الفجر ٢٠
ترجمه
| الفجر ١٩ | آیه ٢٠ | الفجر ٢١ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«جَمّاً»: فراوان. بسیار.
تفسیر
- آيات ۱ - ۳۰، سوره فجر
- مضامين سوره مباركه فجر
- وجوه مختلف درباره مراد از ((فجر))، ((ليال عشر)) و ((شفع و وتر)) كه بدآنهاسوگند ياد شده است
- مراد از ((ارم ذات العماد))
- وجه توصيف فرعون به ((ذى الاوتاد))
- حكايت زبان حال نوع آدمى كه آزمايش خدا با اكرام و نعمت دادن را به حساب ممتاز بودنخود از ديگران مى گذارد
- و آزمايش خدا با فقر و تنگدستى را اهانت و خوارى از ناحيه خدا مى پندارد
- مراد از آمدن پروردگار در قيامت (و جاء ربّك و الملك ...)
- متذكّر شدن و ((يا ليتنى )) گفتن انسان در قيامت
- ((نفس مطمئنة )) نفسى است كه با ايمان به پروردگار و ياد او سكونت يافته ، به مقامرضا رسيده است و...
- (رواياتى درباره مراد از شفع و وتر، تسميه فرعون به ذى الاءوتاد، آورده شدن جهنم ،آمدن خدا، و...)
- شفع حسن و حسين (ع ) و وتر اميرالمؤ منين عليه السلام است
- حديثى از امام صادق (ع ) درباره خصوصيات قبض روح مؤ من درذيل (يا ايها النفس المطمئنه ...)
نکات آیه
۱ - علاقه فراوان به مال، از ویژگى هاى مردم در عصر جاهلیت (و تحبّون المال حبًّا جمًّا) «جمّاً»، به معناى زیاد بودن و انباشته شدن است. (مقاییس)
۲ - پندار عزّت در پیشگاه خداوند، براى کسانى که گرفتار مال دوستى اند، پندارى موهوم است. (ربّى أکرمن ... کلاّ ... و تحبّون المال حبًّا جمًّا)
۳ - افراط در مال دوستى، حتى براى تهى دستان، ذلّت آفرین است. (ربّى أهنن . کلاّ ... تحبّون المال حبًّا جمًّا)
۴ - علاقه به ثروت، از عوامل بى توجّهى به بینوایان و ترک تلاش در رفع گرسنگى آنان است. (و لاتحضّون على طعام المسکین ... و تحبّون المال حبًّا جمًّا) ارتباط این آیه و آیه قبل با دو آیه پیش از آنها، بیانگر برداشت یاد شده است.
۵ - عشق به ثروت، مذموم است. (و تحبّون المال حبًّا جمًّا)
۶ - دلبستگى به ثروت، شکست در آزمون الهى است. (ابتلیه ... و تحبّون المال حبًّا جمًّا)
۷ - غفلت از امتحان هاى الهى، مایه ترک یتیم نوازى و بى اعتنایى به مسکینان و تصاحب میراث دیگران و دلبستگى به ثروت است. (ابتلیه ... کلاّ بل لاتکرمون الیتیم . و لاتحضّون ... و تأکلون التراث ... و تحبّون المال)
۸ - دنیاطلبى و ثروت خواهى، زمینه ساز بى ارزش انگاشتن یتیمان و دست اندازى به ارث آنان (بل لاتکرمون الیتیم ... و تأکلون التراث ... و تحبّون المال حبًّا جمًّا)
۹ - خداوند در کمین مردم بى توجّه به یتیمان و مسکینان، غاصب ارث دیگران و دل بسته به ثروت (إنّ ربّک لبالمرصاد ... بل لاتکرمون الیتیم . و لاتحضّون ... و تأکلون ... و تحبّون)
موضوعات مرتبط
- ارث: ناظر غصب ارث ۹
- امتحان: شکست در امتحان ۶
- ثروت طلبى: آثار ثروت طلبى ۸
- جاهلیت: علایق مردم جاهلیت ۱; مال دوستى مردم جاهلیت ۱
- خدا: امتحانهاى خدا ۶; نظارت خدا ۹
- دنیاطلبى: آثار دنیاطلبى ۸
- ذلت: عوامل ذلت ۳
- غاصبان: ناظر بر غاصبان ۹
- غفلت: غفلت از امتحانهاى خدا ۷
- فقرا: عوامل بى اعتنایى به فقرا ۴
- مال دوستان: بینش غلط مال دوستان ۲; مال دوستان و عزت ۲
- مال دوستى: آثار مال دوستى ۳، ۴، ۶; زمینه مال دوستى ۷; سرزنش مال دوستى ۵
- مساکین: زمینه بى اعتنایى به مساکین ۷; ناظر بى اعتنایى به مساکین ۹
- یتیم: زمینه اجتناب از احترام به یتیم ۷; زمینه تحقیر یتیم ۸; زمینه غصب ارث یتیم ۷، ۸; ناظر بى اعتنایى به یتیم ۹
