العلق ١٤

أَ لَمْ‌ يَعْلَمْ‌ بِأَنَ‌ اللَّهَ‌ يَرَى‌

ترجمه

آیا او ندانست که خداوند (همه اعمالش را) می‌بیند؟!

|آيا ندانسته است كه يقينا خدا مى‌بيند

مگر ندانسته كه خدا مى‌بيند؟

آیا او ندانست که خدا (اعمال زشتش را) می‌بیند (و از او روزی انتقام می‌کشد).

مگر ندانسته که قطعاً خدا [همه کارهایش را] می بیند؟

آيا ندانسته است كه خدا مى‌بيند؟

آیا نمی‌داند که همانا خداوند [همه چیز را] می‌بیند؟

آيا ندانسته است كه خدا مى‌بيند [و او را كيفر مى‌دهد]؟

آیا او ندانسته است که خداوند (همه‌ی احوال او را می‌پاید، و همه‌ی اعمال وی را) می‌بیند؟

مگر ندانست که خدا همواره می‌بیند؟

آیا ندانست که خدا می‌بیند

العلق ١٣	آیه ١٤	العلق ١٥
سوره : سوره العلق نزول : ٢ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٦ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«أَلَمْ یَعْلَمْ ... یَرَی»: اشاره به این واقعیّت است که: عالَم هستی محضر خدا است.

تفسیر

• آيات ۱ - ۱۹، سوره علق
• معناى ((قرائت )) و مفاد ((اقراء باسم ربّك الّذى خلق ...))
• معناى ((قرائت )) و مفاد ((اقراء باسم ربّك الّذى خلق ...))
• مراد از امر به قرائت در ((اقراء و ربّك الاكرام )) و مفاد توصيف خدا به ((الّذى علّمبالقلم )) بعد از امر به قرائت
• بى نياز دانستن خود، منشاء و علّت طغيان آدمى است
• توضيحى راجع به تشريع نماز قبل از شب معراج وقبل از نزول قرآن كه از آيه : ((اراءيت الذى عيدا اذا صلّى )) استفاده مى شود
• تهديد آنكه مانع نمازگزاردن پيامبر (صلى الله عليه و آله ) مى شده
• رواياتى در باره ماجراى نزول نخستين وحى بر پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم :((اقرء باسمربك ...))
• و بيان اشكالى كه در اين روايت ديده مى شود
• شاءن نزول آيات : ((اءراءيت الذّى ينهى ...))، سجده نزديكترين حالت عبد به ربّ،سوره عزائم

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - خداوند، ناظر گفتار و کردار انسان ها است. (ألم یعلم بأنّ اللّه یرى)

۲ - توجّه به آگاهى و نظارت خداوند بر گفتار و کردار انسان ها، دور سازنده آنان از تکذیب دین و روى گردانى از آن (أرءیت إن کذّب و تولّى . ألم یعلم بأنّ اللّه یرى)

۳ - نظارت خداوند بر انسان ها، حقیقتى آشکار و قابل فهم براى همگان حتى مشرکان (ألم یعلم بأنّ اللّه یرى) استفهام در «ألم یعلم»، بیانگر وجود علم و ظهور حقیقت است. از شأن نزول آیه شریفه، دانسته مى شود که روى سخن با ابوجهل است که با وجود شرک به خداوند، از نظارت او بر کردار ناروایش غافل نبود.

۴ - مخالفان نماز، باید خدا را ناظر بر کردار خویش دیده و از مخالفت دست بردارند. (أرءیت الذى ینهى ... ألم یعلم بأنّ اللّه یرى)

۵ - خداوند، تکذیب گران دین و روى گردانان از آن و نهى کنندگان مردم از نماز را، به عذاب خویش تهدید کرده است. (ألم یعلم بأنّ اللّه یرى) جمله «ألم یعلم...» در مقام تهدید و حاکى از کیفرهایى است که نظارت خداوند، آن را به دلالت التزامى مى رساند.

۶ - کسانى که خداوند را ناظر خویش مى دانند، از تبلیغات هدایت پیشگان و دعوت کنندگان به تقوا جلوگیرى نمى کنند. (أرءیت إن کان على الهدى . أو أمر بالتّقوى ... ألم یعلم بأنّ اللّه یرى)

۷ - حالت طغیان گرى و ثروت اندوزى و احساس بى نیازى مطلق، مایه بى پروا شدن انسان در برابر نظارت خداوند (لیطغى . أن رءاه استغنى ... ألم یعلم بأنّ اللّه یرى)

موضوعات مرتبط

• بى نیازى: آثار احساس بى نیازى ۷
• تقوا: تبلیغ تقوا ۶
• ثروت اندوزى: آثار ثروت اندوزى ۷
• خدا: تهدیدهاى خدا ۵; سهولت فهم نظارت خدا ۳; صفات مؤمنان به نظارت خدا ۶; نظارت خدا ۱
• دین: تهدید معرضان از دین ۵; تهدید مکذبان دین ۵; موانع اعراض از دین ۲; موانع تکذیب دین ۲
• ذکر: آثار ذکر علم خدا ۲; آثار ذکر نظارت خدا ۲; اهمیت ذکر نظارت خدا ۴
• طغیان: آثار طغیان ۷
• عذاب: تهدید به عذاب ۵
• عصیان: زمینه عصیان ۷; عصیان از خدا ۷
• عمل: ناظران عمل ۱
• مهتدین: آزادى بیان مهتدین ۶; تبلیغ مهتدین ۶
• نماز: اعراض از مخالفت با نماز ۴; تهدید مانعان از نماز ۵; مخالفان نماز ۴