الفاتحة ٢

از الکتاب
نسخهٔ تاریخ ‏۳۱ خرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۴:۲۴ توسط 127.0.0.1 (بحث) (افزودن سال نزول)


ترجمه

ستایش مخصوص خداوندی است که پروردگار جهانیان است.

ستايش خداى را كه پروردگار جهانيان است
ستايش خدايى را كه پروردگار جهانيان،
ستایش خدای را که پروردگار جهانیان است.
همه ستایش ها، ویژه خدا، مالک و مربّی جهانیان است.
ستايش خدا را كه پروردگار جهانيان است.
سپاس خداوند را که پروردگار جهانیان است‌
سپاس و ستايش خداى راست، پروردگار جهانيان
ستایش خداوندی را سزا است که پروردگار جهانیان است.
هر ستایش ویژه‌ی خدا -پروردگار جهانیان- است.
سپاس خدایرا پروردگار جهانیان‌


الفاتحة ١ آیه ٢ الفاتحة ٣
سوره : سوره الفاتحة
نزول : ٣ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ٤
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«رَبِّ»: پروردگار. مصدری است به معنی تربیت، و در اینجا در معنی اسم فاعل، یعنی مربّی به کار رفته است، و صفت (الله) می‌باشد. «الْعَالَمِینَ»: جهانیان، جهانها. هر صنفی از اصناف آفریدگان. اسم آلت است و به معنی آنچه خدا بدان شناخته شود. از راه تغلیب به صورت جمع مذکّر سالم با (ین) جمع بسته شده است.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

تفسیر

نکات آیه

۱ - همه ستایشها از آن خداوند است. (الحمد للّه) «ال» در «الحمد للّه» به اصطلاح جنسیه است و مفید استغراق مى باشد; یعنى، کل حمد للّه.

۲ - خداوند، سرچشمه و منشأ همه کمالها و زیباییهاست. (الحمد للّه) حمد در برابر زیباییها و کمالهاست و به مقتضاى جمله «الحمد للّه»، هر ستایشى از آن خداست. بنابراین هر کمال و زیبایى از او نشأت گرفته است.

۳ - تنها خداوند شایسته و بایسته ستایش است. (الحمد للّه)

۴ - خداوند مالک و مدبر همه عالمهاى هستى است. (رب العلمین) عالم (مفرد عالمین) است و به مجموعه و دسته اى از موجودات گفته مى شود، بنابراین «العالمین»، یعنى، همه موجودات به لحاظ مجموعه ها و دسته ها.

۵ - جهان آفرینش، متشکل از عالمهاى متعدد. (رب العلمین) برداشت فوق با توجّه به جمع بودن کلمه «العالمین» استفاده شده است.

۶ - جهان هستى سراسر زیبا و تدبیر آن تدبیرى نیکو و جمیل است. (الحمد للّه رب العلمین) «رب العالمین» به منزله دلیل براى «الحمد للّه» است; یعنى، چون خداوند مدبر هستى است همه ستایشها از آن اوست و از آنجا که حمد و ستایش، همواره براى کمال و زیباییهاست، نتیجه مى گیریم که: همه هستى زیبا و برخوردار از تدبیرى نیکوست.

۷ - خداوند، از روى اختیار جهان را تدبیر مى کند و در اداره آن جبر و اضطرارى ندارد. (الحمد للّه رب العلمین) در صحت اطلاق حمد، علاوه بر زیبایى فعل و صفت، اختیارى بودن فعل و صفت نیز قید شده است; یعنى، بر فعل و صفتى زیبا، مى توان حمد کرد که فاعل، آن را از روى اختیار تحقق بخشیده باشد.

۸ - جهان هستى به سوى کمال در حرکت است. (رب العلمین) «رب» به معناى تربیت کردن است و تربیت ایجاد حالتى در شىء پس از حالت قبل است تا آن گاه که به حد تمام و کمال برسد (مفردات راغب). پس این معنا حکایت از حرکت تکاملى دارد. گفتنى است که کلمه «رب» مشترک لفظى میان وصف و مصدر مى باشد و در آیه مورد بحث معناى وصفى دارد.

۹ - تدبیر همه عالمهاى هستى از سوى خدا، دلیل اختصاص همه ستایشها به اوست. (الحمد للّه رب العلمین)

روایات و احادیث

۱۰ - «عن ابى عبداللّه (ع) فى قوله: «الحمد للّه» قال: الشکر للّه و فى قوله «رب العالمین» قال: خالق المخلوقین ...;[۱] از امام صادق (ع) روایت شده که فرمود: «الحمد للّه» یعنى شکر مخصوص خداست و «رب العالمین» یعنى، آفریننده مخلوقات ...».

موضوعات مرتبط

  • آفرینش: تدبیر آفرینش ۶،۷; تدبیر عوالم آفرینش ۴، ۹; تکامل آفرینش ۸; حرکت آفرینش ۸; زیبایى آفرینش ۶; عوالم آفرینش ۵; مالک آفرینش ۴
  • حمد: حمد خدا ،۱۰۳،۱; دلایل حمد خدا ۹
  • خدا: اختصاصات خدا ۱، ۲، ۳، ۹، ۱۰; اختیار خدا ۷; خالقیت خدا ۱۰; ربوبیت خدا ۴; مالکیت خدا ۴۱۰
  • زیبایى: منشأ زیبایى ۲
  • کمال: منشأ کمال ۲
  • موجودات: خالق موجودات ۱۰

منابع

  1. تفسیر قمى، ج ۱، ص ۲۸; نور الثقلین، ج ۱، ص ۱۵، ح ۶۰.