گمنام

تفسیر:المیزان جلد۱۳ بخش۴۳: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
خط ۱۵۸: خط ۱۵۸:


==بحث روايتى ==
==بحث روايتى ==
در الدر المنثور است كه ابن مردويه از ابى الطفيل روايت كرده كه گفت : من از على بن ابى طالب شنيدم كه در پاسخ ابن الكواء كه از آيه ((هل ننبئكم بالاخسرين اعمالا(( پرسيده بود فرمود: مقصود فاجران قريش ‍ است.
در الدر المنثور است كه ابن مردويه، از ابى الطفيل روايت كرده كه گفت: من از على بن ابى طالب شنيدم كه در پاسخ ابن الكواء كه از آيه «هَل نُنَبِّئُكُم بِالأخسَرِينَ أعمَالاً» پرسيده بود، فرمود: مقصود فاجران قريش ‍ است.
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۳ صفحه : ۵۵۰ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۳ صفحه : ۵۵۰ </center>
و در تفسير عياشى از امام بن ربعى روايت كرده كه گفت : ابن الكواء در مجلس امير المؤ منين (عليه السلام) برخاست و عرض كرد مرا خبر ده از معناى قول خدا كه مى فرمايد: ((قل هل ننبئكم ... صنعا(( حضرت فرمود: مقصود اهل كتاب اند كه به پروردگار خود كفر ورزيدند ودر دين خود بدعت نهادند، خداوند هم اعمالشان را حبط كرد و اهل نهروان از ايشان دور نيستند.
و در تفسير عياشى، از امام بن ربعى روايت كرده كه گفت: ابن الكواء در مجلس امير المؤمنين «عليه السلام» برخاست و عرض كرد: مرا خبر ده از معناى قول خدا كه مى فرمايد: «قُل هَل نُنَبِّئُكُم... صُنعاً». حضرت فرمود: مقصود اهل كتاب اند كه به پروردگار خود كفر ورزيدند و در دين خود بدعت نهادند، خداوند هم اعمالشان را حبط كرد و اهل نهروان از ايشان دور نيستند.


مؤلف: ونيز روايت شده كه مقصود از آنها نصارى هستند، وراوى آن قمى از ابى جعفر (عليه السلام) است و طبرسى هم در احتجاج از على (عليه السلام) روايت كرده كه منظور اهل كتاب اند. ودر الدر المنثور آمده كه ابن منذر وابن ابى حاتم از ابى خميصه، عبدالله بن قيس از على (عليه السلام) روايت كرده كه مقصود راهبها هستند كه خود را در ديرها حبس كردند.
مؤلف: و نيز روايت شده كه مقصود از آن ها نصارا هستند، و راوى آن، قمى، از ابى جعفر «عليه السلام» است و طبرسى هم، در احتجاج، از على «عليه السلام» روايت كرده كه منظور اهل كتاب اند.  


و همه اين روايات از باب جرى است ، ودوآيه مذكور در روايات در سياق مفصلى قرار دارند كه روى سخن در آن سياق با مشركين است ، و آيه سوم يعنى ((اولئك الذين كفروا بايات ربهم ولقائه ...(( كه تفسير آيه دومى است انطباقش بر وثنيها همانطور كه گذشت روشنتر است تا بر غير ايشان.
و در الدر المنثور آمده كه ابن منذر و ابن ابى حاتم، از ابى خميصه، عبدالله بن قيس، از على «عليه السلام» روايت كرده كه مقصود راهب ها هستند، كه خود را در ديرها حبس كردند.


پس روايتى كه از قمى در تفسيرش در ذيل آيه مورد بحث آمده كه در باره يهود نازل شد ودر باره خوارج جريان يافته صحيح نيست.
و همه اين روايات از باب جرى است، و دو آيه مذكور در روايات، در سياق مفصلى قرار دارند كه روى سخن در آن سياق با مشركان است، و آيه سوم، يعنى «أُولَئِكَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآيَاتِ رَبِّهِم وَ لِقَائِهِ...»، كه تفسير آيه دومى است، انطباقش بر وثنی ها، همان طور كه گذشت، روشن تر است تا بر غير ايشان.


در تفسير برهان از محمد بن عباس به سند خود از حارث از على (عليه السلام) روايت آورده كه فرمود: براى هر چيزى نقطه برجسته اى است و نقطه برجسته بهشت فردوس است كه اختصاص به محمد وآل محمد (صلى اللّه عليه وآله وسلم) دارد.
پس روايتى كه از قمى، در تفسيرش در ذيل آيه مورد بحث آمده كه در باره يهود نازل شد و در باره خوارج جريان يافته، صحيح نيست.


و در الدر المنثور است كه بخارى ، مسلم وابن ابى حاتم از ابى هريره روايت كرده اند كه گفت رسول خدا (صلى اللّه عليه وآله وسلم) فرمود: ((وقتى از خدا درخواست مى كنيد فردوس را بخواهيد(( كه در وسط بهشت وبر نقطه بلند آن قرار دارد كه فوق آن عرش رحمان است ، و نهرهاى بهشت از آنجا مى جوشد.
در تفسير برهان، از محمد بن عباس، به سند خود، از حارث، از على «عليه السلام» روايت آورده كه فرمود: براى هر چيزى نقطه برجسته اى است و نقطه برجسته بهشت، «فردوس» است كه اختصاص به محمّد و آل محمّد «صلى اللّه عليه و آله و سلم» دارد.
 
و در الدر المنثور است كه بخارى، مسلم و ابن ابى حاتم، از ابى هريره روايت كرده اند كه گفت: رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله و سلم» فرمود: «وقتى از خدا درخواست مى كنيد، فردوس را بخواهيد»، كه در وسط بهشت و بر نقطه بلند آن قرار دارد كه فوق آن عرش رحمان است، و نهرهاى بهشت از آن جا مى جوشد.
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۳ صفحه : ۵۵۱ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۳ صفحه : ۵۵۱ </center>
و در مجمع البيان است كه عبادة بن صامت از رسول خدا (صلى اللّه عليه وآله وسلم) روايت كرده كه فرمود: بهشت صد درجه است كه ما بين هر دودرجه آن به قدر ما بين آسمان و زمين است، و فردوس بالاترين درجه آن است كه نهرهاى چهارگانه بهشت از آنجا مى جوشد، پس هر وقت خواستيد از خدا درخواستى كنيد فردوس را بخواهيد.
و در مجمع البيان است كه عبادة بن صامت، از رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله و سلم» روايت كرده كه فرمود: بهشت صد درجه است كه مابين هر دو درجه آن به قدر مابين آسمان و زمين است، و فردوس بالاترين درجه آن است، كه نهرهاى چهارگانه بهشت از آن جا مى جوشد. پس هر وقت خواستيد از خدا درخواستى كنيد، فردوس را بخواهيد.


مؤلف: ودر اين معنا روايات ديگرى است.
مؤلف: و در اين معنا، روايات ديگرى است.


و در تفسير قمى از جعفر بن احمد از عبيد الله بن موسى از حسن بن على بن ابى حمزه از پدرش از ابى بصير از ابى عبد الله (عليه السلام) روايت كرده كه در ضمن حديثى گفت از آن جناب از آيه ((ان الذين امنوا وعملوا الصالحات كانت لهم جنات الفردوس نزلا(( پرسيدم ، فرمود: در باره ابوذر و سلمان و مقداد و عمار بن ياسر نازل شده كه خداى تعالى جنات فردوس را منزل وماواى ايشان كرده است.
و در تفسير قمى، از جعفر بن احمد، از عبيدالله بن موسى، از حسن بن على بن ابى حمزه، از پدرش، از ابى بصير، از ابى عبدالله «عليه السلام» روايت كرده كه در ضمن حديثى گفت از آن جناب از آيه «إنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ كَانَت لَهُم جَنَّاتُ الفِردَوسِ نُزُلاً» پرسيدم. فرمود: در باره ابوذر و سلمان و مقداد و عمار بن ياسر نازل شده، كه خداى تعالى، جنّات فردوس را منزل و مأواى ايشان كرده است.


مؤلف: جا دارد كه اين روايت را حمل بر جرى كنيم وبگوئيم مراد اين است كه آيه شريفه در باره مؤمنين حقيقى نازل شده كه چهار نفر مذكور از روشن ترين مصاديق آنند، و گرنه اگر بگوييم در خصوص ايشان نازل شده باشد، اين اشكال متوجه مى شود كه سلمان از كسانى بود كه در مدينه ايمان آورد، و آيه شريفه در مكه و قبل از هجرت به مدينه نازل شده ، علاوه بر اينكه سند حديث هم خالى از سستى نيست.
مؤلف: جا دارد كه اين روايت را حمل بر جرى كنيم و بگویيم مراد اين است كه آيه شريفه در باره مؤمنان حقيقى نازل شده، كه چهار نفر مذكور از روشن ترين مصاديق آنند، و گرنه اگر بگوييم در خصوص ايشان نازل شده باشد، اين اشكال متوجه مى شود كه سلمان از كسانى بود كه در مدينه ايمان آورد، و آيه شريفه در مكه و قبل از هجرت به مدينه نازل شده، علاوه بر اين كه سند حديث هم خالى از سستى نيست.
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۳ صفحه : ۵۵۲ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۳ صفحه : ۵۵۲ </center>
<span id='link356'><span>
<span id='link356'><span>
==آيه ۱۰۹، سوره كهف ==
==آيه ۱۰۹، سوره كهف ==
قُل لَّوْ كانَ الْبَحْرُ مِدَاداً لِّكلِمَاتِ رَبى لَنَفِدَ الْبَحْرُ قَبْلَ أَن تَنفَدَ كلِمَات رَبى وَ لَوْ جِئْنَا بِمِثْلِهِ مَدَداً(۱۰۹)
قُل لَّوْ كانَ الْبَحْرُ مِدَاداً لِّكلِمَاتِ رَبى لَنَفِدَ الْبَحْرُ قَبْلَ أَن تَنفَدَ كلِمَات رَبى وَ لَوْ جِئْنَا بِمِثْلِهِ مَدَداً(۱۰۹)
۱۳٬۸۰۰

ویرایش