المطففين ٧
ترجمه
| المطففين ٦ | آیه ٧ | المطففين ٨ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«کِتَابٌ»: نوشته. یادداشت شده. «سِجِّین»: اسم خاصّ دیوان یا دفتر کلّ بایگانی نامه‌های اعمال بدکاران و بزهکاران است. صیغه مبالغه «سِجنّ» است که به معنی زندان است، لذا سِجّین، زندان بسیار سخت و تنگ است (نگا: فرهنگ لغات قرآن دکتر قریب). تعبیر از آن بدین نام شاید به خاطر این باشد که محتویات این دیوان سبب زندانی شدن صاحبانش در دوزخ است. گویا اصل آن «سِنْجُون» و در زبان اتیوپی یا حبشی قدیم به گِل و لای گفته می‌شود. در این صورت بیانگر فرود و پستی نیز می‌باشد (نگا: جزء عم شیخ محمّد عبده).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
اللَّهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ الْحَدِيثِ... (۱) وَ إِذَا أُلْقُوا مِنْهَا مَکَاناً... (۰) ثُمَ رَدَدْنَاهُ أَسْفَلَ... (۰) إِلاَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا... (۰)
تفسیر
- آيات ۱ - ۲۱، سوره مطففين
- چند وجه درباره اينكه در توصيف ((مطففن )) به ((الذين اذا كتالوا على الناسيستوفون ....)) خريدن به وزن گفته نشده
- احتمال برانگيخته شدن بعد از مرگ براى اجتناب از محرمات كافى است
- توضيح مفردات و جملات آيات : ((كلا ان كتاب الفجار لفى سجين ...))
- اقوال مفسرين در بيان مراد از مفردات و جملات اين آيات
- گناه زياد و مستمر، سر انجام انسان را به تكذيب روز جزا منتهى مى كند
- اعمال زشت صفا و جلاى نفس را تيره كرده به آن نقش و صورتى مى دهند كه از درك حق مانع مى گردد
- معناى ((عليين )) كه فرمود كتاب ابرار در آن است و چندقول در اين باره
- مراد از ((مقربون )) و اينكه ايشان عليين را مى بينند
- (رواياتى راجع به : ((نزول سوره مطففن ))، در عليين بودن كتاب ابرار و در سجينبودن كتاب فجار،
- رواياتى راجع به فساد و ((رين )) قلب بر اثر ارتكاب گناه )
نکات آیه
۱ - لزوم توجّه به معاد و غفلت نداشتن از قیامت و زمان حضور در پیشگاه خداوند (ألا یظنّ أُولئک أنّهم مبعوثون ... کلاّ) حرف «کلاّ» براى ردع است و مخاطب را از رویه اى که جملات پیشین بر آن دلالت داشت، بازمى دارد.
۲ - احضار کم فروشان در صحنه قیامت و حسابرسى اعمال آنان، قطعى و تردیدناپذیر است. (ویل للمطفّفین ... ألا یظنّ أُولئک ... کلاّ)
۳ - کردار بدکاران، ثبت و ضبط شده و در نامه عمل آنان باقى خواهد ماند. (کتب الفجّار) «کتاب الفجّار»، صحیفه اى است که در آن، اعمال فاجران ثبت شده است.
۴ - نامه عمل فاجران، در دیوانى تغییرناپذیر و زندانى منحطّ، بایگانى و حفاظت مى شود. (إنّ کتب الفجّار لفى سجّین) سجّین همان سجن (زندان) است، علاوه بر رساندن معناى خلود; زیرا این وزن براى مبالغه است (مجمع البیان). تفسیر آن به «کتاب مرقوم» - در دو آیه بعد - دلالت دارد که «سجّین» کتابى است که نامه عمل فاجران، به گونه اى در آن قرار داده شده است که گویا نوشته ها در آن حبس شده است. مقابله آن با «علّیین» - که در آیات بعد آمده است - بیانگر انحطاط و پستى آن است.
۵ - کم فروشى، ازبین برنده دیانت انسان و نمونه اى از فسق و سرکشى در برابر خداوند است. (ویل للمطفّفین ... کلاّ إنّ کتب الفجّار لفى سجّین) «فجور»; یعنى، دریدن پرده دیانت (مفردات راغب) و به معناى فسق و عصیان نیز آمده است (قاموس). ارتباط این آیه با آیات پیشین، بیانگر این است که از «فجّار»، همان «مطفّفین» اراده شده است.
۶ - نامه عمل کم فروشان، در جایگاهى پست نگه دارى خواهد شد. (ویل للمطفّفین ... إنّ کتب الفجّار لفى سجّین)
۷ - کیفرهاى تعیین شده براى فاجران، حکم تقدیر شده خداوند و گریزناپذیر است.* (إنّ کتب الفجّار لفى سجّین) «کتاب» - در یک احتمال - به معناى مکتوب است. در این احتمال، مراد نوشته هاى تقدیر شده الهى، درباره کیفر فاجران و «کتابت» به معناى قضاى حتمى و حکم تخلف ناپذیر خواهد بود.
موضوعات مرتبط
- حسابرسى: حتمیت حسابرسى اخروى ۲
- خدا: کیفرهاى خدا ۷; مقدرات خدا ۷
- دین: زمینه زوال دین ۵
- ذکر: اهمیت ذکر معاد ۱
- عصیان: نشانه عصیان از خدا ۵
- فاسقان: ثبت عمل فاسقان ۳; حتمیت کیفرهاى فاسقان ۷; محافظت از نامه عمل فاسقان ۴; نامه عمل فاسقان ۳; نامه عمل فاسقان در سجین ۴
- فسق: نشانه فسق ۵
- کم فروشان: حتمیت احضار کم فروشان ۲; حسابرسى اخروى کم فروشان ۲; کم فروشان در قیامت ۲; محافظت از نامه عمل کم فروشان ۶; مکان نامه عمل کم فروشان ۶
- کم فروشى: آثار کم فروشى ۵
