الروم ٣١
ترجمه
| الروم ٣٠ | آیه ٣١ | الروم ٣٢ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«مُنِیبِینَ»: برگردندگان. توبه کنندگان. مراد این است که اگر مردمان را به حال خود رها کنند، جز یکتاپرستی و آئین آسمانی را بر نمی‌گزینند. یا این که: باید توبه کرد و به سوی خدا یا دین او برگشت. حال (النَّاسِ) یا حال ضمیر مستتر در (أَقِمْ) است و جمع آمدن آن به خاطر معنی است. چرا که مخاطب پیغمبر و منظور امت او است (نگا: طلاق / . انگار در اصل چنین است: أَقِیمُوا وُجُوهَکُمْ مُنِیبِینَ. یا این که خبر فعل ناقص محذوفی است و در اصل چنین است: کُونُوا مُنِیبِینَ.
تفسیر
- آيات ۲۷ - ۳۹، سوره روم
- طرح يك اشكال و بيان وجوه مختلفى در پاسخ به آن
- پاسخ ديگرى از صاحب كشاف و بيان چهار اشكال به آن
- جواب به اشكال فوق با بيان مفاد جمله : ((وللهالمثل الاءعلى ))
- تمثيلى متضمن رد و ابطال پندار مشركين درباره اينكه خدا از مخلوقات خود شركايى دارد
- شرح مفاد آيه : ((فاقم وجهك للدين حنيفا فطرة الله التى فطر الناس عليها...))
- بيان اينكه فطرت انسان هادى همه افراد در هر عصر و مصر به سوى سعادت است
- اقوال مختلف مفسرين درباره مفردات و مفاد آيه ((فاقم وجهك للذين حنيفا...))
- كلام فخر رازى در مراد از ((لاتبديل لخلق الله )) و بياناشكال آن
- نهى از تخرب و تفرق در دين كه از صفات مشركين و ناشى از پيروى آنان از اهواء خوداست
- مراد آيه شريفه و بيان عدم منافات آن با آيه (و اذا مس الانسان ضردعوا...)
- وسعت و تنگى معيشت تابع مشيت خدا است (يبسط الرزق لمن يشاء و يقدر)
- مراد از ((ربا)) و ((زكات )) در آيه : ((و ما آتيتم من ربا ليربوا...))
- بحث روايتى
- روايتى درباره شاءن نزول آيه : ((ضرب لكم مثلا من انفسكم ...)) كه در مقام نفى اعتمادبه شريك داشتن خدا است
- رواياتى در ذيل آيه : ((فطرة الله التى فطر الناس عليها...)) و بيان مراد از((فطرت ))
- چند روايت حاكى از اينكه كل مولود يولد على الفطرة ...
- فدك حق مسلم حضرت زهرا(س ) بوده است
- گفتارى در معناى فطرى بودن دين در چند فصل
- ۲ - زندگى اجتماعى و نياز به قانون ويژگى انسان است
- ۳- دين (مجموعه سنن قوانين )) بايد در جهت برآوردن حوائج حقيقى انسان و مطابق بافطرت و تكوين تشريع شده باشد.
- ۴ - اسلام ((دين فطرت ))، ((دين خدا)) و ((سبيل الله )) است
نکات آیه
۱ - پابندى به فطرت دینى، همراه با اِنابه و بازگشت همواره به سوى خداوند، امرى لازم است. (فطرت اللّه الّتى ... منیبین إلیه) «منیبین» حال براى ضمیر فاعلى فعل امر محذوف، یعنى «ألزموا» است. لازم به ذکر است که انابه، به معناى «رجوع مکرر در مکرر و مداوم» است.
۲ - لزوم ترس از خدا و برپایى نماز و پرهیز از هرگونه شرک (و اتّقوه و أقیموا الصلوة و لاتکونوا من المشرکین)
۳ - رویکرد به شرک، با سرشت و فطرت انسان ها، ناسازگار است. (فطرت اللّه الّتى فطر الناس علیها ... و لاتکونوا من المشرکین)
۴ - اقامه نماز و پرهیز از شرک، تجلى روح تقوا در آدمى است. (و اتّقوه و أقیموا الصلوة و لاتکونوا من المشرکین) «تقوا» در لغت، حفظ خود از خطر، و در شریعت، حفظ خود از افتادن در گناه است. طبیعى است که مصداق حفظ خود از گناه، ترک محرّمات و انجام دادن واجبات است. ذکر اقامه نماز و پرهیز از شرک، مى تواند به منزله ذکر خاص بعد از عام و مفید نکته یاد شده باشد.
۵ - وجوب اقامه نماز، در مکه تشریع شده است. (و أقیموا الصلوة)
۶ - نماز، داراى جایگاهى والا در میان تکلیف هاى دینى است. (و اتّقوه و أقیموا الصلوة) اختصاص به ذکر نماز از میان سایر عبادت ها و تکلیف ها، گویاى حقیقت یاد شده است.
۷ - تقواپیشگى و عبادت، همسوى با فطرت انسان ها است. (فأقم وجهک للدین حنیفًا فطرت اللّه الّتى فطرالناس علیها ... و اتّقوه و أقیموا الصلوة)
موضوعات مرتبط
- انابه: اهمیت انابه ۱
- انسان: فطرت انسان ۳، ۷
- بازگشت به خدا :۱
- ترس: ترس از خدا ۲
- تقوا: اهمیت تقوا ۷; نشانه هاى تقوا ۴
- شرک: آثار شرک ۳; اجتناب از شرک ۲، ۴
- عبادت: اهمیت عبادت ۷
- فطرت: فطرت دینى ۱; فطرت و شرک ۳
- نماز: اهمیت نماز ۶; برپایى نماز ۲، ۴; مکان تشریع نماز ۵; وجوب نماز ۵
- واجبات :۵
