النجم ٤٨
ترجمه
| النجم ٤٧ | آیه ٤٨ | النجم ٤٩ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«أَغْنی»: دارائی داد و ثروتمند گرداند. «أَقْنی»: همزه این واژه برای سلب است و به معنی (فقیر کرد) می‌باشد (نگا: آلوسی). به دلیل تقابل. أَضْحَکَ وَ أَبْکی ... أَماتَ وَ أَحْیَا. برخی هم آن را به معنی (توشه داد و ارضاء کرد) گرفته‌اند.
تفسیر
- آيات ۳۳ - ۶۲، سوره نجم
- اشاره به مطالب و محتويات اين قسمت از سوره مباركه نجم
- مربوط به شخصى كه از انفاق در راه خدا اعراض كرد و دست نگه داشت
- شرحى درباره مفاد آيه : ((و ان ليس للانسان الا ما سعى )) و اينكهعمل انسان چه خوب و چه بد با او خواهد بود
- مقصود از اينكه فرمود: ((و ان الى ربك المنتهى )) منتهى شدن خلقت و تدبير به خداىسبحان است
- مراد از اينكه فرمود خدا است كه خنداند و گرياند، و توضيح عدم منافات بين آن و اسنادخنده و گريه به خود انسان و به اسباب خنده و گريه
- ذكر مصاديق ديگر از انتهاء خلقت و تدبير به خداوند: اماته ، احياء، خلق زوجين و...
- اشاره به اقوامى كه در گذشته دچار عذاب الهى شدند
- قيامت نزديك شد... آيا باز هم مى خنديد و نمى گرييد؟!
- چند روايت راجع به شاءن نزول آيات : ((افراءيت الذى تولى ...))
- چند روايت راجع به بهره مند شدن از اعمال ديگران
- رواياتى درباره انديشه كردن درباره خدا، درذيل آيه : ((و ان الى ربك المنتهى ))
- چند روايت در ذيل آيات : ((و انه هو اضحك و ابكى ))، ((و انه هو اغنى واقنى )) و...
نکات آیه
۱ - خداوند، تنها برآورنده نیازها و عطاکننده ثروت و مکنت به آدمیان (و أنّه هو أغنى)
۲ - تدارک نیازهاى خلق در پى آفرینش ایشان، نمودى از ربوبیت یگانه خداوند (و أنّ إلى ربّک المنتهى ... و أنّه خلق ... و أنّه هو أغنى و أقنى)
۳ - نیازهاى مقطعى و دراز مدت بشر، برآورده شده در نظام هستى از سوى خداوند * (و أنّه هو أغنى و أقنى) «أقنى»; یعنى، «أعطى القنیة» و «قنیة» به سرمایه هاى باقى و ذخایر پایدار گفته مى شود. بنابراین جمع میان «أغنى» و «أقنى» بیانگر مطلب یاد شده است.
۴ - برخوردارى از پشتوانه اقتصادى و ذخایر پایدار، امرى مطلوب است; نه ضد ارزش.* (و أنّه هو أغنى و أقنى) در واژه «أقنى» سرمایه و ذخایر ماندنى لحاظ شده است. از این که خداوند تأمین چنین نیازى را به خود نسبت داده است، مطلوبیت آن استفاده مى شود.
۵ - خوشنودى به دستاورد و پرهیز از آز و طمع، موهبتى الهى است. * (و أنّه هو أغنى و أقنى) بنابر معنایى که براى «أقنى» در لغت یاد شده است (رضا) مطلب بالا به دست مى آید.
روایات و احادیث
۶ - «قال أمیرالمؤمنین(ع) فى قول اللّه «و أنّه هو أغنى و أقنى» قال أغنى کلّ انسان بمعیشته و أرضاه بکسب یده;[۱] از امیرالمؤمنین(ع) روایت شده که درباره آیه «و أنّه هو أغنى و أقنى» فرمود: او است که هرکس را در معیشت بى نیاز مى کند و وى را به کسب و درآمدش خشنود مى سازد».
موضوعات مرتبط
- امکانات مادى: ارزش امکانات مادى ۴
- انسان: تأمین نیاز انسان ها ۱، ۳
- بى نیازى: منشأ بى نیازى ۶
- توحید: نشانه هاى توحید ربوبى ۲
- ثروت: منشأ ثروت ۱
- خدا: عطایاى خدا ۱، ۳، ۵، ۶
- طمع: اهمیت اجتناب از طمع ۵
- موجودات: تأمین نیاز موجودات ۲
- نیازها: منشأ تأمین نیازها ۱، ۲، ۳، ۶
منابع
- ↑ تفسیر قمى، ج ۲، ص ۳۳۹.
