ریشه علو

تکرار در قرآن: ۷۰(بار)

لیست کلمات مشتق شده

در حال بارگیری...

قاموس قرآن

علو (بر وزن قفل) بلندى. علاء: برترى و رفعت شأن. اولى از نصر ينصر آيد مثل «عَلَاالشَّىْ‏ءُ وَالنَّهارُ يَعْلُوا عُلُوّاً:اِرْتَفَعَ» دومى از باب علم يعلم آيد يعنى «عَلى فُلانٌ فِى الْمَكارِمِ يَعْلى عَلاءً:شَرِفِ» اين خلاصه فرق آن دو است وگرنه در جاى همديگر نيز به كار مى‏روند. *** علو به مناسبت معنى اولى در قهر و غلبه و تكبّر نيز استعمال مى‏شود [مؤمنون:91]. آنگاه هر خدا مخلوق خويش تصاحب مى‏كرد و يكى بر ديگرى غلبه و برترى مى‏كرد. [قصص:4]. فرعون در زمين طغيان كرد و ظلم پيشه گرفت و مردم آن را فرقه‏ها كرد. [اسراء:7]. و تا هلاك كنند آنچه را كه غلبه كردند هلاك وحشتناكى [اسراء:4]. حتماً حتماً دوبار در زمين فساد و طغيان بزرگ مى‏كنيد. *** عالى: بالا و طاغى مثل [هود:82]. بالاى ديارشان را پائين آن قرار داديم يعنى زير و زبر كرديم.ايضاً [انسان:21]. و مثل [يونس:83]. فرعون طاغى است در زمين. ايضاً به معنى رفيع و برتر است نحو [حاقة:22]. كه ظاهراً رفعت و برترى مراد است و مثل [توبه:40]. كه به معنى برتر است. *** على (بر وزن جدا) جمع عليا است يعنى مرتفع و بلند [طه:4]. قرآن نازل شده است از جانب خدائى كه زمين و آسمان‏هاى بلند را آفريده. ايضاً [طه:75]. *** علوّ: به معنى ارتفاع است مثل عتوّ و در معنى تكبّر و طغيان نيز به كار رود مثل «وَلَتَعْلُنَّ عُلُوّاً كَبيراً» كه گذشت. *** تعالى: [اعراف:190]. تعالى فعل است از تفاعل يعنى برتر و بالاتر است خدا از آنچه شرك مى‏ورزند. راغب گويد تفاعل در آن براى مبالغه است. *** تعال (به فتح لام) فعل امر است از تفاعل يعنى بيا بالا اصلش آن است كه كسى از بالا كسى را كه در پائين است ندا كند و بگويد: تعال. سپس در اثر كثرت استعمال به معنى «بيا» به كار رفته اعم از آنكه نداشده در بالا باشد يا پائين يا مساوى با منادى چنانكه در اقرب الموارد و مفردات گفته است. آن به لفظ جمع مذكر (تَعالَوْا) هفت بار و به لفظ جمع مؤنث (تَعالَيْن) يكبار در قرآن آمده است. [آل عمران:64]. اى اهل كتاب بيائيد به سوى كلمه‏اى كه ميان ما و شما يكسان است [احزاب:28]. و آن خطاب به زنان حضرت رسول «صلى‏اللَّه‏وعليه‏ و آله» است. *** علىّ: بسيار برتر. بسيار رفيع‏القدر. و آن صيغه مبالغه است آن جمعاً يازده بار در قرآن مجيد آمده است هشت بار در وصف خداى تعالى مثل [بقره:255]. يكدفعه درباره قرآن [زخرف:4] و يكبار در وصف نام نيك يا شريعت پيامبران [مريم:50]. و يكبار درباره مكان ادريس «عليه‏السلام» [مريم:57]. درباره اين آيه در «درس-ادريس» صحبت شده است. اهل لغت آن را در علوّ مقام و علوّ مكان هر دو گفته‏اند ولى ظهور همه آيات در علوّ مقام است. غير از آيه فوق. راغب گفته: معنى هُوَالْعَلِّىُ الْكَبيرُ آن است كه برتر است از اينكه وصف واصفين بلكه علم عارفين به او احاطه كند. در جمع آمده: علّى در اصل از علوّ است خداى سبحان به وسيله اقتدار و نفوذ سلطان برتر و بالاتر است. *** اعلى: بالاتر و برتر. در علوّ مكان و مقام هر دو آيد مثل [اعلى:1]. كه در علوّ مقام است و مثل [ص:69]. [نجم:7]. كه ظهور هر دو در علوّ مكان است نه مقام جمع آن در قرآن اعلون آمده [آل عمران:139]. *** متعالى: رفيع المقام. طبرسى فرموده متعالى و عالى هر دو يكى است، كه محال است كسى با آن مساوى باشد [رعد:9].

ریشه‌های نزدیک مکانی

ل ما ه ف اله فى من وله الله هم قول انن لا کم عن کبر ها ب ان کون ارض هو سبح ربب الى سمو ک شرک على نا علم کتب ا خلق اذا ى سوى علو امن حکم جعل رحم رئى فرعون حقق جنن فسد مرر هما شهد نن اول الذى اخذ ملء مثل نعم نزل قد رضو دنو ذکر سبل ملک الذين اتى جىء بنو بين سفل عزز موسى خير يا انتم عظم عرش خوف رسل قوم وقى انا درى وحى سمع کلل لم تبر غيب صدق دعو الا ن ثم کن يمن مطر جرى قدر سلم

کلمات مشتق شده در قرآن

کلمه	تعداد تکرار در قرآن
الْعَلِيُ‌	۵
تَعَالَوْا	۷
الْأَعْلَوْنَ‌	۲
عَلِيّاً	۳
تَعَالَى‌	۱۰
فَتَعَالَى‌	۴
الْعُلْيَا	۱
لَعَالٍ‌	۱
عَالِيَهَا	۲
الْمُتَعَالِ‌	۱
الْأَعْلَى‌	۹
لَتَعْلُنَ‌	۱
عُلُوّاً	۴
عَلَوْا	۱
الْعُلَى‌	۲
اسْتَعْلَى‌	۱
عَالِينَ‌	۱
لَعَلاَ	۱
تَعْلُوا	۲
عَلاَ	۱
فَتَعَالَيْنَ‌	۱
الْعَالِينَ‌	۱
الْعَلِيِّ	۱
عَلِيٌ‌	۱
لَعَلِيٌ‌	۱
عَالِياً	۱
عَالِيَةٍ	۲
عَالِيَهُمْ‌	۱
عِلِّيِّينَ‌	۱
عِلِّيُّونَ‌	۱