القارعة ٩
ترجمه
| القارعة ٨ | آیه ٩ | القارعة ١٠ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«أُمُّ»: مادر. برای ریشخند است. مراد مأوی و جایگاه است. «هَاوِیَةٌ»: پرتگاه و محلّ سقوط اشیاء بدان. اسمی از اسماء دوزخ است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
نکات آیه
۱ - صاحبان اعمال بىوزن و ارزش، در قیامت گرفتار جهنم و سقوط کننده در پرتگاه عمیق آن (فأُمّه هاویة) «هاویة» - که در این آیه بر «جهنم» تطبیق یافته است - به معناى هر درّه و یا حفره اى است که عمق آن معلوم نباشد. (لسان العرب)
۲ - اعماق جهنم، تنها پناهگاهى است که خطاپیشگان را پس از سنجش اعمال آنان در آغوش خواهد گرفت. (فأُمّه هاویة) تعبیر «اُمّ»، کنایه از احاطه جهنم بر خطاپیشگان است; بسان مادرى که طفل خود را در آغوش گرفته است.
۳ - گرفتارى به جهنم، کیفر کردارهاى بى ارزش است. (و أمّا من خفّت موزینه . فأُمّه هاویة)
۴ - تشبیه خطاپیشگان در قیامت، به جان باختگانى که تحمّل مرگ آنان براى مادرشان هلاکت آفرین است.* (فأُمّه هاویة) فعل «هوى» در معانى مختلفى - از جمله «سَقَطَ» و «مات» - به کار رفته است (قاموس). بنابر معناى دوم، کلمه «هاویة»، به معناى «هالکة» خواهد بود نسبت دادن هلاکت به مادر کسى که میزان اعمال او سبک است، کنایه از عظمت سختى هاى وارد بر وى است; به گونه اى که در آن موارد، مادران تاب تحمّل چنین وضعى را براى فرزند خود نداشته و هلاک خواهند شد. در این صورت مرجع ضمیر «هى» در آیه بعد، عنوان «داهیة» (مصیبت بزرگ) خواهد بود که مفاد جمله «فأُمّه هاویة» است.
۵ - «هاویة» از اسامى جهنم (فأُمّه هاویة) «هاویة» گرچه منصرف است و نمى تواند علم باشد، ولى مى تواند وصفى باشد که بر جهنم اطلاق شده است.
۶ - فرجام اخروى انسان، وابسته به کردار او است. (فأمّا من ثقلت موزینه . فهو فى عیشة راضیة . و أمّا من خفّت موزینه . فأُمّه هاویة)
موضوعات مرتبط
- تشبیهات قرآن: تشبیه به مردگان ۴; تشبیه خطاکاران ۴
- جهنم: درکات جهنم ۱، ۲; موجبات جهنم ۳; نامهاى جهنم ۵
- جهنمیان :۱
- خطاکاران: ارزیابى عمل خطاکاران ۲; پناهگاه خطاکاران ۲; خطاکاران در جهنم ۲; خطاکاران در قیامت ۴
- عمل: آثار عمل ۶; کیفر بى ارزشى عمل ۳
- فرجام: عوامل مؤثر در فرجام اخروى ۶
- قرآن: تشبیهات قرآن ۴
- قیامت: سبکى عمل در قیامت ۱
- هاویه :۵
