القصص ٥
ترجمه
| القصص ٤ | آیه ٥ | القصص ٦ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«نَمُنَّ»: تفضّل کنیم و نعمت بخشیم. مشمول مواهب خود نمائیم (نگا: آل‌عمران / نساء / ، انعام / ، طه / ). «أَئِمَّةً»: جمع امام، پیشوایان. سردستگان (نگا: انبیاء / ، توبه / ). «الْوَارِثِینَ»: به ارث برندگان. مراد به دست گیرندگان و دریافت کنندگان حکومت و قدرت است (نگا: شعراء / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ أَوْرَثْنَا الْقَوْمَ الَّذِينَ... (۳) وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا... (۱) کَذٰلِکَ وَ أَوْرَثْنَاهَا بَنِي... (۱)
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۴، سوره قصص
- غرض و مفاد سوره قصص : وعده جميل به مؤ منين با ذكر داستان موسى (عليه السلام ) وفرعون
- از داستان موسى (ع ) و فرعون مؤ منين بايد درس بگيرند
- وصف كارهاى فرعون و محيطى كه موسى (عليه السلام ) در آن زاده شد
- معناى آيه : ((و نريد ان نمن على الذين استضعفوا فى الارض ...))
- الهام به مادر موسى (عليه السلام ): موسى را شير بده و چون بر او ترسيدى ودريايش بيانداز
- معناى ((خاطى ء)) و ((مخطى )) و مقصود از اينكه فرعون و فرعونيان را در گرفتن ازنيل ((خاطئين )) لقب داد
- معناى اينكه فرمود: ((واصبح فؤ اد موسى فادغا...))
- تعقيب و مراقبت خواهر موسى (ع ) او را بدرخواست مادرش
- بازگردانيده شدن موسى (ع ) به دامان مادر به لطف الهى
- بحث روايتى
- روايتى متضمن داستان توليد موسى (عليه السلام ) و به رود انداخته شدن او و...
نکات آیه
۱ - حاکمیت اراده خداوند بر تحولات تاریخ (و نرید أن نمنّ على الذین استضعفوا فى الأرض... و نجعلهم الورثین)
۲ - تعلق اراده الهى بر تغییر تحولات مصر به نفع بنى اسرائیل و رهانیدن آنان از استضعاف فرعون (و نرید أن نمنّ على الذین استضعفوا فى الأرض)
۳ - نجات از حکومت بسیار خشن و بى رحم فرعون، امتنانى بزرگ و نعمتى گران سنگ از سوى خدا به بنى اسرائیل بود. (و نرید أن نمنّ على الذین استضعفوا فى الأرض) «نمنّ» از ریشه «منّة» مشتق شده است و «منّة» به نعمت سنگین گفته مى شود (مفردات راغب).
۴ - قرار دادن بنى اسرائیل در مسند امامت و پیشوایى خلق، نمود دیگر از امتنان الهى بر آنان (أن نمنّ على الذین استضعفوا فى الأرض و نجعلهم أ(۱)مة)
۵ - تعلق اراده الهى بر تداوم یافتن امامت و پیشوایى خلق، در نسل بنى اسرائیل (و نجعلهم الورثین) ظاهراً «وراثت» در این آیه، مربوط به امامت و پیشوایى است; یعنى، «الوارثین للإمامة». بنابراین ضمیر «هم» در «نجلهم» از باب استخدام بوده و به نسل بنى اسرائیل باز مى گردد; یعنى، «و نجعل نسلهم الوارثین للإمامة»
۶ - در دست داشتن امامت و پیشوایى جامعه، از نعمت هاى بزرگ الهى است. (و نرید أن نمنّ ... و نجعلهم أ(۲)مة)
۷ - اراده خداوند بر جهت گیرى تحولات تاریخ به نفع مستضعفان (و نرید أن نمنّ على الذین استضعفوا فى الأرض)
موضوعات مرتبط
- بنى اسرائیل: تاریخ بنى اسرائیل ۳، ۵; رهبرى بنى اسرائیل ۴; منت بر بنى اسرائیل ۳، ۴; منشأ تداوم رهبرى بنى اسرائیل ۵; منشأ نجات بنى اسرائیل ۲، ۳; نعمتهاى بنى اسرائیل ۳
- تاریخ: منشأ تحولات تاریخ ۱، ۷
- خدا: آثار اراده خدا ۲، ۵; اراده خدا ۷; امتنان خدا ۳، ۴; حاکمیت اراده خدا ۱; نعمتهاى خدا ۳، ۶
- فرعون: نجات از حکومت فرعون ۲، ۳
- مستضعفان: حمایت از مستضعفان ۷
- نعمت: نعمت رهبرى ۶
