مريم ٢٥

وَ هُزِّي‌ إِلَيْکِ‌ بِجِذْعِ‌ النَّخْلَةِ تُسَاقِطْ عَلَيْکِ‌ رُطَباً جَنِيّاً

ترجمه

و این تنه نخل را به طرف خود تکان ده، رطب تازه‌ای بر تو فرو می‌ریزد!

|و اين تنه نخل را به طرف خود تكان ده، كه بر تو رطب تازه بريزد

و تنه درخت خرما را به طرف خود [بگير و] بتكان، بر تو خرماى تازه مى‌ريزد.

شاخ درخت را به سوی خود حرکت ده تا از آن بر تو رطب تازه فرو ریزد.

و تنه خرما را به سوی خود بجنبان تا برایت خرمای تازه و از بار چیده بریزد.

نخل را بجنبان تا خرماى تازه چيده برايت فرو ريزد.

و تنه درخت خرما را به سوی خود تکان بده تا بر تو رطب تازه چیده فرو ریزد

و خرمابن را به سوى خويش بجنبان تا بر تو خرماى تر تازه چيده فروريزد.

تنه‌ی خرمابن را بجنبان و بتکان، تا خرمای نورس دست چینی بر تو فرو افکَنَد.

«و شاخه‌ی درخت خرما را سوی خود (برگیر و) به شدت بتکان، تا بر تو خرمایی تازه فرو ریزد.»

و بجنبان بسوی خود شاخه خرما را می‌ریزد بر تو رطبی تازه‌چیده را

مريم ٢٤	آیه ٢٥	مريم ٢٦
سوره : سوره مريم نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٩ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«هُزِّی»: تکان بده. بجنبان. «رُطَباً»: خرمای تازه و نورس. «جَنِیّاً»: دست چین. میوه‌ای که برگزیده شود و با دست کنده شود. مراد میوه نورس و مرغوب است. فَعیل به معنی مَفْعُول است. به بار نشستن درخت خرما و رسیدن فوری میوه آن، دومین نشانه دالّ بر پاکی و کرامت مریم بود.

تفسیر

• آيات ۱۶ - ۴۰ سوره مريم
• اشاره به شباهتهاى داستان يحيى و داستان عيسى (عليهما السلام )
• مراد از جمله : ((فاتخذت من دونهم حجابا((
• مقصود از روحى كه براى مريم (عليه السلام ) به صورت بشرمتمثل شد
• گفتارى در معناى تمثل
• نقد و بررسى چهار اشكال و شبهه اى كه پيرامون جبرئيل براى مريم مطرح شده است
• پاسخ به اشكال دوم درباره تمثل
• پاسخ به اشكالهاى سوم و چهارم
• حاصل سخن درباره حقيقت تمثل
• پناه بردن مريم به خدا و آگاهانيدن او به دارا شدن پسر شدن پسرى توسط جبرئيل
• حكايت وضع حمل مريم و اندوه و نگرانى او در اين خصوص
• حضرت عيسى (ع ) مادر خود را تسلى و دلدارى مى دهد
• سفارش به روزه سكوت گرفتن براى رهايى از زخم زبان مردم
• وجوم مختلف درباره لفظ ((كان (( در جمله : ((كيف نكلم من كان فى المهد صبيا((
• سخن گفتن عيسى (عليه السلام ) در گهواره با مردم :((قال انى عبدالله ...((
• تقرير حجتى بر نفى فرزند بودن عيسى (عليه السلام ) براى خدا
• توبيخ كسانى كه درباره عيسى (عليه السلام ) اختلاف كردند و گمراه گشتند، و تهديدآنان
• معناى جلمه (لكن الظالمون اليوم فى ظلال مبين )
• روز قيامت براى ظالمين روز حسرت است
• توضيحى درباره مراد از اينكه فرمود: ((انا نحن نرث الاءرض و من عليها...((
• بحث روايتى (رواياتى در ذيل آيات مربوط به مريم وحمل او به عيسى و تكلم عيسى در نوزادى و...)

• آيه و ترجمه
• تفسير:
• نكته ها:
• ۱ - مريم در لابلاى مشكلات ورزيده شد
• ۲ - چرا مريم تقاضاى مرگ از خدا كرد
• ۳ - پاسخ به يك سؤ ال
• ۴ - روزه سكوت

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- عیسى(ع)، در بدو تولد، مادرش مریم(س) را به تکان دادن درخت خرما و استفاده از میوه آن راهنمایى کرد. (و هزّى إلیک بجذع النخلة تسقط علیک رطبًا جنیًّا) «هزّ» به معناى حرکت دادن به چپ و راست است و به قرینه «إلیک» در آن معناى «متمایل ساختن» نیز تضمین شده است. بنابراین «هزّى إلیک»، یعنى درخت را به جانب خود بکش و به چپ و راست تکان ده این راهنمایى چنان چه از آیه بعد پیدا است، به منظور تأمین غذاى مریم(س) بوده است.

۲- نخلى که مریم(س) در کنار آن وضع حمل نمود، میوه نداشت. (و هزّى إلیک بجذع النخلة تسقط علیک رطبًا جنیًّا) جمله «تساقط علیک...» گویاى امتنان بر مریم(س) است، نه خبر از اثر طبیعى تکان دادن درخت، چرا که این موضوع نیازى به راهنمایى نداشت; بنابراین، پس از تکان دادن درخت بود که خرماى آن پدیدار گشته و فرو مى ریخت. اضافه شدن کلمه «جذع» به کلام و نیز اِسناد «تساقط» به «نخلة»، خشک بودن درخت و خارق العاده بودن ریزش خرما را تأیید مى کند.

۳- بارورشدن و ثمردادن غیر طبیعى درخت خرما، به تلاش مریم(س) و کشیدن و تکان دادن نخل وابسته بود. (و هزّى إلیک ... تسقط) فعل «تساقط» مجزوم است و عامل جزم آن شرط مقدر است; یعنى اگر درخت را تکان دهى و به سمت خود بکشى، براى تو خرما مى ریزد.

۴- تازگى، رسیده بودن و سلامت ظاهرى، از ویژگى هاى خرماى فرو ریخته بر مریم(س) بود. (تسقط علیک رطبًا جنیًّا) «رطب» به خرماى تازه گفته مى شود «جَنىّ» زمانى که صفت میوه اى باشد، بدان معنا است که میوه در وقت خود چیده شده است (معجم مقاییس اللغة).

۵- خرماى تازه (رطب) غذاى مناسب براى زن، پس از وضع حمل است. (و هزّى ... تسقط علیک رطبًا جنیًّا) توصیه شدن مریم به تکان دادن درخت و استفاده از «رطب»، بر مناسب بودن آن براى زنان، پس از زایمان دلالت دارد.

۶- حضرت مریم(س) مورد عنایت ویژه خداوند و داراى کرامت بود. (و هزّى إلیک ... تسقط)

۷ - به بار نشستن فورى درخت خرما و نیرومندى مریم(س) براى تکان دادن آن، از کرامات او بود. (و هزّى إلیک ... تسقط)

روایات و احادیث

۸- «عن أمیرالمؤمنین(ع) قال: ... ما تأکل الحامل من شىء و لاتتداوى به أفضل من الرطب قال اللّه - عزّوجلّ- لمریم(ع) «و هزّى إلیک بجذع النخلة تساقط علیک رطباً جنیّاً . فکلى و اشربى و قرّى عیناً»...; از امیرالمؤمنان(ع) روایت شده است که فرمود: ... زن باردار، بهتر از خرماى تازه، چیزى نمى خورد و خود را با چیزى بهتر از آن، مداوا نمى کند. خداوند - عزّوجلّ- به مریم فرمود: «و هزّى إلیک بجذع النخلة تساقط علیک رطباً جنیّاً . فکلى ...»...».

۹- «عن أمیرالمؤمنین(ع) قال: قال رسول اللّه (ص): لیکن أول ما تأکل النفساء الرطب، لأنّ اللّه تعالى قال لمریم: «و هزّى إلیک بجذع النخلة تساقط علیک رطباً جنیّاً . فکلى»... ; از امیرالمؤمنین(ع) روایت شده که رسول خدا(ص) فرمود: شایسته است اولین چیزى که زن بعد از زایمان مى خورد خرما باشد، زیرا خداى تعالى به مریم فرمود: «و هزّى إلیک بجذع النخلة تساقط علیک رطباً جنیّاً. فکلى»...».

۱۰- «عن أبى الحسن الرضا(ع) قال: کانت نخلة مریم العجوة، و نزلت فى کانون و نزل مع آدم(ع) من الجنّة العتیق والعجوة منهما تفرق أنواع النخل ; از امام رضا(ع) روایت شده: نخله مریم «عجوه» بود که در برج کانون نازل شد و با آدم(ع) از بهشت «عتیق (نوعى درخت خرماى نر) و عجوه (نوعى خرما که درخت آن «لینه» نامیده مى شود)» نازل شد که از آن دو، انواع نخل منشعب شد».

موضوعات مرتبط

• باردار: تغذیه باردار ۸
• خرما: فواید خرما ۵، ۸، ۹
• زائو: تغذیه زائو ۵، ۹
• عیسى(ع): تکلم عیسى(ع) در نوزادى ۱; قصه عیسى(ع) ۱; هدایتگرى عیسى(ع) ۱
• لطف خدا: مشمولان لطف خدا ۶
• مریم(ع): آثار تلاش مریم(ع) ۳; بارورى نخل قصه مریم(ع) ۳، ۷; تازگى خرماى قصه مریم(ع) ۴; تکاندن نخل قصه مریم(ع) ۱، ۷; ثمردهى نخل قصه مریم(ع) ۳; خشکى نخل قصه مریم(ع) ۲; قدرت مریم(ع) ۷; قصه مریم(ع) ۲، ۳; کرامات مریم(ع) ۶، ۷; مقامات مریم(ع) ۶، ۷; ویژگیهاى نخل قصه مریم(ع) ۱۰; هدایت مریم(ع) ۱