البقرة ١٦٠
ترجمه
البقرة ١٥٩ | آیه ١٦٠ | البقرة ١٦١ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«بَیَّنُوا»: روشنگری کردند. پنهان را آشکار نمودند. «أَتُوبُ عَلَیْهِمْ»: توبه ایشان را میپذیرم. با فضل و مغفرت خود به سویشان برمیگردم.
تفسیر
- آيات ۱۵۹ ۱۶۲ بقره
- اختلافهايى دينى و انحرافها، معلول انحراف علما و كتمان آنها آيات الهى را بوده است
- وجه جمع بين دو گفته خداوند كه از يك سو مى فرمايد دين خدا فطرى بشر است و ازسوى ديگر هم فرموده بيشتر مردم نمى دانند!
- علت تكرار لعنت در آيه شريفه و فرق ميان لعنت خدا و لعنت ديگران
- مقصود از كفار چه كسانى هستند؟
- وجه چند التفاتى كه در آيات شريفه به كار رفته اند
- بحث روايتى (شامل رواياتى در ذيل آيات گذشته )
نکات آیه
۱ - کتمان کنندگان حقایق دینى در صورت توبه، از لعنت خدا نجات یافته و از رحمت او برخوردار خواهند شد. (أولئک یلعنهم اللّه ... إلا الذین تابوا)
۲ - توبه از گناهان و اصلاح مفاسد آنها، موجب برقرارى مجدد رحمت قطع شده است. (أولئک یلعنهم اللّه ... إلا الذین تابوا و أصلحوا ... فأولئک أتوب علیهم)
۳ - اصلاح مفاسدى که بر اثر کتمان حقایق دین پدیدار شده و نیز بیان آن حقایق، از شرایط پذیرش توبه کتمان کنندگان است. (إلا الذین تابوا و أصلحوا و بینوا فأولئک أتوب علیهم)
۴ - کتمان حقایق دینى و معارف کتب آسمانى، فسادانگیز است. (إلا الذین تابوا و أصلحوا)
۵ - بازدارى مردم از درک معارف و حقایق کتابهاى آسمانى و ایمان به آنها، فسادانگیزى است. (إلا الذین تابوا و أصلحوا)
۶ - شمول لعنت الهى بر گنهکاران، موجب سلب توفیق توبه از آنان نخواهد شد. (أولئک یلعنهم اللّه ... إلاّ الذین تابوا و أصلحوا و بینوا)
۷ - خداوند، توبه گنهکاران را در صورتى که مفاسد گذشته را جبران کنند، خواهد پذیرفت. (إلا الذین تابوا و أصلحوا و بینوا فأولئک أتوب علیهم)
۸ - نباید کتمان کنندگان حقایق دینى را در صورتى که توبه کنند و گذشته را جبران نمایند، نفرین کرده و خواهان دورى آنان از رحمت خدا شد. (و یلعنهم اللعنون. إلا الذین تابوا و أصلحوا و بینوا)
۹ - خداوند، تواب (بسیار توبه پذیر) و رحیم (مهربان) است. (و أنا التواب الرحیم)
۱۰ - توبه پذیرى خداوند، جلوه اى از رحمت اوست. (فأولئک أتوب علیهم و أنا التواب الرحیم)
۱۱ - خداوند، توبه کسانى را که بارها توبه خویش را شکسته اند، خواهد پذیرفت. (و أنا التواب الرحیم) بیان توبه پذیرى خدا با صیغه مبالغه (توّاب = بسیار توبه پذیر) اشاره به این دارد که: گناهان هر چند بزرگ باشند خداوند همه آنها را خواهد بخشید و یا اشاره به این است که: شکستن توبه، مانع نمى شود که توبه مجدد پذیرفته نشود. برداشت فوق ناظر به احتمال دوم است.
موضوعات مرتبط
- احکام: ۸
- اسماء و صفات: تواب ۹; رحیم ۹
- اصلاح: آثار اصلاح ۷، ۸
- افساد: موارد افساد ۴، ۵
- ایمان: ممانعت از ایمان به کتب آسمانى ۵
- توبه: آثار توبه ۱، ۲، ۸; توبه توبه شکنان ۱۱; سلب توفیق توبه ۶; شرایط قبول توبه ۳، ۷; قبول توبه ۱۰، ۱۱; موانع توبه ۶
- حق: آثار کتمان حق ۴; اصلاح مفاسد کتمان حق ۳; توبه کتمان کنندگان حق ۱، ۳، ۸; لعن بر کتمان کنندگان حق ۸
- خدا: آثار لعن خدا ۶; توبه خدا ۱۰، ۱۱; لعن خدا ۶; مظاهر رحمت خدا ۱۰; نجات از لعن خدا ۱
- دین: اظهار حقایق دین ۳
- رحمت: مشمولان رحمت ۱; موجبات رحمت ۱، ۲
- کتب آسمانى: کتمان کتب آسمانى ۴; ممانعت از فهم کتب آسمانى ۵
- گناه: اصلاح مفاسد گناه ۲
- گناهکاران: لعن بر گناهکاران ۶
- لعن: احکام لعن ۸; مشمولان لعن ۶