النمل ٢١
ترجمه
| النمل ٢٠ | آیه ٢١ | النمل ٢٢ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«سُلْطَانٍ»: دلیل و حجّت. «مُبِینٍ»: روشن. بیانگر حقّانیّت و عذر تقصیر.
تفسیر
- آيات ۱۵ - ۴۴، سوره نمل
- نبوت و علم انبياء عليه السّلام اكتسابى نيست و از ديگران به ارث نمى برند
- مقصود از ((منطق الطير)) در سخن سليمان عليه السّلام ((علمنا منطق الطير...))
- بيان اينكه مراد از منطق طير در قرآن معناى ظاهرى آن نيست
- طوايف مخصوص از جن و انس و طير لشكريان سليمان عليه السّلام بوده اند
- عبور سليمان و لشكر او بر فراز وادى مورچه گان
- عدم منافات علم سليمان عليه السّلام به منطق الطير با فهميدن كلام مورچه
- سليمان عليه السّلام در دعاى خود، الهام شكر نعمت ، انجام عمل صالح و نيز صلاح ذاتى و نفسانى را مى طلبد
- ذكاتى كه در دعاى سليمان عليه السّلام مورد توجه است
- بيان آيات مربوط به داستان سليمان عليه السّلام و هدهد و ملكه سباء و...
- حكايت ملكه سبا و قوم او از زبان هدهد
- معناى ((خب ء)) و مفاد آيه : ((الا يسجدوا لله الذى يخرج الخب ء فى السموات و الارض...))
- و حجتى كه عليه پرستش آفتاب متضمن است
- واكنش سليمان عليه السّلام درباره اخبار هدهد
- توضيح سخن ملكه بعد از ديدن نامه سليمان عليه السّلام : ((قالت يا ايها الملوا انىالقى الى كتاب ...))
- اشكالات توجيه مفسرين كريم بودن نامه سليمان را
- تفسير مضمون نامه سليمان عليه السّلام به ملكه سبا
- مشاوره ملكه با قوم خود درباره جنگ يا تسليم
- راءى ملكه سبا پس از مشورت با قوم خود
- سبائيان براى سليمان هديه مى فرستند و او هديه آنان را رد مى كند
- تهديد سليمان عليه السّلام خطاب به رئيس هيت اعزامى سبا
- درخواست احضار تخت ملكه توسط سليمان عليه السّلام
- آورده شدن تخت بلقيس به وسيله كسى كه ((عنده علم من الكتاب ))
- اختلاف مفسرين در علم الكتاب و اسم اعظم احضار كننده عرش
- معناى ((ارتداد طرف )) و نقل سخن ديگران درباره آن و مخاطب به آن
- احضار تخت بلقيس اظهار معجزه اى با هر از آيات نبوت سليمان عليه السّلام است
- ورود ملكه به دربار سليمان عليه السّلام و ايمان آوردنش به رب العالمين
- گفتارى پيرامون داستان سليمان (عليه السّلام )
- ۲ - آياتى كه آن جناب را مى ستايد
- ۳ - سليمان (عليه السّلام ) در عهد عتيق
- ۴ رواياتى كه در اين داستان وارد شده
- احتجاج حضرت زهرا سلام الله عليها به آيه ((وورث سليمان داود)) عليه ابوبكر درمسئله غصب فدك
- اشاره به وجوهى درباره آوردن تخت بلقيس ((قبل ان يرتد اليك طرفك ))
- آصف بن برخيا وصى سليمان و حجت پس از او بوده است
نکات آیه
۱ - تصمیم سلیمان(ع) به مجازات سخت هدهد در صورت عدم ارائه دلیلى قابل قبول بر غیبت خویش (لأُعذّبنّه عذابًا شدیدًا ... أو لیأتینّى بسلطن مبین) «سلطان» به معناى حجت و برهان است و «سلطان مبین»; یعنى، دلیل روشن و قانع کننده.
۲ - شکنجه یا مرگ (بریدن سر)، مجازات تخلف بى دلیل از مقررات سپاه سلیمان (أم کان من الغائبین . لأُعذّبنّه عذابًا شدیدًا أو لأاْذبحنّه)
۳ - تخلّف بى دلیل از مقررات ارتش، گناهى بزرگ و نابخشودنى (أم کان من الغائبین . لأُعذّبنّه ... أو لأاْذبحنّه)
۴ - لزوم تعیین کیفرهاى سخت تا مرز مرگ، براى متخلفان از مقررات ارتش (أم کان من الغائبین لأُعذّبنّه عذابًا شدیدًا أو لأاْذبحنّه)
۵ - اهتمام شدید سلیمان(ع) به برقرارى نظم و انضباط کامل در سپاه خویش (أم کان من الغائبین ... أو لأاْذبحنّه)
۶ - اهمیت نظم و انضباط در نیروهاى نظامى (أم کان من الغائبین . لأعذّبنّه عذابًا شدیدًا أو لأاْذبحنّه)
۷ - مسؤولیت مهم هدهد در سپاه سلیمان(ع) (أم کان من الغائبین . لاُعذّبنّه عذابًا شدیدًا أو لأاْذبحنّه) احتمال مى رود در نظر گرفتن مجازات سخت براى تخلف هدهد، از آن جهت باشد که وى داراى مسؤولیتى مهم بود و نمى بایست پست خود را ترک مى کرد.
۸ - اعلام سلیمان(ع) به بخشودن هدهد، در صورت آوردن دلیلى روشن و قابل قبول براى غیبت خود (لأُعذّبنّه ... أو لیأتینّى بسلطن مبین)
۹ - لزوم اعطاى فرصت به متخلف براى دفاع از خود (لأُعذّبنّه ... أو لیأتینّى بسلطن مبین)
موضوعات مرتبط
- حقوق: حق دفاع ۹
- خود: اهمیت دفاع از خود ۹
- سپاه: اهمیت نظم در سپاه ۵، ۶
- سلیمان(ع): روش برخورد سلیمان(ع) ۱، ۸; سپاه سلیمان(ع) ۷; قصه سلیمان(ع) ۱ ، ۸; نظام کیفرى سلیمان(ع) ۲; نظم سپاه سلیمان(ع) ۵; ویژگیهاى فرماندهى سلیمان(ع) ۵
- عصیان: عصیان از قوانین نظامى ۳; کیفر عصیان از قوانین نظامى ۲، ۴
- گناه: گناهان کبیره ۳; گناه نابخشودنى ۳
- گناهکاران: روش برخورد با گناهکاران ۹; فرصت به گناهکاران ۹
- مجرمان: فرصت به مجرمان ۹
- هدهد: عذر مقبول هدهد ۸; کیفر هدهد ۱; نقش هدهد ۷
