از نقل سرگذشت انسان هاى شایسته چون پیامبران الهى (و اذکر داود ... إسمعیل و الیسع و ذاالکفل و کلّ من الأخیار . هذا ذکر)
۶ - یادآورى سرگذشت انسان هاى شایسته همچون پیامبران، از روش هاى تربیتى قرآن (و اذکر داود ... إسمعیل و الیسع و ذاالکفل و کلّ من الأخیار . هذا ذکر)
۷ - داوود، سلیمان، ایوب، ابراهیم، اسحاق، یعقوب، اسماعیل، الیسع، ذاالکفل (علیهم السلام)، از تقواپیشگان و نیک فرجامان بودند. (و اذکر داود ... إسمعیل و الیسع و ذاالکفل ... هذا ذکر و إنّ للمتقین لحسن مئاب) «مئاب» به معناى مرجع و بازگشت است و منظور از «حسن مئاب» حسن عاقبت و سرانجام نیک است. گفتنى است که برداشت یاد شده مبتنى بر این است که مقصود از «متقین» پیامبرانى باشد که در آیات گذشته از آنان سخن گفته شد.
۸ - تقواپیشگان، برخوردار از فرجامى نیک (و إنّ للمتّقین لحسن مئاب)
۹ - تقوا، عامل نیک فرجامى انسان (و إنّ للمتّقین لحسن مئاب)
۱۰ - نیک فرجامى، تنها در سایه تقواپیشگى میسر است. (و إنّ للمتّقین لحسن مئاب) برداشت یاد شده به خاطر این نکته است که لام در «للمتّقین» براى اختصاص است.
موضوعات مرتبط
- ابراهیم(ع): تقواى ابراهیم(ع) ۷; حسن فرجام ابراهیم(ع) ۷; فضایل ابراهیم(ع) ۷; فواید قصه ابراهیم(ع) ۴
- اسحاق(ع): تقواى اسحاق(ع) ۷; حسن فرجام اسحاق(ع) ۷; فضایل اسحاق(ع) ۷; فواید قصه اسحاق(ع) ۴
- اسماعیل(ع): تقواى اسماعیل(ع) ۷; حسن فرجام اسماعیل(ع) ۷; فضایل اسماعیل(ع) ۷; فواید قصه اسماعیل(ع) ۴
- الیسع(ع): تقواى الیسع(ع) ۷; حسن فرجام الیسع(ع) ۷; فضایل الیسع(ع) ۷; فواید قصه الیسع(ع) ۴
- انبیا: تاریخ انبیا ۵، ۶
- ایوب(ع): تقواى ایوب(ع) ۷; حسن فرجام ایوب(ع) ۷; فضایل ایوب(ع) ۷; فواید قصه ایوب(ع) ۴
- تذکر: عوامل تذکر ۱، ۲، ۴، ۵
- تربیت: روش تربیت ۶
- تقوا: آثار تقوا ۹، ۱۰
- داود(ع): تقواى داود(ع) ۷; حسن فرجام داود(ع) ۷; فضایل داود(ع) ۷; فواید قصه داود(ع) ۴
- ذکر :۳
- ذوالکفل(ع): تقواى ذوالکفل(ع) ۷; حسن فرجام ذوالکفل(ع) ۷; فضایل ذوالکفل(ع) ۷; فواید قصه ذوالکفل(ع) ۴
- سلیمان(ع): تقواى سلیمان(ع) ۷; حسن فرجام سلیمان(ع) ۷; فضایل سلیمان(ع) ۷; فواید قصه سلیمان(ع) ۴
- فرجام: عوامل حسن فرجام ۹، ۱۰
- فطرت: عوامل تنبه فطرت ۲
- قرآن: فلسفه قصص قرآن ۵، ۶; نامهاى قرآن ۳; نقش قرآن ۱، ۲
- متقین :۷ حسن فرجام متقین ۷ ۸
- یعقوب(ع): تقواى یعقوب(ع) ۷; حسن فرجام یعقوب(ع) ۷; فضایل یعقوب(ع) ۷; فواید قصه یعقوب(ع) ۴
