آل عمران ١٤
ترجمه
| آل عمران ١٣ | آیه ١٤ | آل عمران ١٥ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«مِنَ النِّسَآءِ وَ ...»: از قبیل عشق به زنان و .... دوست داشت زنان و ... حرف (مِنْ) می‌تواند مفسّره یا بیانیّه باشد. «الْبَنِینَ»: پسران. مراد فرزندان است. «الْقَنَاطِیر»: جمع قِنطار، دارائی هنگفت. آلاف و الوف. «الْمُقَنطَرَةِ»: انباشته. بیشمار. کومه. «الذَّهَبِ»: طلا. «الْفِضَّةِ»: نقره. «الْخَیْلِ»: رمه اسبان. «الْمُسَوَّمَةِ»: سر داده شده برای چَرا. نشاندار سفید پیشانی و دست و پا. زیبا و برازنده. «الأنْعَامِ»: چهارپایان. شتر و گاو و بز و گوسفند. «الْحَرْثِ»: کشتزار. مصدر است و به معنی اسم مفعول به کار رفته است. «الْمَآبِ»: مرجع. بازگشت. «حُسْنُ الْمَآبِ»: بازگشتگاه نیکو در بهشت. صفت به موصوف خود اضافه شده است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ... (۱) الْمَالُ وَ الْبَنُونَ زِينَةُ... (۵) اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا... (۶) إِنَّمَا أَمْوَالُکُمْ وَ... (۱)
تفسیر
- آيات ۱۸ - ۱۰، سوره آل عمران
- آهنگ و غرض كلى اين آيات و ارتباط آنها با آياتقبل
- ديدگاه انسان مادى به مال و اولاد
- وجه مقدم ساختن ((اموال )) بر ((اولاد)) در آيه شريفه
- تكذيب كنندگان (از كفار) منشاء اصلى آتش هستند و ديگران به آتش آنها مى سوزند
- معناى ((شديد العقاب )) بودن خداى سبحان
- آيه شريفه ((قد كان لكم )) ناظر بر واقعه بدر است كه در آن با نصرت الهى مؤ منينظفريافتند
- معناى آيه شريفه در نتيجه
- بيان وجوه و احتمالاتى كه درباره مرجع ضميرها در آيه شريفه گفته شده است
- معناى بصير و بصيرت در معارف الهى
- اموال و لذائذ اين دنيا وسائل در مقدّمه نيل به چيزى است كه نزد خدا است و خود مستقلاهدفنيستند
- چه كسى دنيا و متاع دنيوى را در نظر انسان زينت مى دهد؟
- دو گونه بودن جلوه گرى دنيا در نظر مردم
- فساد نظريه بعضى از مفسرين كه گفته اند حقايق و طبايع مستند به خدا است ، پس حبمال ولذايذدنيوى مستند به خداى تعالى است
- بخث در اين سوره از طبيعت امتها است
- فساد گفته مفسرى ديگر
- منشاء اشتباه اين مفسران ، غفلت از وجود ارتباط بين تمام اجزاى اين عالم مى باشد.
- در اين عالم نه فقط اعيان خارجى ، بلكه اوصاف وافعال نيز با هم مرتبط و وابسته هستند
- كون و فساد در غير اعمال و در اعمال سعادت آور، بلاواسطه مستند به خدا است ولى دراعمال شقاوت بار باواسطه مستند به او است
- چيزى كه دانشمندان را از بحث پيرامون جبر و اختيار بازداشته است
- چهار نكته راجع به آيه كريمه ((زين للناس حب الشهوات ))
- معناى تزئين حب براى مردم
- اصناف مردم از لحاظ دلبستگى به اقسام شهوات
- لذائذ و نعمتهاى دنيا در آخرت هم است با اين تفاوت كه نعمتهاى آخرت خالى از قبح وفساداست
- توضيحى درباره ((رضوان من اللّه ))
- علت تقابل رضوان با شهوات انسانى در آيه شريفه
- چرا لذائذ اخروى مختص به مؤ من است
- تقرير يك اشكال : لذائذ دنيوى براى بقاى انسان و حفظنسل او است ، در آخرت كه دار بقاءاست ،چه حاجتى اين گونه لذائذ هست
- جواب به اشكال فوق
- خلود و جاودانگى انسان در آخرت به معناى ابطال وجود او نيست ، بلكه ادامه وجود دنيوىاواست
- انسان علاوه بر نقص و كمال طبيعى ، نقص و كمالى نيز دارد كه به اختيار واعمال او بسته است
- تخلص از عذاب نعمتى افزون بر مغفرت است
- پنج خصلت براى متقين
- پس به اين عنايت ، تحمل شهادت و اداى آن هر دو شهادت است ، يعنى هر دو حق را حفظ واقامه مى كنند، و قسط و عدالت را به پا مى دارند. چرا خداوند در اين آيه اقامه شهادتمى كند
- توضيحى درباره رابطه بين عادل بودن خداى سبحان و شهادت او به وحدانيت خودش
- وجه اينكه ملائكه و صاحبان علم هم در كنار خدا شهادت مى دهند
- نقش و معناى ((قائما بالقسط)) در آيه شريفه
- پاسخ به سخن بعضى از مفسرين كه گفته اند مراد از شهادت دادن خدا، شهادت قولىنيست
- شهادت خداوند دعواى مشركين را باطل مى كند
- نتيجه معناى آيه : نفى شريك براى خداوند است
- علت تكرار ((لا اله الا هو)) و ختم آيه به دو نامه ((عزيز)) و ((حكيم ))
- بحث روايتى
- بالاترين لذتها در دنيا و آخرت كدام است ؟
نکات آیه
۱ - توجّه و علاقه به مادیّات، زمینه محرومیّت از پندگیرى و بینش صحیح (انّ فى ذلک لعبرة لاولى الابصار. زیّن للنّاس حبّ الشّهوات) برداشت فوق از ارتباط آیه مورد بحث با آیه قبل استفاده شده است; گویا «زیّن» بیان مى کند که چرا همه انسانها اهل بصیرت نیستند.
۲ - شهوت پرستى و زراندوزى، زمینه کفر و تکذیب آیات الهى (زیّن للنّاس حبّ الشّهوات ... من الذهب و الفضّة) بنابراینکه منظور از «للنّاس»، کافران باشد; به قرینه آیات پیشین که سخن از آنان بود.
۳ - ارزشگذارى و ارزیابیهاى نادرست و غیر واقعى مردم، نسبت به امور مادّى (زیّن للنّاس حبّ الشّهوات)
روایات و احادیث
۴ - شیطان، زینت دهنده محبّت دنیا براى مردم* (زیّن للنّاس حبّ الشّهوات من النساء) بنابراینکه فاعل محذوف از «زیّن»، شیطان باشد; چنانچه برخى از مفسّرین گفته اند. زیّن لهم الشیطان.[۱]
۵ - شیفتگى مردم نسبت به زن، فرزندان ذکور، سیم و زر و مَرکبهاى نامدار (زیّن للنّاس حبّ الشّهوات من النّساء و البنین و القناطیر المقنطرة من الذّهب و الفضة و الخیل المسوّمة)
۶ - شیفتگى مردمان نسبت به چهارپایان (دامدارى) و کشاورزى و تولید (امکانات مادى) (زیّن للنّاس حبّ الشّهوات ... و الانعام و الحرث)
۷ - هشدار الهى در مورد جاذبه هاى موهومِ امور مادى و دنیوى (زیّن للنّاس حبّ الشّهوات ... متاع الحیوة الدّنیا)
۸ - نقش عمده تمایلات جنسى، در فریفته شدن مردمان (زیّن للنّاس حبّ الشّهوات من النّساء) از تقدیم «النساء» بر سایر امور ذکر شده در آیه، برداشت فوق به دست مى آید.
۹ - گرایشهاى طبیعى انسان، مورد سوء استفاده عوامل گمراه کننده (زیّن للنّاس حبّ الشّهوات) بنابراینکه فاعل محذوف از «زیّن»، شیطان باشد، که او یکى از عوامل گمراهى است.
۱۰ - امکانات مادى، و تمایل به آنها، فقط وسیله اى براى گذران زندگانى دنیاست و هدف آفرینش نیست. (زیّن للنّاس ذلک متاع الحیوة الدّنیا)
۱۱ - ارزش محدود و مقطعى بهره هاى دنیوى (ذلک متاع الحیوة الدنیا)
۱۲ - هشدار خداوند به زوال پذیرى بهره وریها و امکانات دنیا (ذلک متاع الحیوة الدنیا)
۱۳ - جایگاه و فرجام نیک، تنها نزد خداوند است. (و اللّه عنده حسن المئاب)
۱۴ - تضعیف انگیزه هاى مادّى و تقویت انگیزه هاى معنوى، از روشهاى قرآن براى تربیت انسان (زیّن للنّاس ... و اللّه عنده حسن المئاب)
۱۵ - تضعیف تمایلات مادى، زمینه تقویت انگیزه هاى معنوى (ذلک متاع الحیوة الدّنیا و اللّه عنده حسن المئاب) مستفاد از ترتیب ذکرى تضعیف گرایش به مادّیات (ذلک متاع الحیوة الدّنیا) و تحریک به امور معنوى (و اللّه عنده حسن المئاب).
۱۶ - شیفتگى به امکانات زندگى دنیا، مانع دستیابى انسان به فرجام نیک (ذلک متاع الحیوة الدّنیا و اللّه عنده حسن المئاب)
۱۷ - بالاترین لذتهاى مردم در دنیا و آخرت، لذت بردن از زنان است. (زیّن للنّاس حبّ الشّهوات من النّساء ... ذلک متاع الحیوة الدّنیا و اللّه عنده حسن المَئاب) امام صادق (ع): ما تلذّذ الناس فى الدنیا و الاخرة بلذّة اکثر لهم من لذة النساء و هو قول اللّه عز و جل: زیّن للنّاس ... .[۲]
موضوعات مرتبط
- آفرینش: هدف آفرینش ۱۰
- آیات خدا: تکذیب آیات خدا ۲
- ارزش: ملاکهاى ارزش ۳
- ارزشگذارى غلط: ۳
- انسان: گرایشهاى انسان ۶، ۹ ; نیازهاى مادى انسان ۱۰
- انگیزش: عوامل انگیزش ۱۵
- انگیزه: انگیزه مادى ۱۴ ; انگیزه معنوى ۱۴
- اولاد: علاقه به اولاد ۵
- بصیرت: موانع بصیرت ۱
- پندپذیرى: موانع پندپذیرى ۱
- تأمین معاش: ۱۰
- تربیت: روش تربیت ۱۴ ; نظام تربیت ۱۴، ۱۵
- حسن عاقبت: ۱۳
- خدا: محضر خدا ۱۳ ; هشدارهاى خدا ۷، ۱۲
- دنیا: امکانات دنیا ۱۰، ۱۱، ۱۲ ; لذتهاى دنیا ۱۷
- دنیاپرستى: ۴، ۵، ۶، ۷ آثار دنیاپرستى ۱، ۲، ۱۶
- رشد: موانع رشد ۱۶
- زراندوزى: ۲، ۵، ۶
- زن و مرد: ۱۷
- شهوت پرستى: آثار شهوت پرستى ۲
- شیطان: اغواگرى شیطان ۴
- غریزه جنسى: ۸
- کفر: زمینه کفر ۲
- گرایشها: گرایشهاى مادى ۵، ۱۰ ; گرایشهاى نکوهیده ۱، ۵، ۷، ۱۴
- گمراهى: زمینه گمراهى ۱، ۸ ; عوامل گمراهى ۹
- مال: علاقه به مال ۶
- نعمت: ارزش نعمت ۱۱
- هدایت: زمینه هدایت ۱۴، ۱۵
