المعارج ١٩
از الکتاب
ترجمه
| المعارج ١٨ | آیه ١٩ | المعارج ٢٠ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«هَلُوعاً»: کم طاقت. ناشکیبا. آیه‌های و تفسیر و تبیین (هَلُوع) است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱۹ - ۳۵، سوره معارج
- توضيح راجع به صفت ((حرص )) و ((هلع )) و ((تقسيم )) آن به حرص خدادادى كه مفيد و مطلوب است و حرص بشرى كه انحرافى و مذموم مى باشد.
- اوصاف نمازگزارانى كه از ((هلوع )) بودن استثنا شده اند
- بحث انحصار موارد حق معلوم در دو مورد سائل و محروم است .
- مقصود از مراعات امانات و عهد و مراد از محافظت بر صلوة
- (رواياتى در ذيل برخى آيات گذشته راجع به نماز، حقسائل و محروم و...)
نکات آیه
۱ - انسان، موجودى بس بى صبر و ناشکیبا (إنّ الإنسن خلق هلوعًا) «هلوع»، در دو معنا به کار مى رود: ۱- جزوع (بى صبر و ناشکیبا); ۲- حریص و آزمند (العین). برداشت یاد شده براساس معناى نخست است.
۲ - انسان، موجودى حریص و آزمند (إنّ الإنسن خلق هلوعًا)
۳ - ناشکیبایى و آزمندى، نهفته در سرشت بشر (إنّ الإنسن خلق هلوعًا) مطلب یاد شده، از تعبیر «خلق» درباره صفت «هلوع» استفاده مى شود.
۴ - زر اندوزى و انباشتن ثروت، برخاسته از روح ناشکیبایى و آزمندى انسان (و جمع فأوعى . إنّ الإنسن خلق هلوعًا) جمله «إنّ االإنسان...»، مى تواند در مقام تعلیل براى جمله قبلى (و جمع فأوعى) باشد. برداشت یاد شده، براساس این نکته است.
موضوعات مرتبط
- انسان: بى صبرى انسان ۱، ۳; حرص انسان ۲، ۳; صفات انسان ۱، ۲; طبع انسان ۳
- ثروت اندوزى: منشأ ثروت اندوزى ۴
- حرص: آثار حرص ۴
- صبر: آثار بى صبرى ۴
