الذاريات ٢٣
ترجمه
| الذاريات ٢٢ | آیه ٢٣ | الذاريات ٢٤ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«مِثْلَ مَآ أَنَّکُمْ تَنطِقُونَ»: مراد این است که وقوع رستاخیز و وجود بهشت و دوزخ و سعادت و شقاوت در آخرت، محقق و بدور از شک و گمان است، بدان گونه که سخن گفتن خودتان برایتان محسوس است و واقعیت دارد و درباره آن شک و تردید ندارید.
تفسیر
- آيات ۲۰ - ۵۱ سوره ذاريات
- اقسام آياتى كه در انفس انسان ها هست و بر يكتايى خداوند در ربوبيت دلالت مى كند
- وجوه مختلف در اينكه فرمود: ((و فى السماء رزقكم و ما تدعون ))
- احتمال اينكه مقصود از آسمان در آيه شريفه غيب باشد نيز ممكن است
- گفتارى درباره كافى بودن رزق براى روزى خواران
- داستان وارد شدن ملائكه ماءمور به هلاك ساختن قوم لوط ابراهيم (ع ) و آنچه بين ميزبان و ميهمانان گذشت
- آيتى كه خداوند با عذاب قوم لوط و هلاكتشان بر جاى گذاشت
- اشاره به هلاكت فرعون و لشكريانش و هلاكت عاد، ثمود و قوم نوح (ع )
- معناى آيه : ((و السماء بنيناها بايد و انا لموسعون ))
- (روايتى درباره آيات انفسى ، رزق ، يد داشتن خدا، و خلق زوجين از هر چيز و...)
- رواياتى از معصومين عليهم السلام در بيان ويژگيهاى خلقت خداوند
نکات آیه
۱ - سوگند خداوند، بر حقانیت و تخلف ناپذیرى وعده هاى خویش (و ما توعدن . فَوَربّ السّماء و الأرض إنّه لحقّ) در این که مرجع ضمیر در «إنّه» چیست، چند احتمال داده شده است. از جمله آنها این است که ضمیر به «ما توعدون» (در آیه قبل) بازمى گردد. برداشت بالا براساس این احتمال است.
۲ - تضمین قطعى، روزى خلق از سوى خداوند * (و فى السّماء رزقکم ... فَوَربّ السّماء و الأرض إنّه لحقّ) ضمیر «إنّه» مى تواند به روزى آدمیان بازگردد که در «فى السّماء رزقکم» بیان شده است. در این صورت پیام آیه شریفه این است که فکر روزى، شما را از تحقیق و اندیشه در آیات الهى باز ندارد; زیرا خداوند روزى شما را تضمین کرده است.
۳ - آسمان و زمین، تحت ربوبیت الهى و تدبیر یگانه آن، شایان تأمل و درس آموزى (فَوَربّ السّماء و الأرض) اهمیت ربوبیت الهى نسبت به آسمان و زمین، از آن جهت مى باشد که مورد قسم قرار گرفته است.
۴ - ربوبیت یگانه و توانمندانه خداوند بر نظام هستى، خود گواه تحقق پذیرى وعده هاى او است. (و ما توعدون . فَوَربّ السّماء و الأرض إنّه لحقّ) از ارتباط میان حقانیتِ وعده هاى خداوند و سوگند به ربوبیت او، مطلب بالا استفاده مى شود.
۵ - تأمین روزى زمینیان از آسمان، نمودى از ربوبیت یگانه خداوند بر هستى (و فى السّماء رزقکم ... فَوَربّ السّماء و الأرض) از ارتباط میان این آیه با آیه قبل (و فى السّماء رزقکم) مطلب بالا استفاده مى شود.
۶ - نظام هستى، در مسیر کمال و تعالى (فَوَربّ السّماء و الأرض) در واژه «ربّ»، پیش بردن به سوى کمال و رفع نقایص، نهفته است. (مفردات راغب)
۷ - حقانیت وعده هاى الهى مانند قدرت آدمیان بر نطق، روشن و انکارناپذیر است. (و ما توعدون ... إنّه لحقّ مثل ما أنّکم تنطقون) بنابراین که ضمیر «إنّه» به «ما توعدون» بازگردد، تمثیل آیه شریفه در جهت بیان این معنا است که تحقق وعده هاى الهى، همان قدر روشن است که سخن گفتن آدمیان و قدرت ایشان بر نطق واضح مى باشد.
۸ - پرهیز شعورمندان از کلام دروغین، دلیل راه نداشتن باطل در حریم وعده هاى خداوند (آفریدگار شعور)* (إنّه لحقّ مثل ما أنّکم تنطقون) تعبیر «مثل أنّکم تنطقون» ممکن است در بیان این معنا آمده باشد که اگر انسان شعورمند، از باطل گریزان است و ارزش را در حقیقت مى بیند; پس چگونه ممکن است که سخن پروردگار آدمیان و خالق نطق (شعور)، بى حقیقت و وعده اش تحقق ناپذیر باشد.
۹ - نطق و شعورمندى انسان، نشانه اى از آیات حق الهى * (و فى أنفسکم أفلاتبصرون ... إنّه لحقّ مثل ما أنّکم تنطقون) از ارتباط میان «إنّه لحقّ» با «تنطقون»، ممکن است مطلب بالا استفاده شود.
موضوعات مرتبط
- آسمان: عبرت از تدبیر آسمان ۳; مدبر آسمان ۳
- آفرینش: تکامل آفرینش ۶
- آیات خدا: آیات انفسى ۹
- انسان: اهمیت شعور انسان ۹; روزى انسان ها ۲
- باشعوران: راستگویى باشعوران ۸
- توحید: آثار توحید ربوبى ۴; توحید ربوبى ۳; دلایل توحید ربوبى ۵
- خدا: دلایل حتمیت وعده هاى خدا ۴; دلایل حقانیت وعده هاى خدا ۸; رازقیت خدا ۲; وضوح حقانیت وعده هاى خدا ۷
- دروغ: اجتناب از دروغ ۸
- روزى: آثار تأمین روزى ۵; ضامن روزى ۲; منابع روزى ۵
- زمین: عبرت از تدبیر زمین ۳; مدبر زمین ۳
- سوگند: سوگند بر حتمیت وعده هاى خدا ۱; سوگند بر حقانیت وعده هاى خدا ۱
- عبرت: عوامل عبرت ۳
- قرآن: سوگندهاى قرآن ۱; مثالهاى قرآن ۷
- مثالهاى قرآن: تمثیل به تکلم انسان ۷
