التغابن ١٧
ترجمه
| التغابن ١٦ | آیه ١٧ | التغابن ١٨ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«إِن تُقْرِضُوا اللهَ قَرْضاً حَسَناً»: (نگا: بقره / مائده / ، حدید / و ).
تفسیر
- آيات ۱۱ - ۱۸، سوره تغابن
- مقصود از اذن كه فرمود هيچ مصيبتى نمى رسد مگر به اذن اذن تكوينى است نه اذنلفظى و نه اذن تشريعى
- مفاد جمله : ((و من يؤ من بالله يهد قلبه )) و رابطه بين اعتقاد به عموميت علم و مشيت خدابا سكون و آرامش قلبى
- اطاعت رسول (ص ) اطاعت خدا و نافرمانيش نافرمانى او است
- بيان اينكه اطاعت يك نحوه عبوديت است و فقط بايد از خدا و فرستاده اش اطاعت شود
- ايمان به خدا و اطاعت او يك نوع توكل بر او است
- مقصود از اينكه خطاب به مؤ منين فرمود: برخى از همسران و فرزندانتان دشمن شمايند،از آنان برحذر باشيد و....
- معناى اينكه فرمود:((فاتقوا الله ما استطعتم )) و جمع آن با آيه ((اتقوا الله حقتقاته ))
- معناى جمله : ((وانفقوا خيرا لانفسكم )) و وجه منصوب بودن كلمه ((خيرا))
- روايتى درباره دشمن بودن بعضى از همسران و فرزندان مؤ منين ونزول آيه : ((ان من ازواجكم و اولاد كم عدوا لكم ....))
- اشكال وارد بر چند روايت حاكى از اينكه پيامبر(ص ) راجع به حب خود حسنين را آيه((انما اموالكم و اولادكم فتنه )) را قرائت نموده است
- روايتى در ذيل آيه ((اتقوا الله حق تقاته )) و ((انقوا الله ما استطعتم )) و روايتىدرباره بخل ورزيدن
نکات آیه
۱ - انفاق در راه خداوند، قرض دادن به او است. (إن تقرضوا اللّه قرضًا حسنًا)
۲ - قرض دادن به خدا، قرضى نیکو و با ارزش در نزد او (إن تقرضوا اللّه قرضًا حسنًا) وصف «حسناً» مى تواند توضیحى و یا تخصیصى باشد. برداشت یاد شده، برپایه احتمال اول است.
۳ - مرغوب بودن کالاى مورد انفاق و خلوص نیت انفاق کننده، دو عنصر لازم در انفاق (إن تقرضوا اللّه قرضًا حسنًا) در صورتى که وصف «حسناً» تخصیصى باشد، ناظر به حسن فاعلى (خلوص نیت انفاق کننده) و حسن فعلى (مرغوب بودن کالاى مورد انفاق) خواهد بود.
۴ - قرض به خدا (انفاق)، موجب بهره مندى از سود و پاداش مضاعف الهى است. (إن تقرضوا اللّه قرضًا حسنًا یضعفه لکم)
۵ - ارزش والاى انفاق و مقام عالى انفاق گران، در پیشگاه خداوند (إن تقرضوا اللّه قرضًا حسنًا یضعفه لکم) از این که انفاق به عنوان قرض به خدا شمرده شده و پاداشى مضاعف، در برابر آن وعده داده شده است، مى توان مطلب بالا را به دست آورد.
۶ - بهره جستن از خصلت نفع طلبى و خیرجویى انسان ها، از روش هاى قرآن براى تشویق آنان به انفاق و انجام کارهاى خیر (وأنفقوا خیرًا لأنفسکم ... إن تقرضوا اللّه قرضًا حسنًا یضعفه لکم)
۷ - قرض به خداوند (انفاق)، موجب جلب آمرزش او است. (إن تقرضوا اللّه قرضًا حسنًا ... یغفر لکم)
۸ - خداوند، شکور (سپاسدار و قدرشناس) و حلیم (بردبار) است. (و اللّه شکور حلیم)
۹ - پاداش مضاعف به انفاق گران و آمرزش آنان، جلوه قدرشناسى، سپاسدارى و حلم خداوند است. (إن تقرضوا اللّه ... یضعفه لکم و یغفر لکم و اللّه شکور حلیم)
۱۰ - قرض به خداوند (انفاق)، باید بدون چشم داشت مادى از دیگران باشد. (إن تقرضوا اللّه قرضًا حسنًا ... و اللّه شکور حلیم) خداوند براى انفاق، پاداش مضاعف و غفران خویش را مقرر فرموده و سپاسدارى خود را یادآور شده است. از این مطلب مى توان برداشت یاد شده را به دست آورد.
۱۱ - انفاق نمودن به منظور دستیابى به پاداش الهى، امرى جایز و قابل جمع با نیت خالص و انگیزه الهى است. (أنفقوا ... إن تقرضوا اللّه ... یضعفه لکم و یغفر لکم) توصیه به انفاق، همراه با مقرر داشتن پاداش مضاعف - که موجب ایجاد انگیزه در انسان براى انفاق مى شود - بیانگر مطلب یاد شده است.
۱۲ - پاداش مضاعف به انفاق گران و آمرزش آنان، جلوه تفضل و لطف ویژه خداوند به آنان است. (إن تقرضوا اللّه ... یضعفه ... و اللّه شکور حلیم) سپاس و تقدیر خداوند از انفاق گران - با آن که سود انفاق به خود آنان باز مى گردد - نشانه تفضل و لطف ویژه الهى به انفاق گران است.
موضوعات مرتبط
- آمرزش: عوامل آمرزش ۷
- اسماء و صفات: حلیم ۸; شکور ۸
- انسان: آثار منفعت طلبى انسان ۶
- انفاق: اخلاص در انفاق ۱۱; ارزش انفاق ۵; انفاق براى پاداش ۱۱; انفاق در راه خدا ۱، ۵; روش تشویق به انفاق ۶; مرغوبیت مورد انفاق ۳; ملاک ارزش انفاق ۳
- انفاقگران: آمرزش انفاقگران ۹، ۱۲; اخلاص انفاقگران ۳; پاداش انفاقگران ۹، ۱۲; مقامات انفاقگران ۵
- انگیزش: عوامل انگیزش ۶
- پاداش: پاداش مضاعف ۹، ۱۲; مراتب پاداش ۴، ۱۲; موجبات پاداش مضاعف ۴
- خدا: آثار قرض به خدا ۷; پاداشهاى خدا ۴، ۱۱; شرایط قرض به خدا ۱۰; قرض به خدا ۱، ۲، ۴; نشانه هاى تشکر خدا ۹; نشانه هاى حلم خدا ۹; نشانه هاى فضل خدا ۱۲; نشانه هاى لطف خدا ۱۲
- عمل: روش تشویق به عمل خیر ۶
- فضل خدا: مشمولان فضل خدا ۱۲
- قرض: قرض با ارزش ۲; قرض نیکو ۲
- لطف خدا: مشمولان لطف خدا ۱۲
