النجم ٤٢
ترجمه
| النجم ٤١ | آیه ٤٢ | النجم ٤٣ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«الْمُنتَهی»: نهایت کار. مرجع. بازگشت (نگا: غافر / علق / .
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۳۳ - ۶۲، سوره نجم
- اشاره به مطالب و محتويات اين قسمت از سوره مباركه نجم
- مربوط به شخصى كه از انفاق در راه خدا اعراض كرد و دست نگه داشت
- شرحى درباره مفاد آيه : ((و ان ليس للانسان الا ما سعى )) و اينكهعمل انسان چه خوب و چه بد با او خواهد بود
- مقصود از اينكه فرمود: ((و ان الى ربك المنتهى )) منتهى شدن خلقت و تدبير به خداىسبحان است
- مراد از اينكه فرمود خدا است كه خنداند و گرياند، و توضيح عدم منافات بين آن و اسنادخنده و گريه به خود انسان و به اسباب خنده و گريه
- ذكر مصاديق ديگر از انتهاء خلقت و تدبير به خداوند: اماته ، احياء، خلق زوجين و...
- اشاره به اقوامى كه در گذشته دچار عذاب الهى شدند
- قيامت نزديك شد... آيا باز هم مى خنديد و نمى گرييد؟!
- چند روايت راجع به شاءن نزول آيات : ((افراءيت الذى تولى ...))
- چند روايت راجع به بهره مند شدن از اعمال ديگران
- رواياتى درباره انديشه كردن درباره خدا، درذيل آيه : ((و ان الى ربك المنتهى ))
- چند روايت در ذيل آيات : ((و انه هو اضحك و ابكى ))، ((و انه هو اغنى واقنى )) و...
نکات آیه
۱ - سررشته تمامى امور، تنها در اختیار خداوند است. (و أنّ إلى ربّک المنتهى)
۲ - نظام جزا و پاداش خداوند، جلوه اى از تدبیر مطلقه او است. (ثمّ یجزیه الجزاء الأوفى . و أنّ إلى ربّک المنتهى) ذکر این نکته که سررشته تمامى امور در اختیار خداوند است - در پى طرح نظام مجازات الهى - بیانگر مطالب یاد شده است.
۳ - خداوند، مرجع نهایى داورى و قضاوت میان انسان ها در قیامت (و أنّ إلى ربّک المنتهى) در صورتى که آیه شریفه، ادامه آیات پیشین باشد - که در مورد جزاى اخروى سخن مى گفت - برداشت بالا استفاده مى شود.
۴ - منتهى شدن سررشته امور به خداوند، پیام مشترک انبیاى بزرگ الهى; چون ابراهیم و موسى(ع) (أم لم ینبّأ بما فى صحف موسى ... و أنّ إلى ربّک المنتهى)
۵ - هر یک از موجودات جهان هستى، دلیل و نشانه وجود واجب الوجود و توحید الهى (و أنّ إلى ربّک المنتهى) منتهى شدن همه چیز به خداوند، مى تواند به این معنا باشد که تأمل در موجودات ممکن، در نهایت انسان را به وجود واجب الوجود هدایت مى کند.
روایات و احادیث
۶ - «قال أبوعبداللّه(ع) إنّ اللّه عزّوجلّ یقول: «و أنّ إلى ربّک المنتهى» فإذا انتهى الکلام إلى اللّه فامسکوا;[۱] امام صادق(ع) فرمود: خداوند عزّوجلّ مى فرماید: «و أن إلى ربّک المنتهى»; یعنى; تمام امور به پروردگار منتهى مى شود. سپس هر وقت کلام به خدا رسید، خوددارى کنید [و در ذات او بحث نکنید]».
موضوعات مرتبط
- آیات خدا: آیات آفاقى ۵
- ابراهیم(ع): تعالیم ابراهیم(ع) ۴
- اختلاف: مرجع حل اختلاف ۳
- انبیا: هماهنگى تعالیم انبیا ۴
- توحید: توحید افعالى ۱; دلایل توحید ۵
- جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۱
- خدا: اختصاصات خدا ۱; دلایل خدا شناسى ۵; سکوت درباره ذات خدا ۶; قضاوت اخروى خدا ۳; نشانه هاى تدبیر خدا ۲
- عمل: منشأ عمل ۱، ۴
- موسى(ع): تعالیم موسى(ع) ۴
- نظام جزایى :۲
منابع
- ↑ کافى، ج ۱، ص ۹۲، ح ۲; نورالثقلین، ج ۵، ص ۱۷۱- ، ح ۹۸.
