الشعراء ٤٦
ترجمه
| الشعراء ٤٥ | آیه ٤٦ | الشعراء ٤٧ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«أُلْقِیَ»: فرو انداخته شدند. بیان فعل به صورت مجهول بیانگر این است که آن چنان تحت تأثیر جاذبه معجزه موسی قرار گرفتند که برای خدا سجده بردند (نگا: طه / ) و نیروی معجزه به گونه‌ای ایشان را قانع کرد که نتوانستند خویشتنداری کنند و فوراً برای خدا سجده بردند.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱۰ - ۶۸، سوره شعراء
- غرض اين آيات : مقايسه قوم خاتم الانبياء (صلى اللّه عليه و آله وسلم ) با قوم موسى وهارون ، ابراهيم و نوح و...
- اشاره به معناى ((خوف )) و فرق آن با ((خشيت ))
- بيان اينكه جمله : ((فارسل الى هارون اخى )) حاكى ازتعلل و شانه خالى كردن از مسئوليت نيست
- معناى ((ذنب )) و مراد از اينكه موسى عليه السّلام فرمود: ((و لهم على ذنب ))
- دلگرمى مى دادند خداوند به موسى و هارون : ما با شمائيم !
- گفتگوى موسى عليه السّلام با فرعون
- مفاد جمله : ((و انت من الكافرين )) كه در خطاب فرعون به موسى عليه السّلام آمده است
- پاسخ موسى عليه السّلام به سه اشكال و اعتراض فرعون بر آن حضرت
- مقصود از ضلالت در سخن موسى عليه السّلام :((قال فعلتها اذا و اءنا من الضالين ...))
- رد گفتار مفسرين در معناى ضلالت در آيه شريفه
- مراد از حكمى كه بعد از گريختن موسى عليه السّلام از مصر به او داده شده (فوهب لىربى حكما)
- توضيح مفاد (وجعلنى من المرسلين ) كه جواب اعتراضاول فرعون در استبعاد رسالت موسى عليه السّلام است
- توضيح مفاد (و تلك نعمة تمنها على ...) كه پاسخ اعتراض ديگر فرعون است
- بيان گفتار مفسرين درباره جمله ((الم نربك )) و اشكالات و توجهات مترتب برگفتارشان
- اشاره به معتقدات بت پرستان درباره خداى سبحان و ارباب و آلهه
- بيان علت اينكه فرعون گفت : ((رب العالمين چيست ؟))
- تقرير و توضيح جواب موسى عليه السّلام بهسوال فرعون (قال رب السموات و الارض و ما بينهما...)
- دو نكته در ارتباط با پاسخ موس عليه السّلام به فرعون و بيان فساد گفتار بعضىمفسرين در اين زمينه
- جواب دوم موسى عليه السّلام به فرعون به سؤال فرعون از حقيقت رب العالمين : ((قال ربكم و رب آبائكم الاولين ))
- فرعون به موسى عليه السّلام بر چسپ ديوانگى مى زند
- فرعون موسى عليه السّلام را به زندان تهديد مى كند
- موسى عليه السّلام با پيشنهاد اظهار معجزه مى كند
- معجزه عصى و يد بيضاء را نشان مى دهد و فرعون او را متهم به توطئه مى كند
- پيشنهاد بزرگان قوم به فرعون در برابر ارائه معجزات موسى عليه السّلام
- واكنش فرعون در مقابل ايمان آوردن ساحران
- قسمت ديگر داستان موسى عليه السّلام : كوچ شبانه بنىاسرائيل از مصر و غرق و هلاك فرعون و فرعونيان
- نتيجه گيرى از حكايت موسى عليه السّلام و فرعون
نکات آیه
۱ - پى بردن ساحران به حقانیت رسالت موسى(ع)، در پى مشاهده بطلان افسون خود در برابر معجزه موسى (فإذا هى تلقف ما یأفکون . فأُلقى السحرة سجدین) برداشت یاد شده با توجه به تفریع «أُلقى» بر آیه پیش به دست مى آید.
۲ - به سجده در افتادن بى درنگ ساحران، با مشاهده معجزه پیروز موسى (فأُلقى السحرة سجدین) به کارگیرى «فاء» تعقیب و فعل مجهول «أُلقى» بیانگر آن است که ساحران با مشاهده آن منظره عجیب، اختیار از کف دادند و بلافاصله به سجده درافتادند.
۳ - سجده، جلوه بارز بندگى، پرستش و تسلیم در میان ملت ها در طول تاریخ (فأُلقى السحرة سجدین)
۴ - سجده، مظهر حق پرستى و خضوع در برابر خداوند (فأُلقى السحرة سجدین) برداشت یاد شده از آن جا است که نخستین واکنش مثبت ساحران پس از پى بردن به آیت الهى و معجزه موسى، سجده بود.
۵ - وجود نشانه هایى تردیدناپذیر در تفاوت معجزه موسى با هرگونه افسون، در نظر سحرشناسان (فأُلقى السحرة سجدین) برداشت یاد شده از سجده بى درنگ ساحران، در پى مشاهده معجزه موسى استفاده مى شود.
۶ - تأثیر عمیق آیات الهى در آگاهان و اهل شناخت (فأُلقى السحرة سجدین) برداشت یاد شده با توجه به این نکته است که ساحران چون با افسون آشنا بودند و خیال را از واقعیت تشخیص مى دادند، زودتر از دیگران به معجزه بودن کار موسى(ع) و حقانیت رسالت وى پى بردند.
۷ - ساحران هماورد موسى(ع)، فاقد روحیه تسلیم ناپذیرى اشراف و درباریان فرعون و برخوردار از فطرت حق پذیرى (فألقى عصاه ... قال للملإ حوله إنّ هذا لسحر علیم... فألقى موسى عصاه ... فأُلقى السحرة سجدین) با این که فرعون و نزدیکان وى، نیز شاهد بلعیده شدن ابزار سحر ساحران توسط معجزه موسى بودند; اما تنها ساحران به سجده درافتادند و این حکایت از مطلب یاد شده دارد.
موضوعات مرتبط
- آیات خدا: نقش آیات خدا ۶
- اشراف فرعون: حق ناپذیرى اشراف فرعون ۶
- بصیرت: اهل بصیرت و آیات خدا ۷
- تسلیم: نشانه تسلیم ۳
- جادو: پوچى جادو ۵
- جادوگران فرعون: بطلان جادوى جادوگران فرعون ۱; تنبه جادوگران فرعون ۱; حق پذیرى جادوگران فرعون ۶; سجده جادوگران فرعون ۲
- خدا: نشانه خضوع بر خدا ۴
- سجده: تاریخ سجده ۳; حقیقت سجده ۴
- عبودیت: نشانه هاى عبودیت ۳
- علما: علما و آیات خدا ۷
- موسى(ع): حقانیت معجزه موسى(ع) ۵; حقانیت نبوت موسى(ع) ۱; قصه موسى(ع) ۱، ۲; نقش معجزه موسى(ع) ۲
