الزخرف ٤٤
ترجمه
| الزخرف ٤٣ | آیه ٤٤ | الزخرف ٤٥ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«ذِکْرٌ»: یادآوری و بیداری (نگا: قمر / و و و ). آوازه و افتخار (نگا: انبیاء / ). در صورت اخیر، معنی چنین است: قرآن مایه افتخار و سبب شهرت تو و قوم تو است. «سَوْفَ تُسْأَلُونَ»: از شما درباره عمل به قرآن و حرکت در پرتو آن پرسیده می‌شود.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
لَقَدْ أَنْزَلْنَا إِلَيْکُمْ کِتَاباً... (۱) لَقَدْ أَنْزَلْنَا إِلَيْکُمْ کِتَاباً... (۱)
وَ أَنْذِرْ عَشِيرَتَکَ الْأَقْرَبِينَ (۰) هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي... (۰)
تفسیر
- آيات ۲۶ - ۴۵ سوره زخرف
- معناى سخن ابراهيم (ع ) به پدر و قومش : ((انى براء مما تعبدون الا الذى فطرنىفانه سيهدين ))
- وجوهى كه درباره معناى آيه : ((و جعلها كلمة باقية فى عقبه لعلهم يرجعون )) گفته شده
- سخن مشركين كه در ردّ قرآن گفتند چرا بر يكى از بزرگان و توانگراننازل نشده و جواب به آنها با بيان اينكه روزى هاى مادى و معنوى را خداى تعالى تقسيممى كند
- پاسخ به گفتار مشركين مكه
- رزق دنيا به مشيت خداوند است و اختيار آن بدست انسان
- تقسيم معشيت و بيان علل انقسام آن در مجمع انسانى
- مقصود از اينكه فرمود: اگر مردم امت واحده نمى شدند، سقف خانه كافران را از نقره مىكرديم و...
- وصف حال كور دلان روى گردان از ذكر خدا، كه قرين شيطانى دارند و در عين ضلالتخود را راه يافته مى پندارند
- بيزارى جستن كافر كور دل از قرين شيطانى خود در قيامت
- وجوه مختلف در معناى جمله ((و لن ينفعكم اليوم اذ ظلتم انكم فى العذاب مشتركون )) كهخطاب به كفار و قرين هاى شيطانى آنها است
- اقوال مفسرين درباره مقصود از اينكه خطاب به پيامبر اكرم (ص ) فرمود: ((واسئل من ارسلنا من قبلك اجعلنا من دون الرحمن آلهه يعبدون ))
- توضيحى درباره روايتى كه جمله ((و جعلها كلمة باقية فى عقبه )) را به امامت ذريهابراهيم (ع ) تفسير كرده اند
- روايتى در ذيل آيه : ((و قالوا لا نزل هنا القرآن علىرجل من القريتين عظيم ))
- رواياتى ديگر در ذيل برخى آيات گذشته
نکات آیه
۱ - قرآن، مایه تذکر و یادآورى براى پیامبر(ص) و قوم آن حضرت است. (و إنّه لذکر لک و لقومک)
۲ - همه انسان ها، حتى پیامبر(ص) نیازمند تذکر و یادآورى هاى وحى (و إنّه لذکر لک)
۳ - قرآن، بیدارگر فطرت و یادآور باورها و شناخت هاى فطرى انسان ها است. (و إنّه لذکر)
۴ - قرآن، موجب عظمت و آوازه نام پیامبر(ص) و قوم عرب * (و إنّه لذکر لک و لقومک) برداشت یاد شده با توجه به دو احتمال زیر است: الف) مراد از «ذکر» بلندآوازگى و شهرت نام باشد; ب) مقصود از «قوم»، قوم عرب باشد که در پرتو قرآن توانستند به قدرت و بلندآوازگى دست یابند.
۵ - عظمت مسلمانان در پرتو تعالیم وحى و قرآن * (و إنّه لذکر لک و لقومک) مقصود از «قوم»، ممکن است امت پیامبر(ص) باشد.
۶ - مسؤولیت پیامبر(ص) و امت آن حضرت در برابر نعمت نزول قرآن * (و سوف تسئلون) برداشت بالا بدین احتمال است که مراد از «قوم» امت پیامبر(ص) باشد.
۷ - قیامت، رخدادى غیر قابل تخلف و گریزناپذیر (و سوف تسئلون)
۸ - پایبندى و استقامت پیامبر(ص) و مسلمانان در مسیر وحى، از مسائل مهم مورد سؤال در قیامت (فاستمسک بالذى أُوحى إلیک ... و سوف تسئلون)
۹ - قیامت، عرصه بازخواست و حسابرسى (و سوف تسئلون)
۱۰ - نام و آوازه نیک، نعمتى است خدادادى و داراى مسؤولیت.* (و إنّه لذکر ... و سوف تسئلون) برداشت بالا بدان احتمال است که منظور از «ذکر» یاد و نام خوش باشد; و نه تذکر، یادآورى و هشدار.
موضوعات مرتبط
- انسان: نیازهاى معنوى انسان ها ۲
- تذکر: تذکر قرآن ۱
- خدا: نعمتهاى خدا ۱۰
- ذکر: ذکر قرآن ۳
- عرب: عوامل عظمت عرب ۴
- فطرت: عوامل تنبه فطرت ۳
- قرآن: قرآن و محمد(ص) ۱; قرآن و مسلمانان ۱; نقش قرآن ۱، ۳، ۴، ۵
- قیامت: پرسش در قیامت ۸; حتمیت قیامت ۷; حسابرسى در قیامت ۹; مؤاخذه در قیامت ۹; ویژگیهاى قیامت ۹
- محمد(ص): اهمیت استقامت محمد(ص) ۸; پرسش از استقامت محمد(ص) ۸; عوامل عظمت محمد(ص) ۴; محمد(ص) و قرآن ۶; مسؤولیت محمد(ص) ۶
- مسؤولیت: عوامل مسؤولیت ۱۰
- مسلمانان: اهمیت استقامت مسلمانان ۸; پرسش از استقامت مسلمانان ۸; عوامل عظمت مسلمانان ۵; مسلمانان و قرآن ۶; مسؤولیت مسلمانان ۶
- نعمت: نعمت خوشنامى ۱۰
- نیازها: نیاز به تذکر ۲
- وحى: نقش وحى ۲، ۵
