فصلت ٦
ترجمه
| فصلت ٥ | آیه ٦ | فصلت ٧ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«بَشَرٌ مِّثْلُکُمْ»: انسانم همچون شما. انسانی مثل شما هستم (نگا: ابراهیم / ، کهف / اسراء / ). «إِنَّمَآ إِلهُکُمْ إِلهٌ وَاحِدٌ»: نائب فاعل (یُوحی) است «فَاسْتَقِیمُوا إِلَیْهِ»: اعمال خود را محض رضای خدا انجام دهید و طاعت و عبادتتان برای او باشد و بس.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۲ سوره فصلت
- غرض اصلى اين سوره مباركه
- نكته اى كه از جمله تنزيل من الرحمن الرحيم استفاده مى شود
- معناى تفضيل قرآن
- توضيحى راجع به عربى بودن قرآن و جهانى و عمومى بودن دعوت خاتم الانبياءصلى الله عليه و آله
- مقصود كفار از اينكه گفتند قلوبنا فى الكنة مما تدعونا اليه ....
- پاسخ به سخن فوق الذكر مشركين
- انفاق نكردن مال ، و كفر به معاد، دو صفت از اخص صفات مشركين
- مقصود از خلقت زمين در دو روز، خلقت آن در دو نقطه از زمان و در دو مرحله است
- وجوهى كه درباره تقدير روزى ها در چهار روز و قدر فيها اقواتها فى اربعة ايام وجمع بين آن و اينكه خلقت زمين و آسمان ها در شش روز بوده ، گفته شده است
- مقصود از سؤ ال در: سواء للسائلين استعداد ذاتى و احتياج طبيعى نباتات و حيوانات وانسان است
- معناى جمله : ثم استوى الى السماء
- بيان اينكه مفاد كلمه ثم تاءخر زمانى خلقت آسمان نيست
- توضيح در مورد فرمان خداوند به آسمان و زمين ائتياطوعا اوكرها و تخيير آن دو بين آمدنبه طوع ياكره
- توضيح پاسخ آسمان و زمين به خطاب خداوند قالنا اتينا طائعين
- معناى اينكه درباره خلقت آسمانها فرمود: فقضيهن سبع سموات ...
- مراد از وحى و مقصود از امر آسمانها در جمله : و اوحى فىكل سماء امرها
- وجه اينكه فرمود سماء دنيا را با مصابيح آراستيم .
- سخنى در تكميل مطالب گذشته راجع به آسمان ها و اينكه آسمان ها منزلگاه ملائكه است
- روايتى درباره قرائت آيات اول سوره فصلت حم سجده توسط پيامبر صلى الله عليه وآله در جواب فرستاده قريش
- چند روايت حاكى از گفتگوى يهوديان با رسول الله صلى الله عليه و آله درباره خلقتشش روزه زمين و آسمان ها، و بيان ضعف آنها
- رواياتى درباره آغاز خلقت عالم
نکات آیه
۱ - تأکید پیامبر(ص)، بر نقش پیام آورى خویش در مقابل مخالفت ها و بهانه جویى هاى مشرکان (و قالوا قلوبنا فى أکنّة ... قل إنّما أنا بشر مثلکم یوحى إلىّ)
۲ - پیامبر(ص)، بشرى همانند دیگران (قل إنّما أنا بشر مثلکم)
۳ - ارتباط وحیانى با خداوند، تنها فرق و امتیاز پیامبر(ص) با دیگران است. (قل إنّما أنا بشر مثلکم یوحى إلىّ)
۴ - خداوند، تعلیم دهنده شیوه برخورد با مشرکان به پیامبر(ص) (و قالوا ... فاعمل إنّنا عملون . قل إنّما أنا بشر مثلکم)
۵ - پیامبر(ص)، فقط تبلیغ کننده پیام وحى بود; نه مجازات کننده مشرکان و تحقق بخشنده به انذارها. (و قالوا ... فاعمل إنّنا عملون . قل إنّما أنا بشر مثلکم یوحى إلىّ) یکى از احتمال ها در تفسیر «فاعمل»، این است که مشرکان، به پیامبر(ص) اعلام کردند که او مى تواند به وعیدهاى خود جامه عمل بپوشاند; ولى خداوند در مقابل آنان اعلام مى دارد که کار پیامبر، تبلیغ رسالت است; نه مجازات مشرکان.
۶ - معبود شایسته پرستش، معبودى یگانه و بى شریک است. (أنّما إلهکم إله وحد)
۷ - توحید، سرلوحه و اساس دعوت پیامبر(ص) (یوحى إلىّ أنّما إلهکم إله وحد)
۸ - مردم عصر بعثت، مردمانى شرک پیشه بودند. (یوحى إلىّ أنّما إلهکم إله وحد ... و ویل للمشرکین)
۹ - یگانه بودن معبود، حقیقتى روشن و قابل درک براى همگان (و قالوا قلوبنا فى أکنّة ... قل إنّما أنا بشر ... أنّما إلهکم إله وحد) از این که آیه شریفه در مقام تخطئه مشرکان است - که مدعى مفهوم نبودن پیام وحى بودند - مطلب بالا استفاده مى شود.
۱۰ - توحید، صراط مستقیم، به سوى معبود هستى (أنّما إلهکم إله وحد فاستقیموا إلیه)
۱۱ - شرک، آیینى انحرافى و مشرکان مردمانى منحرف از راه راست (أنّما إلهکم إله وحد فاستقیموا إلیه)
۱۲ - لزوم حرکت در مسیر توحید و استغفار از هر گونه شرک و گناه (فاستقیموا إلیه و استغفروه)
۱۳ - دست شستن از شرک و گرویدن به توحید، توصیه خداوند به مشرکان (فاستقیموا إلیه)
۱۴ - توصیه خداوند، به لزوم استغفار انسان از هر گونه شرک و گناه (و استغفروه)
۱۵ - شرک، گناهى قابل بخشش در پرتو گرایش به توحید و استغفار (فاستقیموا إلیه و استغفروه) خداوند، در این آیه و در پى دعوت به توحید، مشرکان را به روى آوردن به استغفار فراخوانده است; از این مطلب روشن مى شود که چنانچه مجالى براى پذیرش استغفار نبود، دعوت بدان بى معنا مى نمود.
۱۶ - مشرکان، داراى سرنوشتى سخت و ناگوار (و ویل للمشرکین)
۱۷ - پافشارى بر شرک و روى گردانى از استغفار، در پى دارنده فرجامى زیان بار براى انسان (فاستقیمواإلیه و استغفروه و ویل للمشرکین)
موضوعات مرتبط
- استغفار: آثار استغفار ۱۵; اهمیت استغفار ۱۲; توصیه به استغفار ۱۴
- ایمان: آثار ایمان به توحید ۱۵; ایمان به توحید ۱۳; توصیه به ایمان ۱۳
- تاریخ: تاریخ مقارن بعثت ۸
- توحید: اهمیت توحید ۱۲; توحید عبادى ۶; حقیقت توحید ۱۰; دعوت به توحید ۷; وضوح توحید عبادى ۹
- خدا: تعالیم خدا ۴; توصیه هاى خدا ۱۳، ۱۴
- شرک: آثار اصرار بر شرک ۱۷; استغفار از شرک ۱۴; حقیقت شرک ۱۱; شرایط آمرزش شرک ۱۵; فرجام شوم شرک ۱۷
- صراط مستقیم: ۱۰
- محمد(ص): بشر بودن محمد(ص) ۲، ۳; تبلیغ محمد(ص) ۵; رسالت محمد(ص) ۱; فضایل محمد(ص) ۳; محدوده مسؤولیت محمد(ص) ۵; محمد(ص) و مشرکان ۴; معلم محمد(ص) ۴; مهمترین رسالت محمد(ص) ۷; وحى به محمد(ص) ۳; ویژگیهاى محمد(ص) ۲، ۳
- مردم: شرک مردم مقارن بعثت ۸
- مشرکان: انحراف مشرکان ۱۱; بهانه جویى مشرکان ۱; توصیه به مشرکان۱۳; روش برخورد با مشرکان ۴; سرنوشت شوم مشرکان ۱۶; مبارزه با مشرکان ۱; منشأ کیفر مشرکان ۵
- معبودراستین: ملاک معبودراستین ۶
- منحرفان: ۱۱
