الزمر ٦٢
| کپی متن آیه |
|---|
| اللَّهُ خَالِقُ کُلِ شَيْ‌ءٍ وَ هُوَ عَلَى کُلِ شَيْ‌ءٍ وَکِيلٌ |
ترجمه
| الزمر ٦١ | آیه ٦٢ | الزمر ٦٣ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«وَکِیلٌ»: عهده‌دار و نگاهدار. ناظر و مراقب (نگا: آل‌عمران / انعام / و و .
تفسیر
- آيات ۶۲ - ۷۵ سوره زمر
- بیان وحدانيت خدا در ربوبيت، و اين كه او، خالق همه چيز، و وكيل بر همه چيز است
- بيان اين كه نهى پيامبر «ص» از شرك، نهى حقيقى است
- معناى اين كه درباره مشركان فرمود: «قدر خدا را، آن گونه که باید، نشناختند»
- توضيحى درباره نفخۀ صور اول و دوم
- مراد از نورانی شدن زمين به نور پروردگارش، در قيامت
- جهنم و بهشت، منزلگاه ابدی کافران و متقیان، در روز قیامت
- سخن بهشتيان، بعد از ورود به بهشت
- بحث روایتی: (رواياتى در ذيل برخى آيات گذشته)
تفسیر نور (محسن قرائتی)
اللَّهُ خالِقُ كُلِّ شَيْ‌ءٍ وَ هُوَ عَلى كُلِّ شَيْ‌ءٍ وَكِيلٌ «62»
خداوند آفريدگار هر چيزى است و اوست كه بر هر چيز نگهبان (و حافظ و ناظر) است.
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
اللَّهُ خالِقُ كُلِّ شَيْ‌ءٍ وَ هُوَ عَلى كُلِّ شَيْ‌ءٍ وَكِيلٌ (62)
بعد از ذكر وعد و وعيد بيان عموم قدرت خود فرمايد:
اللَّهُ خالِقُ كُلِّ شَيْ‌ءٍ: خداست آفريننده همه چيزها، وَ هُوَ عَلى كُلِّ شَيْ‌ءٍ وَكِيلٌ: و او است بر همه چيزها نگهبان و قائم به حفظ آن و متصرف در آن.
«1» نور الثقلين، ج 4، ص 496، ح 96. تفسير قمى، ج 2 ص 251.
جلد 11 - صفحه 264
تبصره:
چون خداوند سبحان را مدخليتى هست در افعال مخلوقات از حيثيت آنكه مبدء جميع ممكنات و قدرت و تمكين و تيسير اسباب از جانب او است، پس اينكه اسناد جميع اشياء را به خود نموده به اين اعتبار باشد، نه آنكه العياذ باللّه فاعل شر و كفر و معصيت باشد تا جبر لازم آيد؛ بنابراين از حيث آنكه قوه و قدرت و تمكين افعال از جانب خدا باشد، نسبتش به خدا؛ و از جهت آنكه بنده فاعل فعل و مختار است در ترك و فعل، نسبتش به بنده باشد كه: «لا جبر و لا تفويض بل امر بين الامرين». «1»
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
وَ يُنَجِّي اللَّهُ الَّذِينَ اتَّقَوْا بِمَفازَتِهِمْ لا يَمَسُّهُمُ السُّوءُ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ (61) اللَّهُ خالِقُ كُلِّ شَيْ‌ءٍ وَ هُوَ عَلى كُلِّ شَيْ‌ءٍ وَكِيلٌ (62) لَهُ مَقالِيدُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآياتِ اللَّهِ أُولئِكَ هُمُ الْخاسِرُونَ (63) قُلْ أَ فَغَيْرَ اللَّهِ تَأْمُرُونِّي أَعْبُدُ أَيُّهَا الْجاهِلُونَ (64) وَ لَقَدْ أُوحِيَ إِلَيْكَ وَ إِلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكَ لَئِنْ أَشْرَكْتَ لَيَحْبَطَنَّ عَمَلُكَ وَ لَتَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ (65)
بَلِ اللَّهَ فَاعْبُدْ وَ كُنْ مِنَ الشَّاكِرِينَ (66)
ترجمه
و نجات ميدهد خدا آنانرا كه پرهيزكار شدند بسبب رستگاريشان نميرسد بايشان بدى و نه ايشان اندوهناك مى‌شوند
خدا آفريننده همه چيز است
جلد 4 صفحه 508
و او بر همه چيز نگهبان و كارگزار است
براى او است كليدهاى آسمانها و زمين و آنها كه كافر شدند بآيتهاى خدا آن گروه آنها زيانكارانند
بگو آيا پس غير خدا را امر ميكنيد بمن كه بپرستم اى نادانان
و هر آينه بتحقيق وحى شد بتو و بآنانكه بودند پيش از تو كه اگر مشرك شوى هر آينه باطل خواهد شد عملت و هر آينه خواهى بود البته از زيانكاران
بلكه خدا را پس بپرست و بوده باش از شكرگزاران.
تفسير
خداوند سبحان بعد از تهديد كفار نويد داده است اهل ايمان و تقوى را بنجات از آتش جهنم براى فلاح و رستگارى ايشان در دنيا بأعمال صالحه و اجتناب از معاصى كبيره و اصرار بر صغيره و آنكه نميرسد به آنان بهيچ وجه شدّت و مكروهى و نه آنها محزون مى‌شوند در روزى كه غير آنها محزون خواهند شد و خداوند خالق تمام موجودات و نگهبان و نگهدار و متصرّف و مدبّر امور آنها است و هر كس را بمقام لايق خود خواهد رسانيد در دست او است كليدهاى خزانه‌هاى آسمانها و زمين و هر كس را بقدر قابليّت او عطا مى- فرمايد از نعمت و روزى و رحمت و كفار زيانكارانند كه نعيم بهشت را از دست داده و عذاب جهنّم را خريدارى نموده‌اند و در جوامع نقل نموده كه اهل شرك به پيغمبر صلى اللّه عليه و اله گفتند تو بعضى از خدايان ما را قبول كن ما بخداى تو ايمان مى- آوريم لذا خداوند فرموده بآنها بگو مرا امر بعبادت غير خداى يگانه ميكنيد اى نادانان و بتحقيق وحى شد بتو و ساير انبياء قبل هر يك در زمان خودش كه اگر در عبادت خداى يگانه غير او را شريك كنى عملت باطل ميگردد و قبول نخواهد شد و البته چنين كسى از زيانكاران ميباشد پس عبادت كن خدا را بدون دخالت غير و بوده باش از شكرگزاران نعم حق بر خود و خانواده‌ات و معلوم است كه خطاب به پيغمبر اكرم شده براى تأديب و تعليم امّت والا ساحت مقدّس نبوى اجلّ از احتياج باين تكاليف است چنانچه در روايت قمى ره از امام صادق عليه السّلام بيان شده و از امام باقر عليه السّلام نقل شده كه مراد آنستكه اگر با ولايت على عليه السّلام امر بولايت احدى نمائى بعد از خودت عملت باطل ميشود و از زيانكاران خواهى بود و در كافى از امام صادق عليه السّلام اينمعنى تأييد شده و آنكه مراد از بل اللّه فاعبد و كن من الشّاكرين اطاعت
جلد 4 صفحه 509
خدا و شكر بر آنستكه خداوند برادر و پسر عمّش را معاضد و كمك براى او قرار داد و الحمد للّه على ما انعمنا به من ولايته.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
اللّه‌ُ خالِقُ كُلِّ شَي‌ءٍ وَ هُوَ عَلي كُلِّ شَي‌ءٍ وَكِيلٌ (62)
خداوند خلق كننده هر چيزيست و او بر هر چيزي وكيل است.
مخلوقات الهي بسيار است اما عالم علوي عالم انوار که اولين مخلوقات او است عالم ارواح عالم ملائكه در قسمت مجردات عالم مثال و در قسمت ماديات و اجسام عرش كرسي لوح قلم سماوات شمس قمر كواكب و غير اينها و اما عالم سفلي زمين ماء هوا حيوانات جمادات نباتات جن و انس و غير اينها و هو علي کل شي‌ء وكيل تمام در تحت قدرت او و كفالت و حفظ او و در كنف او و محيط بجميع اينکه عوالم و عالم بجميع خصوصيات آنها و خبير بحال آنها است.
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 62)- این آیه بار دیگر به مسأله توحید و مبارزه با شرک باز می‌گردد و گفتگوهائی را که با مشرکان داشت ادامه داده، می‌فرماید: «خداوند آفریدگار همه چیز است و حافظ و ناظر بر همه اشیا است» (اللَّهُ خالِقُ کُلِّ شَیْ‌ءٍ وَ هُوَ عَلی کُلِّ شَیْ‌ءٍ وَکِیلٌ).
جمله اول اشاره به «توحید خالقیت» است و جمله دوم اشاره به «توحید ربوبیت».
مسأله توحید خالقیت چیزی است که حتی مشرکان غالبا به آن معترف بوده‌اند.
ولی آنها در توحید ربوبیت گرفتار انحراف شده بودند گاه حافظ و نگهبان و مدبر کارهای خود را بتها می‌دانستند و در مشکلات به آنها پناه می‌بردند.
نکات آیه
۱ - خداوند، آفریننده هر چیزى است. (اللّه خلق کلّ شىء)
۲ - همه پدیده هاى جهان هستى، جلوه هاى خالقیت و توحید ربوبى خداوند است. (اللّه خلق کلّ شىء) آیه شریفه به قرینه آیه ۶۴ - که به منزله نتیجه این آیه بوده و در آن شرک محکوم گردیده است - درصدد بیان نشانه هاى خالقیت خدا و اثبات توحید ربوبى او است.
۳ - همه پدیده هاى جهان، تحت تدبیر و نظارت خداوند است. (و هو على کلّ شىء وکیل) «وکیل» در آیه شریفه، به معناى حافظ و کسى است که به تدبیر امور مى پردازد.
۴ - قدرت خداوند، گسترده و بى پایان است. (اللّه خلق کلّ شىء و هو على کلّ شىء وکیل)
۵ - نیاز تمامى پدیده هاى جهان، در بقا و تدبیر امورشان به خالق هستى (خداوند) (اللّه خلق کلّ شىء و هو على کلّ شىء وکیل) یادآورى حفاظت و تدبیر امور جهان از سوى خداوند - پس از ذکر خالقیت او - مى تواند گویاى برداشت یاد شده باشد.
موضوعات مرتبط
- توحید: توحید در خالقیت ۱; دلایل توحید ربوبى ۲
- جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۱، ۲
- خدا: اختصاصات خدا ۳، ۴; تدبیر خدا ۳، ۵; جاودانگى قدرت خدا ۴; خالقیت خدا ۱; ربوبیت خدا ۲; نشانه هاى خالقیت خدا ۲; نظارت خدا ۳; وسعت قدرت خدا ۴
- موجودات: خالق موجودات ۱; عجز موجودات ۵; نیازمندى موجودات ۵
- نیازها: نیاز به خدا ۵
منابع
