زَمْهَرِيرا
«زمهریر» از مادّه «زَمْهَر» به معناى شدت سرما، یا شدت غضب، یا سرخ شدن چشم، بر اثر خشم، مى باشد، و در اینجا منظور همان معناى اول است. در حدیثى آمده است که در جهنم نقطه اى وجود دارد که از شدت سرما اعضاى بدن از هم متلاشى مى شود.
ریشه کلمه
- زمهر (۱ بار)
قاموس قرآن
[انسان:13]. از مقابله شمس بدست مىآيد كه زمهرير به معنى سرماست يعنى در بهشت حرارت آفتاب و سرما نمىبينند. در اقرب گفته «اَزْمَهَرَ الْيَوْمُ: اِشْتَدَّ بَرْدُهُ» يعنى يديش شدت يافت و نيز گويد: زمهرير سرماى شديد است و گفتهاند: آن در لغت طىّ يه معنى ماه است كه شاعر گويد: قَطَعْتُها وَ الزَّمْهَريرُ ما ظَهَر يعنى اى بسا شبى كه تاريكى آن شديد شد از آن گذشتيم حال آنكه ماه در آسمان ظاهر نشده بود. اين شعر و اين قول در كشاف و تفسير بيضاوى تيز نقل شده ولى خود آن را سرماى شديد گفتهاند. طبرسى شديدترين سرما فرموده جوهرى نيز سرماى شديد گفته است ولى قاموس سرماى شديد و ماه ذكر مىكند. نا گفته نماند: ماه نيز در آيه با شمس مناسب است آن وقت بايد گفت: اهل بهشت افتاب و ماه نمىبينند ولى ظاهراً منظور حرارت آفتاب و سرماست.
