الأنعام ١١٠
ترجمه
| الأنعام ١٠٩ | آیه ١١٠ | الأنعام ١١١ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«نُقَلِّبُ»: غوطه‌ور می‌کنیم و زیر و رو می‌نمائیم. واژگونه و سرگشته می‌نمائیم. «نَذَرْهُمْ»: آنان را ترک می‌گوئیم و به حال خود وامی‌گذاریم. از ماده (وذر) است. «یَعْمَهُونَ»: سرگشته شوند. از ماده (عَمَه) به معنی کوردلی و سرگردانی. (عَمَه) و (عَمیً) هر دو در اصل به معنی کوری است؛ جز این که اوّلی برای (بَصیرت) و دومی برای (بَصَر) است. (نگا: حجر / و)
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
خَتَمَ اللَّهُ عَلَى قُلُوبِهِمْ وَ... (۲) اللَّهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ وَ... (۲) وَ مَنْ يُشَاقِقِ الرَّسُولَ مِنْ... (۱) قَدْ سَأَلَهَا قَوْمٌ مِنْ قَبْلِکُمْ... (۰) سَأَصْرِفُ عَنْ آيَاتِيَ الَّذِينَ... (۱) إِنَ الَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ... (۲)
بَلْ بَدَا لَهُمْ مَا کَانُوا... (۰) إِنْ تَدْعُوهُمْ لاَ يَسْمَعُوا... (۰) أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ يَا حَسْرَتَا... (۰) أَوْ تَقُولَ لَوْ أَنَ اللَّهَ... (۰) أَوْ تَقُولَ حِينَ تَرَى الْعَذَابَ... (۰) تِلْکَ الْقُرَى نَقُصُ عَلَيْکَ... (۲) فَإِنْ رَجَعَکَ اللَّهُ إِلَى... (۲) ثُمَ بَعَثْنَا مِنْ بَعْدِهِ رُسُلاً... (۲) وَ لَوْ أَنَّا أَهْلَکْنَاهُمْ... (۰) ثُمَ کَانَ عَاقِبَةَ الَّذِينَ... (۰) وَ إِذْ قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ يَا... (۱) فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْعُسْرَى (۰)
تفسیر
- آيات ۱۱۳ - ۱۰۶، سوره انعام
- در نظام عالم تشريع نيز سنت عليت و معلوليت حاكم است .
- مراد از اينكه پيامبر (ص ) حفيظ و وكيل بر مردم نيست .
- نهى از هر كلام زشتى نسبت به مقدسات دينى .
- اقسام لذائذى كه عمل و متعلقات عمل انسان را زينت داده او را به عمل وامى دارد.
- وجه اينكه لذات موافق با هواى نفس و گناهان بدون واسطه به خدا نسبت داده نمى شود.
- اقوال متعددى كه درباره مراد از زينت دادن اعمال در (( و كذلك زينالكل امة عملهم )) گفته شده است .
- ايمان آوردن مردم منوط به مشيت الهى است و كفرشان نيز خارج از مشيت خدا نمى باشد.
- (روايتى در ذيل آيات شريفه گذشته : نهى از سب خدايان مشركين ، ايمان نياوردن كفارو...).
نکات آیه
۱- وارونهساختن دل و دیده برخى مشرکان عنود سنت خداوندى است. (و نقلب أفئدتهم و أبصرهم کما لم یؤمنوا به أول مرة)
۲- قلب و ادراک انسان در نتیجه کفر و لجاجت مسخ مى گردد. (لئن جاءتهم ءایة ... لایؤمنون. و نقلب أفئدتهم و أبصرهم) «فؤاد» به معنى قلب است و وارونه ساختن معنى فیزیکى ندارد، بلکه منقلب شدن خصوصیات و واژگون شدن آن است. لذا مى توان از آن به مسخ تعبیر کرد.
۳- یکسانى عنادورزى و حق ناباورى مشرکان، قبل و بعد از دیدن معجزه مورد درخواست خویش (و نقلب ... کما لم یؤمنوا به أول مرة)
۴- کفر و عنادورزى در برابر حق داراى رابطه متقابل با عدم درک صحیح حقایق است. (و نقلب أفئدتهم ... کما لم یؤمنوا به أول مرة) رابطه متقابل از آن جهت که میان «عناد» و وارونگى دل و دیده پیوندى برقرار شده که هرکدام از آن دو قابلیت تأثیر در دیگرى دارد. از یکسو کفر موجب وارونگى دل مى شود و از سوى دیگر این حالت نیز آدمى رابه کفر و طغیان بیشتر سوق مى دهد.
۵- ایمان به رسالت پیامبر (ص) و آیات خداوند منوط به برخوردارى انسان از قلب وبینش سالم است. (و نقلب أفئدتهم ... کما لم یؤمنوا به أول مرة)
۶- مشرکان مکه با وجود ایمان نیاوردن به پیامبر (ص) با معجزات ارائه شده، مجدداً خواهان معجزات دیگرى از پیامبر (ص) بودند. (و أقسموا ... لئن جاءتهم ءایة ... إذا جاءت لایؤمنون ... کما لم یؤمنوا به أول مرة)
۷- محرومیت از هدایت پذیرى، پیامد کفر و لجاجت در برابر حق است. (و نقلب أفئدتهم و أبصرهم کما لم یؤمنوا به أول مرة)
۸- حق ناپذیرى و انکار آیات الهى، طغیان و موجب حیرت و سرگردانى است. (کما لم یؤمنوا به أول مرة و نذرهم فى طغینهم یعمهون)
۹- سرگردانى در طغیان، کیفر و پیامد حق ناپذیرى کافران است. (و نذرهم فى طغینهم یعمهون)
۱۰- خداوند مشرکان حق ناپذیر را در سرگردانى طغیانشان رها مى سازد. (و نذرهم فى طغینهم یعمهون)
۱۱- طغیانگران مبتلا به حیرت و سرگردانى هستند. (و نذرهم فى طغینهم یعمهون)
موضوعات مرتبط
- آیات خدا: آثار تکذیب آیات خدا ۸
- ادراک: موانع ادراک ۲، ۴
- ایمان: به آیات خدا ۵; ایمان به محمّد (ص) ۵; شرایط ایمان ۵; متعلق ایمان ۵
- تحیّر: عوامل تحیّر ۸، ۹، ۱۱
- حق: آثار حق ناپذیرى ۷، ۸; کیفر حق ناپذیرى ۹
- خدا: سنتهاى خدا ۱
- دشمنى: آثار دشمنى ۴; دشمنى با حق ۴
- شناخت: موانع شناخت ۲
- طغیان: عوامل طغیان ۱۰; موارد طغیان ۸
- طغیانگران: سرگردانى طغیانگران ۱۱
- قلب: آثار سلامتى قلب ۵; مسخ قلب ۲
- کافران: حق ناپذیرى کافران ۹; سرگردانى کافران ۹; طغیان کافران ۹
- کفر: آثار کفر ۲، ۴، ۷; کفر به محمّد (ص) ۶
- لجاجت: آثار لجاجت ۲، ۷
- مشرکان: بى تأثیرى معجزه در مشرکان ۳; حق ناپذیرى مشرکان ۳; دشمنى مشرکان ۳; سرگردانى مشرکان حق ناپذیر ۱۰; طغیان مشرکان ۱۰; مسخ چشم مشرکان ۱; مسخ چشم مشرکان ۱; مشرکان و محمّد (ص) ۶
- مشرکان مکه: خواسته هاى مشرکان مکه ۶
- معجزه: درخواست معجزه ۶; معجزه اقتراحى ۳، ۶
- هدایت: عوامل محرومیت از هدایت ۷
