الجاثية ٤
ترجمه
| الجاثية ٣ | آیه ٤ | الجاثية ٥ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«فِی خَلْقِکُمْ»: در خلقت شما از زمان پیدایش حیات در شکم مادران تا زمان ممات و خداحافظی از این جهان (نگا: حجّ / روم / ). «یَبُثُّ»: پراکنده می‌دارد. «دآبَّةٍ»: جنبنده. «لِقَوْمٍ یُوقِنُونَ»: برای کسانی که در پی رسیدن به یقین باشند.
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۳، سوره جاثيه
- غرض و مفاد كلى سوره مباركه جاثيه
- وجه اينكه فرمود: ((ان فى السموات والارض لايات ...)) و آنچه حرف ((فى )) افاده مى كند
- وجه اينكه آسمانها و زمين با اينكه خود آيت هستند در آيه شريفه طرف آيت دانسته شده اند
- آيت بودن خلقت انسان و جنبندگان
- باران رزقى است كه خداوند متعال از آسمان نازل مى كند
- وجه اينكه هر دسته از آيات را به ترتيب براى مؤ منين ))، ((لقوم يوقنون )) و((لقوم يعقلون )) ذكر فرمود
- توجيه صاحب تفسير كشف در ترتيب مذكور در آيه و نقد آن
- كلام فخر رازى در توجيه ترتيب مذكور درآيد
- مقصود از ايمان به آيات خدا و معناى جمله ((قباءىّ حديث بعد الله و اياته يؤ منون ))
- سخن بعضى از مفسرين در خصوص آيه ((فباى حديث بعد الله و آياته ياءمنون ))
- وصف حال هر ((افاك اثيم )) كه به آيات خدا استكبار ورزيده استهزاء مى كنند و...
- مفاد كلمه ((منه )) در جمله ((و سخر لكم ما فى السموات و ما فى الارض جمعيا منه ))
نکات آیه
۱ - آفرینش انسان و سایر جانداران، دربردارنده نشانه هایى از خداوند براى جویندگان یقین (و فى خلقکم و ما یبثّ من دابّة ءایت)
۲ - آفرینش انسان در مقایسه با سایر جانداران زمین، داراى ویژگى، امتیاز و اهمیت (و فى خلقکم و ما یبثّ من دابّة) از این که انسان به صورت مستقل و مقدم بر سایر جانداران یاد شده است، مطلب بالا استفاده مى شود.
۳ - اندیشه در چگونگى پیدایش حیات و نیروى حس و ادراک در موجودات زنده، زمینه ره یابى به نشانه هاى متقن الهى (و فى خلقکم و ما ... ءایت لقوم یوقنون) طرح خلقت انسان و جنبندگان، به عنوان زمینه ره یابى به یقین، مى تواند نظر به جنبه زنده بودن و حس و شعور داشتن آنها داشته باشد; چه این که پیدایش این امور، در متن نظام مادى طبیعت، آیتى بزرگ است.
۴ - ره یابى به آیات نهفته در مسأله حیات و شعور، پیچیده تر از شناخت نشانه هاى الهى در آسمان ها و زمین (إنّ فى السموت ... و فى خلقکم و ... ءایت لقوم یوقنون) از این که موجودات زنده، شعورمند و حسّاس، پس از آسمان ها و زمین یاد شده و اندیشه در آن زمینه «یقین» معرفى گردیده است، ژرفاى مسأله حیات و شعور استفاده مى شود.
۵ - پراکندگى، کثرت و تنوع موجودات زنده در زمین، شایان تأمل و درس آموزى (و ما یبثّ من دابّة) تعبیر «یبثّ من دابّة» کثرت، تنوع و پراکندگى را مى رساند و تصریح به آن، اهمیت موضوع را افاده مى کند.
۶ - مطالعه و تحقیق در نظام حیات، راهى براى دستیابى انسان به یقین در خداشناسى (و فى خلقکم ... لقوم یوقنون) از آیه شریفه استفاده مى شود که از متن نظام طبیعت مى توان به یقین دست یافت.
۷ - اهمیت یقین و باور جزمى، در حوزه معارف الهى (توحیدى) (لقوم یوقنون)
۸ - حیات جانورى، رو به گسترش در پهنه زمین* (و ما یبثّ من دابّة) فعل مضارع «یبثّ» - که دلالت بر استمرار و پراکندگى دارد - مى تواند اشاره به مطلب بالا داشته باشد.
موضوعات مرتبط
- آفرینش: آثار مطالعه در آفرینش ۶
- آیات خدا: اهمیت درک آیات آفاقى ۴; اهمیت درک آیات انفسى ۴; نقش آیات آفاقى ۱; نقش آیات انفسى ۱
- انسان: اهمیت خلقت انسان ۲
- تفکر: آثار تفکر در پیدایش حیات ۳; تفکر در تنوع موجودات ۵
- حیوانات: اهمیت خلقت حیوانات ۲
- خدا: دلایل خدا شناسى ۱، ۳، ۶
- عبرت: عوامل عبرت ۵
- موجودات: ازدیاد موجودات ۸; عبرت از تنوع موجودات ۵; قواى ادراکى موجودات زنده ۳
- یقین: اهمیت یقین ۷; خداشناسى اهل یقین ۱; موجبات یقین ۶
