ابراهيم ٤١
ترجمه
| ابراهيم ٤٠ | آیه ٤١ | ابراهيم ٤٢ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«یَقُومُ الْحِسَابُ»: حساب و کتاب به میان می‌آید و از گذشته بازخواست می‌شود.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۳۵ - ۴۱،سوره ابراهيم
- انعام به فرزندان ابراهيم (ع )، نمونه اى ديگر از انعام هاى خداى عزيز و حميد
- استظهار اينكه ابراهيم (ع ) دو بار از خداوند براى ((مكه )) امنيت طلبيده است
- امنيتى كه ابراهيم (ع ) براى مكه خواست امنيت تشريعى بوده است
- درخواست ابراهيم (ع ) از خدا كه او و فرزندانش را از بت پرستى دور بدارد
- مقصود از ((بنى )) كه ابراهيم (ع ) براى خود و آنان دورى از پرستش بتها را درخواستنمود
- مراد از تبعيت در جمله : ((فمن تبعنى فانه منى )) پيروى هم در اعتقاد و هم درعمل است
- ابراهيم (ع ) پيروى و تبعيت را ملاك انتساب افراد به خود دانست
- بى پايگى اشكالاتى كه درباره دعاى ابراهيم (ع ) مطرح شده
- ضعف پاسخهاى داده شده به اشكال فوق
- اشكال ديگرى بر كلام ابراهيم و بيان ضعف پاسخهاى داده شده به آن
- دعاى ابراهيم (ع ) بعد از بناى كعبه و ساخته و آباد شدن مكه بوده است
- نكته شايان توجه در دعاهاى ابراهيم (ع )
- دلالت آيه بر اينكه ((آزد)) پدر ابراهيم نبوده است
- (روايتى در ذيل آياتى كه دعاى ابراهيم (ع ) را حكايت مى كنند)
نکات آیه
۱- حضرت ابراهیم(ع) از خداوند خواستار آمرزش خود، پدر و مادرش و مؤمنان در روز برپایى قیامت شد. (ربّنا اغفرلى و لولدىّ و للمؤمنین یوم یقوم الحساب)
۲- حضرت ابراهیم(ع) از خداوند خواستار پیشگام بودنش در پیروى از آیین توحیدى و انجام فریضه هاى الهى شد. (و اجنبنى و بنىّ ... اجعلنى مقیم الصلوة و من ذرّیتى ... اغفرلى و لولدىّ و للمؤمنین) از اینکه حضرت ابراهیم(ع) در دعاهایش، نخست خود را مد نظر داشت و بعد براى دیگران دعا کرد، شاید به این سبب بود که خواسته باشد در تکالیف الهى پیشگام باشد.
۳- عنایت و توجه ویژه حضرت ابراهیم(ع) به دیگران، در دعا (ربّنا اغفرلى و لولدىّ و للمؤمنین) از اینکه حضرت ابراهیم(ع) در مناجاتش با پروردگار تنها براى خود، دعا نکرد; بلکه فرزندان، پدر و مادرش و تمامى مؤمنان را در دعاى خویش شریک کرد، برداشت فوق به دست مى آید.
۴- دعا براى دیگران، ارزشمند و پسندیده است. (ربّنا اغفرلى و لولدىّ و للمؤمنین)
۵- پدر و مادر حضرت ابراهیم(ع) مؤمن و موحد بودند. (ربّنا اغفرلى و لولدىّ) از اینکه حضرت ابراهیم(ع) براى پدر و مادرش طلب آمرزش کرد، استفاده مى شود که آنان مؤمن و موحد بودند.
۶- عنایت خاص حضرت ابراهیم(ع) به سرنوشت دنیوى و اخروى فرزندان و خاندانش و یاد کردن از آنان در تمامى دعاهایش (و اجنبنى و بنىّ ... من ذرّیتى ... لیقیموا الصلوة فاجعل أفئدة من الناس تهوى إلیهم ... و من ذرّیتى ... ربّنا اغفرلى و لولدىّ)
۷- نیاز همه انسانها، حتى انبیاى بزرگ، به آمرزش الهى در روز قیامت (ربّنا اغفرلى و لولدىّ و للمؤمنین یوم یقوم الحساب)
۸- قیامت روز حسابرسى است. (یوم یقوم الحساب)
۹- اهمیت و عظمت موقعیت حسابرسى انسانها در قیامت* (ربّنا اغفرلى ... یوم یقوم الحساب) اینکه حضرت ابراهیم(ع) در میان موقعیتها و صحنه هاى گوناگون روز قیامت تنها از وقت حسابرسى یاد کرده است، برداشت فوق به دست مى آید.
۱۰- هر دعا کننده اى لازم است خواسته هاى اساسى خویش را، در دعا، در اولویت قرار دهد.* (ربّنا اغفرلى و لولدىّ ... یوم یقوم الحساب) اینکه حضرت ابراهیم(ع) در دعاها و مناجاتش، به ویژه در طلب آمرزش، خود را بر دیگران مقدم داشته است، مى تواند بیانگر این حقیقت باشد که هر فرد دعا کننده اى خواسته اساسى خود را در دعا باید مقدم بدارد; هر چند که نباید دیگران را نیز از نظر دور داشته باشد.
موضوعات مرتبط
- آمرزش: اهمیت آمرزش اخروى ۷
- ابراهیم(ع): استغفار ابراهیم(ع) ۱; اهتمام ابراهیم(ع) به آل ابراهیم ۶; اهتمام ابراهیم به توحید ۲; اهتمام ابراهیم(ع) به عبادت ۲; اهتمام ابراهیم(ع) به فرزندان ۶; ایمان پدر ابراهیم(ع) ۵; ایمان مادر ابراهیم(ع) ۵; پدر ابراهیم(ع) ۱; توحید پدر ابراهیم(ع) ۵; توحید مادر ابراهیم(ع) ۵; دعاى ابراهیم(ع) ۱، ۲، ۶; مادر ابراهیم(ع) ۱; مردم دارى ابراهیم(ع) ۳
- انبیا: نیازهاى معنوى انبیا ۷
- انسان: حسابرسى اخروى انسان ها ۹; نیازهاى معنوى انسان ۷
- پدر: استغفار براى پدر ۱
- دعا: آداب دعا ۱۰; ارزش دعا براى دیگران ۴; اولویتها در دعا ۱۰; دعا براى دیگران ۳
- عمل: عمل پسندیده ۴
- فرزند: دعا براى فرزند ۶
- قیامت: آمرزش در قیامت ۱; حسابرسى در قیامت ۸; مواقف قیامت ۹; ویژگیهاى قیامت ۸
- مادر: استغفار براى مادر ۱
- مؤمنان ۵: استغفار براى مؤمنان ۵ ۱
- موحدان ۵:
- نیازها: نیاز به آمرزش ۷
