الطارق ٦
ترجمه
| الطارق ٥ | آیه ٦ | الطارق ٧ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«مَآءٍ»: آب. نکره آمدن آن دلیل بر ناچیزی و حقارت است (نگا: سجده / مرسلات / ). «دَافِقٍ»: جهنده. توصیف نطفه است که در آب منی شناور است و به هنگام بیرون آمدن، جهش و پرش دارد (نگا: عبس / و ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۷، سوره طارق
- معناى ((طارق )) و ((ثاقب ))
- مراد از اينكه فرمود: ((هيچ نفسى نيست جز اينكه بر آن حافظى است ))
- شخصيت انسان به نفس و روح او است و لذا انسانى كه در قيامت اعاده مى شود عين همانانسان دنيوى است نه مثل او
- استدلال بر قدرت خدا بر احياء اموات به خلقت انسان از آبى جهنده كه از بين ((صلب)) و ((ترائب )) خارج مى شود
- وجه تسميه قيامت به ((يوم تببلى السّرائر))
- وصف قرآن به اينكه ((قول فصل )) است و ((هزل نيست ))
- (رواياتى در ذيل برخى آيات گذشته از جمله ((يوم تبلى السّرائر)) و ((اءنهلقول فصل ))
نکات آیه
۱ - منى (نطفه مرد)، عنصر اصلى در آفرینش جسم انسان (خلق من ماء دافق) «دَفَقَ الماء»; یعنى، آب به شدّت ریخت; این فعل به صورت لازم و متعدى استعمال مى شود; برخى تنها متعدى بودن آن را پذیرفته و «دافق» را به معناى «مدفوق» یا «ذى دفق» معنا کرده اند(مصباح). آب جهنده گرچه مى تواند بر منى مرد و تخمک زن تطبیق کند; زیرا هر دو از کیسه منى در مرد و تخمدان در زن بیرون مى جهند; ولى انصراف عرفى آن به نطفه مرد است.
۲ - جسم انسان، از آبى آفریده شده است که از مرد و زن یکباره تخلیه شده و از ظرف خود بیرون مى جهد. (ماء دافق) این احتمال وجود دارد که مراد از «ماء دافق»، نطفه مرد و تخمک زن - هر دو - باشد.
۳ - آفرینش انسان از آب، شگفت انگیز و نشانه قدرت خداوند بر معاد است. (علیها حافظ ... خلق من ماء دافق) برداشت یاد شده، با توجه به ارتباط این آیه با جمله «إنّه على رجعه لقادر» در آیات بعد است.
موضوعات مرتبط
- انسان: شگفتى خلقت انسان ۳; عنصر خلقت انسان ۱، ۲
- خدا: نشانه هاى قدرت خدا ۳
- خلقت: خلقت از منى ۲; شگفتى خلقت از منى ۳
- منى: نقش منى ۱
