الرحمن ١٨
ترجمه
| الرحمن ١٧ | آیه ١٨ | الرحمن ١٩ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
تفسیر
- آيا ۱ - ۳۰، سوره الرحمن
- غرض و مفاد سوره مباركه الرحمن
- معناى ((الرحمن )) و اشاره به وجه اينكه در آغاز شمارش نعمت هاى مادى و معنوى ، تعليمقرآن را ذكر فرمود
- مقصود از اينكه خداوند به انسان ((بيان آموخت و اهميت بيان در زندگى بشر
- چند قول ديگر در معناى آيات : ((خلق الانسان ، علمه البيان ))
- مراد از سجده گياه و درخت براى خدا و وجه اينكه آيات دوم و سوم سوره عطف نشده اند
- منظور از رفع سماء و وضع ميزان
- مراد از ((ميزان )) در آيه (الا تطغوا فى الميزان و...)
- مخاطب در آيه : ((فباءى الاء ربكما تكذبان )) جن و انس است
- وجه اينكه در ضمن شمارش نعم الهى از شدائد و نقمت هاى قيامت خبر داده شده است
- مقصود از مشرقين و مغربين و معناى آيه : ((مرج البحرين يلتقيان ...))
- مراد از فناى هر كه بر زمين است و وجه اينكه آن را از جمله نعمتهاى الهى شمرده است
- مقصود از وجه خدا و بقاى آن ، و معناى ((ذوالجلال و الاكرام ))
- منظور از سؤ ال هر كه در آسمان و زمين است از خدا، و معناى اينكه خدا در هر روز در شاءنىاست
- (رواياتى در ذيلبرخى آيات گذشته )
- دو دريا على و فاطمه عليه السلام و لؤ لؤ و مرجان حسن و حسين عليه السلام اند
نکات آیه
۱ - تجلى ربوبیت الهى، در تدبیر و طرح ریزى نظام گردش خورشید (ربّ المشرقین ... فبأىّ ءالآء ربّکما تکذّبان)
۲ - نظام گردش خورشید، در جهت تأمین نیازهاى بشر و نعمتى غیرقابل انکار و تکذیب ناپذیر (ربّ المشرقین و ربّ المغربین . فبأىّ ءالآء ربّکما تکذّبان) از ارتباط بین دو آیه و نعمت خواندن گردش خورشید، مطلب بالا برداشت مى شود.
۳ - توبیخ کافران و تکذیب گران جن و انس، به خاطر نادیده انگاشتن نعمت هاى الهى، متجلى در طلوع و غروب خورشید (فبأىّ ءالآء ربّکما تکذّبان) تثنیه آمدن «کما» و «تکذّبان»، ظاهراً به خاطر توجه خطاب به جن و انس است.
۴ - خداوند، خواهان توجه جن و انس به نقش مهم نقطه طلوع و غروب خورشید، در زندگى آنان (ربّ المشرقین ... فبأىّ ءالآء ربّکما تکذّبان) خداوند متعال، با پرسش انکارآمیز خویش (فبأىّ ءالآء...) جن و بشر را به تأمل درباره اهمیت دو مشرق دو مغرب (میل اعظم شمالى در آغاز تابستان و میل اعظم جنوبى در آغاز زمستان) فرا خوانده است.
۵ - جن همانند انسان، برخوردار از نعمت چرخش منظم خورشید * (فبأىّ ءالآء ربّکما تکذّبان) بنابراین که مخاطب «ربّکما» انسان و جن باشند، برداشت یاد شده به دست مى آید.
موضوعات مرتبط
- انسان: تأمین نیازهاى انسان ۲; نعمتهاى انسان ۲، ۵
- جن: تشابه جن با انسان ۵; سرزنش جنیان کافر ۳; نعمتهاى جن ۵
- خدا: تکذیب ناپذیرى نعمتهاى خدا ۲; توصیه هاى خدا ۴; سرزنشهاى خدا ۳; نشانه هاى ربوبیت خدا ۱
- خورشید: تدبیر گردش خورشید ۱
- ذکر: اهمیت ذکر طلوع خورشید ۴; اهمیت ذکر غروب خورشید ۴
- غفلت: غفلت از نعمتهاى خدا ۳
- کافران: سرزنش کافران ۳
- نعمت: مشمولان نعمت ۵; نعمت طلوع خورشید ۳; نعمت غروب خورشید ۳; نعمت گردش خورشید ۲، ۵
