ریشه قد: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
(افزودن نمودار دفعات) |
(Added root proximity by QBot) |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
=== قاموس قرآن === | === قاموس قرآن === | ||
روشنترين معنى از معانى حرف قد، تحقيق است مثل [مؤمنون:1]. [اعلى:14]. ابن هشام قبول ندارد كه قد به معنى توقع باشد نه در ماضى و نه در مضارع. راغب گويد: قد چون بر ماضى داخل شود بر هر ماضى تازه داخل شود مثل «قَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَيْنا - قَدْكانَ لَكُمْ آيَةٌ فى فِئَتَيْنِ - قَدْ سَمِعَ اللَّهُ 0 لَقَدْ رَضِىَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنينَ...»...و چون برمضارع داخل شود آن فعل در حالتى واقع مى شود و در حالتى نه مثل «قَدْ يَعْلَمُ اللَّهُ الَّذينَ يَتَسَلَّلُونَ مِنْكُمْ لِواذاً» يعنى خدا مىداند كه گاهى مخفيانه در پشت سر يكديگر خارج مىشوند. مىشود گفت مراد راغب از آن نوعى تقليل است طبرسى در جوامع الجامع و زمخشرى دركشاف «قد» را در آيه [بقره:144]. براى كثرت دانستهاند يعنى: بسيار مىبينيم كه رو به آسمان كردهاى. ايضاً در آيه [انعام:33]. هر دو تصريح كردهاند كه قد براى زيادت فعل و كثرت آن است. نگارنده قول الميزان را مىپسندم كه در ذيل آيه دوم گويد: قد حرف تحقيق است در ماضى و در مضارع مفيد تقليل است گاهى در آن نيز معنى تحقيق مىدهد و در آيه همان اراده شده است. ناگفته نماند: مشكل است در قرآن محلى يافت كه معنى آن غير از تحقيق باشد خواه مدخولش مضارع باشد يا ماضى. تفصيل بيشتر در كتب لغت و نحو است. | روشنترين معنى از معانى حرف قد، تحقيق است مثل [مؤمنون:1]. [اعلى:14]. ابن هشام قبول ندارد كه قد به معنى توقع باشد نه در ماضى و نه در مضارع. راغب گويد: قد چون بر ماضى داخل شود بر هر ماضى تازه داخل شود مثل «قَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَيْنا - قَدْكانَ لَكُمْ آيَةٌ فى فِئَتَيْنِ - قَدْ سَمِعَ اللَّهُ 0 لَقَدْ رَضِىَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنينَ...»...و چون برمضارع داخل شود آن فعل در حالتى واقع مى شود و در حالتى نه مثل «قَدْ يَعْلَمُ اللَّهُ الَّذينَ يَتَسَلَّلُونَ مِنْكُمْ لِواذاً» يعنى خدا مىداند كه گاهى مخفيانه در پشت سر يكديگر خارج مىشوند. مىشود گفت مراد راغب از آن نوعى تقليل است طبرسى در جوامع الجامع و زمخشرى دركشاف «قد» را در آيه [بقره:144]. براى كثرت دانستهاند يعنى: بسيار مىبينيم كه رو به آسمان كردهاى. ايضاً در آيه [انعام:33]. هر دو تصريح كردهاند كه قد براى زيادت فعل و كثرت آن است. نگارنده قول الميزان را مىپسندم كه در ذيل آيه دوم گويد: قد حرف تحقيق است در ماضى و در مضارع مفيد تقليل است گاهى در آن نيز معنى تحقيق مىدهد و در آيه همان اراده شده است. ناگفته نماند: مشكل است در قرآن محلى يافت كه معنى آن غير از تحقيق باشد خواه مدخولش مضارع باشد يا ماضى. تفصيل بيشتر در كتب لغت و نحو است. | ||
===ریشه‌های [[راهنما:نزدیک مکانی|نزدیک مکانی]]=== | |||
<qcloud htmlpre='ریشه_'> | |||
ل:100, من:62, ف:50, هم:49, ه:45, کم:44, ب:38, وله:37, اله:36, ما:35, الله:34, کون:31, قول:30, نا:30, ک:30, ها:28, فى:27, رسل:27, جىء:27, علم:27, ان:26, على:25, لا:25, انن:24, ى:23, قبل:23, اتى:21, بين:21, قوم:21, ربب:20, الى:19, امن:18, ضلل:18, اوى:18, الذين:18, ايى:18, کذب:17, کفر:17, ائى:16, عن:16, الا:16, انس:16, يا:16, ظلم:16, موسى:15, هدى:15, ا:15, کتب:15, هو:15, نذر:15, خلو:15, بعد:15, شىء:15, عذب:14, ن:14, عمل:14, ذکر:14, خلق:14, رئى:14, اخذ:14, کلل:14, اول:14, حکم:14, رحم:14, نفس:14, کثر:14, بصر:14, نصر:14, حقق:13, ولى:13, امم:13, ذلک:13, نزل:13, سمو:13, جعل:13, ارض:13, ثم:13, بنو:13, حسن:13, قد:13, خسر:13, ذا:13, بلغ:13, هذا:13, عبد:13, امر:13, لم:13, اخر:13, يوم:13, کبر:12, جنن:12, سبل:12, وعد:12, صدق:12, لو:12, خرج:12, مثل:12, بعض:12, غير:12, موت:12, صرف:12, غفر:12, ابو:12, فتن:12, نوح:12, هلک:12, شکر:12, حمل:12, نور:12, صوب:12, کيف:12, نظر:12, فلح:12, اسرائيل:12, لقى:12, قلب:12, اهل:12, حيى:12, دون:12, سوء:12, سنن:12, اذ:12, يسر:12, سلم:12, تبع:12, فرى:12, اذا:12, ابراهيم:12, عظم:12, دعو:12, ثمود:12, رجع:12, سمع:11, نبء:11, اخو:11, عزز:11, هزء:11, جمع:11, هوى:11, قتل:11, وقى:11, قرآن:11, صرط:11, فصل:11, زکو:11, قدر:11, قرء:11, فوز:11, بعث:11, لبث:11, وثق:11, خلف:11, نحن:11, مکر:11, مسس:11, عرض:11, غفل:11, انتم:11, منن:11, دخل:11, جرم:11, هما:11, عفو:11, هل:11, سوى:11, لبس:11, شرک:11, صحب:11, فرض:11, رود:11, جزى:11, ولد:11, عدو:11, سلف:11, حوط:11, وکل:11, بئس:11, خيب:11, وحى:11, فضل:11, اثم:11, عين:11, خبر:11, طوع:11, هن:11, نعم:11, طغى:11, وجد:11, طغو:11, عقب:11, خلد:11, قلل:11, کسب:11, نجو:11, فرعون:11, الذى:11, شهد:11, قرر:11, حمد:11, صبر:11, سرف:11, ودد:11, سوف:11, التى:11, حتى:11, فعل:11, ندى:11, وقع:11, سئل:11, ظنن:11, قصص:11, سبق:11, صفف:11, وحد:11, صلح:11, عهد:11, ملک:11, ضرر:11, ضرب:11, علو:11, حسب:11, حزن:11, هارون:11, ندو:11, عند:11, عشر:11, لعل:11, حشر:11, عذر:11, بشر:11, کره:11, او:11, داود:11, دنو:11, اننى:11, لما:11, غضب:11, ت:11, مسک:11, رشد:11, دور:11, اکل:11, کلم:11, قدم:11, ورث:11, نهر:11, اولاء:11, هون:11, سليمان:11, بطش:11, تلک:11, نهى:11, بل:11, زين:11, يوسف:11, نن:11, ارث:11, بوء:11, فتح:11, همم:11, بهت:11, نفع:11, خير:11, اجر:11, نسى:11, جحد:11, ذوق:11, ترک:11, قرن:11, نشء:11, نبو:11, عود:11, آدم:11, س:11, مع:11, فسق:11, نقم:11, هؤلاء:11, تبر:11, جهنم:11, الم:11, قرب:11, مکن:11, نقص:11, لن:11, سحر:11, مرى:11, بلى:11, ثنى:11, اين:11, سوق:11, فسد:11, يئس:11, جدل:11, صبح:11, صنع:11, لدن:11, طوف:11, وجه:11, قوى:11, بلد:11, سرق:11, ردد:11, مريم:11, رضو:11, انا:11, اون:11, خون:11, نکر:11, بدل:11, اثر:11, لدى:11, خوف:11, کما:11, زيد:11, جوب:11, عاد:10, زبور:10, سال:10, عقل:10, خلل:10, توب:10, قرح:10, قرى:10, شرب:10, ظهر:10, غلم:10, وفى:10, عرو:10, ترب:10, خلص:10, منى:10, خفى:10, کود:10, تحت:10, رجل:10, حرم:10, طور:10, ثوى:10, سلط:10, صلو:10, يدى:10, فجر:10, سکن:10, عتو:10, مرء:10, عمى:10, حلل:10, صدر:10, مضى:10, فرق:10, فقه:10, خشى:10, عقر:10, ويل:10, درک:10, کيد:10, ثبت:10, عصو:10, دين:10, سفه:10, عصى:10, سبع:10, صالح:10, رجو:10, لعن:10, غيب:10, افک:10, محمد:10, بغى:10, عجل:10, وقر:10, نسر:10, تلو:10, حجر:10, درى:10, دسو:10, حسر:10, عنق:10, نوب:10, قتر:10, حلم:10, ليس:10, هرع:10, لکن:10, وزر:10, برر:10, عتب:10, صير:10, شطن:10, قبح:10, عمه:10, شدد:10, غشى:10, بلو:10, عدد:10, فئى:10, بحر:10, شيع:10, جدد:10, لبب:10, جهل:10, غنى:10, اذى:10, مهد:10, حظر:10, مکث:10, تور:10, ابد:10, فلن:10, فلک:10, سلل:10, هشم:10, سبح:10, بور:10, اسو:10, هامان:10, نسب:10, سرع:10, ذلل:10, خطب:10, وکد:10, شغف:10, حفظ:10, انت:10, يعوق:10, صغو:10, لطف:10, خزى:10, فضو:10, بغت:10, بغض:10, بدو:10, ربو:10, وسم:10, زعم:10, نقض:10, حبط:10, ودع:10, عنت:10, فوه:10, برء:10, رئس:10, وصى:10, ملل:10, صفو:10, جثم:10, سرر:10, خسء:10, حصى:10, ستر:10, غدو:10, رزق:10, قطع:10, سوع:10, سرى:10, يغوث:10, کرم:10, وصل:10, کرر:10, اجل:10, احقاف:10, شرط:10, فتى:10, رئف:10, ذرء:10, نصب:10, لمح:10, جبل:10, رصد:10, لقمان:10, رهق:10, طلق:10, قارون:10, کبت:10, رکن:10, حيق:10, موه:10, نفق:10, خصم:10, بره:10, مسح:10, نوش:10, طير:10, زور:10, شرر:10, مطر:10, شبه:10, نسو:10, کفى:10, اسى:10, عصم:10, زوج:10, خشع:10, سبإ:10, فوق:10, حدث:10, عسى:10, عيش:10, يمن:10, حبب:10, وعظ:10, عرف:10, نصح:10, سطر:10, اوب:10, ذرر:10, هذه:10, خبل:10, نکح:10, سينين:10, وصف:10, نکس:10, هى:10, فردوس:10, افق:10, طالوت:10, بکر:10, ذات:10, مدين:10, ثقف:10, عمر:10, سجد:10, زيغ:10, فتو:10, عيسى:10, سواع:10, نزع:10, حول:10, حيز:10, غوى:10, جهد:10, غرق:10, تسع:10, شطط:10, فرط:10, برهن:10, سفر:10, فرد:10, ادد:10, مرر:10, لوم:10, کان:10, يى:10, عوق:10, لزم:10, جمل:10, إبليس:10, سحت:10, وهن:10, طفق:10, غلب:10, قعر:10, طمئن:10, قفو:10, ثمم:10, کبد:10, جوع:10, لهم:10, شرى:10, حصب:10, ضيف:10, اسحاق:10, مدن:10, مسيح:10, حدد:10, لوح:10, ضيق:10, صور:10, عنى:10, ورى:10, برج:10, صلصل:10, لجج:10, رمى:10, فحش:10, قذف:10, فصم:10, الو:10, نصف:10, الک:10, مقت:10, کرس:10, نعج:10, حضر:10, خرق:10, طرق:10, انجيل:10, ذى:10, دسر:10, خفف:10, صدد:10, طمع:10, طمن:10, يونس:10, مول:10, عنو:10, احد:10, سکر:10, سدر:10, ظلل:10, ضوء:10, صيح:10, وسوس:10, هنا:10, ليت:10, سير:10, خدن:10, هزز:10, انث:10, غشو:10, رجز:10, جئر:10, متع:10, زحزح:10, فطر:10, عبر:10, لئک:10, شخص:10, ايوب:10, بجس:10, ام:10, رجس:10, وذر:10, اسلام:10, عون:10, نعس:10, نطق:10, خردل:10, طمس:10, غرر:10, غوث:10, يقن:10, علن:10, حلف:10, سقى:10, زلل:10, کفل:10, حمء:10, توراة:10, حجج:10, بوب:10, سنو:10, طين:10, ذو:10, شفى:10, اذن:10, ضيع:10, سقط:10, بکى:10, درج:10, خزن:10, اولى:10, هنالک:10, نوق:10, دول:10, بدر:10, فرح:10, وطن:10, هجر:10, لولا:10, سبت:10, حرف:10, کين:10, صلب:10, غيث:10, غمم:10, جنب:10, ابى:10, ذلکن:10, ريش:10, بطل:10, خطء:10, لوذ:10, اياکم:10, سامرى:10, شفع:10, فتر:10, افف:10, ثلث:10, جسد:10, ملو:10, سجن:10, سفح:10, نجم:10, بطء:10, بيع:10, زبر:10, رغب:10, جرى:10, شقق:10, زجر:10, کيل:10, ستت:10, رجم:10 | |||
</qcloud> | |||
== کلمات مشتق شده در قرآن == | == کلمات مشتق شده در قرآن == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۷:۵۹
تکرار در قرآن: ۴۰۶(بار)
قاموس قرآن
روشنترين معنى از معانى حرف قد، تحقيق است مثل [مؤمنون:1]. [اعلى:14]. ابن هشام قبول ندارد كه قد به معنى توقع باشد نه در ماضى و نه در مضارع. راغب گويد: قد چون بر ماضى داخل شود بر هر ماضى تازه داخل شود مثل «قَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَيْنا - قَدْكانَ لَكُمْ آيَةٌ فى فِئَتَيْنِ - قَدْ سَمِعَ اللَّهُ 0 لَقَدْ رَضِىَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنينَ...»...و چون برمضارع داخل شود آن فعل در حالتى واقع مى شود و در حالتى نه مثل «قَدْ يَعْلَمُ اللَّهُ الَّذينَ يَتَسَلَّلُونَ مِنْكُمْ لِواذاً» يعنى خدا مىداند كه گاهى مخفيانه در پشت سر يكديگر خارج مىشوند. مىشود گفت مراد راغب از آن نوعى تقليل است طبرسى در جوامع الجامع و زمخشرى دركشاف «قد» را در آيه [بقره:144]. براى كثرت دانستهاند يعنى: بسيار مىبينيم كه رو به آسمان كردهاى. ايضاً در آيه [انعام:33]. هر دو تصريح كردهاند كه قد براى زيادت فعل و كثرت آن است. نگارنده قول الميزان را مىپسندم كه در ذيل آيه دوم گويد: قد حرف تحقيق است در ماضى و در مضارع مفيد تقليل است گاهى در آن نيز معنى تحقيق مىدهد و در آيه همان اراده شده است. ناگفته نماند: مشكل است در قرآن محلى يافت كه معنى آن غير از تحقيق باشد خواه مدخولش مضارع باشد يا ماضى. تفصيل بيشتر در كتب لغت و نحو است.
ریشه‌های نزدیک مکانی
ل من ف هم ه کم ب وله اله ما الله کون قول نا ک ها فى رسل جىء علم ان على لا انن ى قبل اتى بين قوم ربب الى امن ضلل اوى الذين ايى کذب کفر ائى عن الا انس يا ظلم موسى هدى ا کتب هو نذر خلو بعد شىء عذب ن عمل ذکر خلق رئى اخذ کلل اول حکم رحم نفس کثر بصر نصر حقق ولى امم ذلک نزل سمو جعل ارض ثم بنو حسن قد خسر ذا بلغ هذا عبد امر لم اخر يوم لقى قلب اهل حيى دون سوء سنن اذ يسر سلم عظم
کلمات مشتق شده در قرآن
| کلمه | تعداد تکرار در قرآن |
|---|---|
| قَدْ | ۱۶۳ |
| لَقَدْ | ۱۷۶ |
| فَقَدْ | ۵۰ |
| لَقَدِ | ۷ |
| فَقَدِ | ۷ |
| قَدِ | ۳ |
