سبإ ٤٩
ترجمه
| سبإ ٤٨ | آیه ٤٩ | سبإ ٥٠ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«الْحَقُّ»: مراد اسلام است. «الْبَاطِلُ»: مراد کفر است. «مَا یُبْدِئُ»: شروع نمی‌کند. نقش جدیدی ایفاء نمی‌کند. «مَا یُعِیدُ»: از سر نمی‌گیرد. دوباره انجام نمی‌دهد. نقش قدیم بازی نمی‌کند. «مَا یُبْدِئُ البَاطِلُ وَ مَا یُعِیدُ»: مراد نقش بر آب بودن همه نقشهای باطل است. انگار باطل به شخص مُرده می‌ماند که نه کارهای گذشته را می‌تواند بکند و نه کارهای تازه‌ای از او ساخته است. ذکر این نکته ضروری است که نور اسلام فاعلیت زدودن کفر و شرک و نفاق را دارد، همان گونه که نور، ظلمت را می‌زداید. امّا انسانها هم باید از نور آن استفاده کنند و قابلیّت را بهم برسانند، تا در پرتو فاعلیتِ فاعلْ و قابلیّت قابل، پیروزی ظاهر و حاصل شود.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۳۱ - ۵۴، سوره سباء
- گفتگو و مخاصمه ضعفاى با بزرگانشان ، در قيامت ، كه گمراهى خود را متوجهبزرگان خود كرده بزرگانشان نيز خود را تبرئه مى كنند.
- دروغگويى و پنهانكارى كفار در قيامت كه روز كشف اسرار است ، از باب ظهور ملكاترذيله و عادات بد نفسانى است
- وجه اينكه مترقين گفتند ما عذاب نمى شويم
- جواب به آنان با بيان اينكه كثرت مال و اولاد بدون ايمان وعمل صالح مانع از عذاب نيست
- سؤ ال خداوند از ملائكه (آهولاء اياكم كانوايعبدون ) و بيزارى جستن ملائكه از عبادتمشركين
- مقصود از اينكه مشركين به جن ايمان داشته آنها را عبادت مى كرده اند
- اصرار و پافشارى مشركين در پيروى هوى و مقاومت بدوندليل در برابر حق و موعظه پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) آنان را به قيام الله
- وصف حال مشركين در ساعت مرگ كه از سلطه خدا مفرى نداشته ، ايمان دير هنگامشان سودىبه حالشان نمى رساند
- بحث روايتى
- رواياتى درباره انفاق و صدقه دادن
- رواياتى در باره اينكه آيات ((و لوترى اذ فزعوا)) ناظر بر فرو رفتن لشكرسفيانى در زمين (در زمان ظهور حضرت مهدى ((عج )) ) مى باشد
نکات آیه
۱ - پیامبر(ص)، مأمور ابلاغ پیام الهى به مردم مبنى بر آمدن حق براى آنان (قل جاء الحقّ)
۲ - قرآن، کتاب حقى است. (قل جاء الحقّ) به قرینه این که آیه در سیاق آیاتى است که درباره قرآن کریم و برخورد با مشرکان با آن است، «ال» در «الحقّ» مى تواند عهد بوده و به قرآن بازگردد.
۳ - باطل، پس از ظهور اسلام قابل تجدید حیات و بازگشت نیست. (قل ... و ما یبدئ البطل و ما یعید)
۴ - با آمدن قرآن، باطل مطلق جایى براى جولان ندارد و نمى تواند بروز و ظهور پیدا بکند. (قل جاء الحقّ و ما یبدئ البطل و ما یعید)
۵ - با نبود حق، باطل امکان ظهور و تجلى مى یابد. (قل جاء الحقّ و ما یبدئ البطل و ما یعید)
۶ - حق و باطل، باهم قابل جمع نیستند. (قل جاء الحقّ و ما یبدئ البطل و ما یعید)
روایات و احادیث
۷ - «عن حمادبن عثمان قال: اُولِم اسماعیل فقال له أبوعبداللّه(ع) علیک بالمساکین فأشبعهم. فإنّ اللّه عزّوجلّ یقول: «و ما یبدئ الباطل و ما یعید»;[۱] حمادبن عثمان روایت مى کند که اسماعیل (فرزند امام صادق(ع)) ولیمه اى ترتیب داده بود. امام صادق(ع) به او فرمودند: بر تو باد توجه به مساکین، پس آنان را سیر کن; زیرا خداوند عزّوجلّ مى فرماید: (و ما یبدئ الباطل و ما یعید)».
موضوعات مرتبط
- اسلام: نقش اسلام ۳
- باطل: زمینه باطل ۵; عوامل انقراض باطل ۳، ۴; موارد باطل ۷
- حق: اهمیت ابلاغ حق ۱; تضاد حق و باطل ۶; نقش حق ۵
- فقرا: اهمیت انفاق به فقرا ۷
- قرآن: حقانیت قرآن ۲; نقش قرآن ۴; ویژگیهاى قرآن ۲
- محمد(ص): رسالت محمد(ص) ۱
منابع
- ↑ کافى، ج ۶، ص ۲۹۹، ح ۱۶; نورالثقلین، ج ۴، ص ۳۴۲، ح ۹۴.
