ص ٤١
ترجمه
| ص ٤٠ | آیه ٤١ | ص ٤٢ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«أَیُّوبَ»: عطف بیان است. «مَسَّنِیَ»: به من رسانده است. دچار و گرفتارم کرده است. «مَسَّنِیَ الشَّیْطَانُ ...»: مراد بیمار شدن است. از جمله ادب پیغمبران این است که شرّ و بلا را به اهریمن نسبت می‌دهند (نگا: قصص / ) و خیر و خوشی را به خدا (نگا: نمل / ). «نُصْبٍ»: رنج و مشقّت. با فتح نون و صاد هم به همین معنی است. «عَذَابٍ»: درد و الم (نگا: انبیاء / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۴۱ - ۴۸ سوره ص
- مقصود از نصب و عذاب كه ايوب عليه السلام بدان مبتلا بود
- وجه اينكه ايوب ع ابتلاء خود به آن دو را به شيطان نسبت داد انى مسنى الشيطان بنصبو عذاب .
- بيان امكان مداخله شيطان در ابدان و اموال و ديگر متعلقات مادى معصومين عليهم السلام
- استجاب دعاى ايوب عليه السلام با شفاى امراضش و بازگرداناهل او به او
- وجه اينكه ابراهيم و اسحق و يعقوب عليهم السلام را به داشتن دست و چشم مدح فرمود
- معناى اينكه در تعليل مدح ايشان فرمود: انا اخلصنا هم بخالصة ذكرى الدار
- گفتارى درباره سرگذشت ايوب عليه السلام در قرآن و حديث
- رواياتى در ذيل داستان ايوب عليه السلام و ابتلائات او
- خبرى از يسع و ذوالكفل
نکات آیه
۱ - یادآورى سرگذشت ایوب(ع)، توصیه خداوند به پیامبر(ص) (و اذکر عبدنا أیّوب)
۲ - سرگذشت ایوب(ع) درس آموز و سازنده براى پیامبر(ص) و مؤمنان (و اذکر عبدنا أیّوب) توصیه خداوند به پیامبر(ص)، مبنى بر یاد کردن سرگذشت ایوب(ع) مى تواند به منظور درس آموزى و سازندگى باشد.
۳ - تدبر در سرگذشت ایوب(ع)، مایه تقویت نیروى صبر و شکیبایى در برابر مشکلات (و اذکر عبدنا أیوب إذ نادى ربّه أنّى مسّنى الشیطن بنصب و عذاب) ابتلاى ایوب(ع) به مشکلات و رنج هاى طاقت فرسا و صبر و شکیبایى او، مهم ترین بخش سرگذشت آن حضرت است. بنابراین یادآورى آن، مى تواند سبب دمیدن روح مقاومت و شکیبایى در انسان گرفتار گردد.
۴ - ایوب(ع)، بنده حقیقى و بلندمرتبه خداوند (واذکر عبدنا أیّوب) تصریح به عبد بودن ایوب(ع) - با آن که همه انسان ها عبد خدا هستند - و نیز اضافه آن به ضمیر جلاله (نا)، مى تواند گویاى برداشت یاد شده باشد.
۵ - توسل ایوب(ع) به ربوبیت خدا، در هنگام عرض حاجت و دعا براى رفع گرفتارى خود (إذ نادى ربّه أنّى مسّنى الشیطن)
۶ - ایوب(ع)، در زندگى خود به رنج و عذابى سخت گرفتار شد. (إذ نادى ربّه أنّى مسّنى الشیطن بنصب و عذاب) «نصب» به معناى مشقت و رنج است.
۷ - شیطان، ایوب(ع) را به خاطر گرفتار بودنش در رنج و عذاب سخت وسوسه مى کرد. (أنّى مسّنى الشیطن بنصب و عذاب) «مسّ شیطان» به معناى وسوسه و نزدیک شدن او براى فریب است و «باء» در «بنصب» براى سببیت است; یعنى، شیطان وقتى ایوب(ع) را گرفتار رنج و عذاب دید، به وسوسه او پرداخت.
۸ - شکوه ایوب(ع) به درگاه الهى، از دست وسوسه هاى شیطان در مورد ابتلاى آن حضرت به سختى ها و رنج ها (إذ نادى ربّه أنّى مسّنى الشیطن بنصب و عذاب)
۹ - همه انسان ها، حتى خوبان و پاکان، در معرض وسوسه هاى شیطان اند. (أنّى مسّنى الشیطن بنصب و عذاب) برداشت یاد شده به خاطر این حقیقت است که وقتى انسان والایى چون ایوب(ع) از دست وسوسه هاى شیطان بنالد و به درگاه الهى شکوائیه ببرد، دیگر مردمان به طریق اولى با چنین وسوسه هایى رو به رو خواهند شد.
۱۰ - رنج ها و مصیبت ها، میدان و بسترى مناسب براى وسوسه هاى شیاطین (أنّى مسّنى الشیطن بنصب و عذاب)
۱۱ - نداى ایوب(ع) به درگاه الهى، جلوه اى از عبودیت او است. (و اذکر عبدنا أیّوب إذ نادى ربّه)
۱۲ - دعا براى رفع گرفتارى و مشکلات دنیوى، کارى شایسته است. (إذ نادى ربّه أنّى مسّنى الشیطن بنصب و عذاب)
روایات و احادیث
۱۳ - «عن أبى عبداللّه(ع) قال: لمّا طال بلاء أیوب و رأى إبلیس صبره أتى إلى أصحاب له کانوا رهباناً فى الجبال فقال لهم: مرّوا بنا إلى هذا العبد المبتلى و نسأله عن بلیته ... و قالوا یا أیوب لو أخبرتنا بذنبک فلانرى تبتلى إلاّ لأمر کنت تستره ... فعند ذلک دعا ربّه و قال: «ربّ أنّى مسّنى الشیطان بنصب و عذاب»...;[۱] از امام صادق(ع) روایت شده که فرمود: چون ابتلاى ایوب(ع) طولانى گشت و ابلیس صبر او را دید، نزد دیرنشینانى که از اصحاب وى بودند آمد و به آنان گفت: بیایید تا نزد این بنده مبتلا برویم و از او درباره ابتلایش سؤال کنیم... آنان گفتند: اى ایوب! کاش گناهى را که انجام داده اى به ما مى گفتى؟ ما را عقیده بر آن است که تو تنها به خاطر چیزى (گناهى) که از ما پنهان مى کنى، مبتلا شده اى... پس در آن موقع پروردگارش را خواند و گفت: (ربّ أنّى مسّنى الشیطان بنصب و عذاب)».
۱۴ - «عن أبى عبداللّه(ع) قال ابتلى أیوب سبع سنین بلا ذنب;[۲] از امام صادق(ع) روایت شده که فرمود: ایوب(ع) به مدت هفت سال بدون آن که گناهى کرده باشد به بلا گرفتار شد».
موضوعات مرتبط
- ایوب(ع): آثار رنجهاى ایوب(ع) ۷; ابتلاى ایوب(ع) ۱۳; بى گناهى ایوب(ع) ۱۴; توسل ایوب(ع) ۵; دعاى ایوب(ع) ۱۱; رنجهاى ایوب(ع) ۵، ۶، ۸; زمینه وسوسه ایوب(ع) ۷; صبر ایوب(ع) ۱۳; عبرت از قصه ایوب(ع) ۲; عبودیت ایوب(ع) ۴; قصه ایوب(ع) ۵، ۶، ۱۳; گلایه ایوب(ع)۸; مدت ابتلاى ایوب(ع) ۱۴; مقامات ایوب(ع) ۴; نشانه هاى عبودیت ایوب(ع) ۱۱; وسوسه ایوب(ع) ۸، ۱۳; ویژگیهاى دعاى ایوب(ع) ۵
- بندگان خدا :۴
- تدبر: آثار تدبر در قصه ایوب(ع) ۳
- توسل: توسل به ربوبیت خدا ۵
- خدا: توصیه هاى خدا ۱
- دعا: دعا براى حل مشکلات ۱۲
- ذکر: اهمیت ذکر قصه ایوب(ع) ۱
- رنج: آثار رنج ۱۰
- سختى: صبر در سختى ۳
- شیطان: زمینه وسوسه هاى شیطان ۱۰; عمومیت وسوسه هاى شیطان ۹; وسوسه هاى شیطان ۷، ۸
- صبر: زمینه صبر ۳
- عبرت: عوامل عبرت ۲
- عمل: عمل پسندیده ۱۲
- مؤمنان: عبرت پذیرى مؤمنان ۲
- محمد(ص): توصیه به محمد(ص) ۱; عبرت پذیرى محمد(ص) ۲
- مصیبت: آثار مصیبت ۱۰
