البلد ١٤
ترجمه
| البلد ١٣ | آیه ١٤ | البلد ١٥ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«مَسْغَبَةٍ»: مراد بیشتر گرسنگی زمان قحطی و خشکسالی است که در آن غذا و خوراک سخت عزیز و بسیار مهمّ است، و در چنین موقعی ایثار نشانه باور راستین شخص به خدا و آخرت است.
تفسیر
- آيات ۱ - ۲۰، سوره بلد
- حقيقتى درباره خلقت انسان كه سوره مباركه بلد بيان مى كند صفحه
- سه وحه در معناى آيه : ((و انت حلّ بهذا البلد))
- بيان اينكه سوگند ((و والد و ما ولد)) سوگند به ابراهيم واسمعيل (عليهما السّلام ) است
- چند قول ديگر درباره مراد از ((والد و ما ولد))
- خلقت انسان در ((كبد)) و آميخته بودن حيات او با رنج و خستگى
- حكايت منت گذارى كسى كه مقدارى از مال خود را انفاق نموده ، مى گويد:مال هنگفتى را تلف كردم
- رد و انكار لازمه سخن كسى كه انفاق از مال بر او گران آمده گفت : ((اهلكت مالا لبدا))
- معناى ((عقبه )) و وجه تفسير آن به ((فك رقبه )) و ((اطعام در روز قحطى ))
- رواياتى درباره قسم به شهر مكه ، مراد از (( والد و ما ولد))
- رواياتى در ذيل ((هديناه النجدين )) و درباره اطعام مسكين و آزاد كردن برده
نکات آیه
۱ - تغذیه مردم، در روزگار گرفتارى آنان به گرسنگى رنج آور، خواسته خداوند از ثروتمندان است. (أو إطعم فى یوم ذى مسغبة) «سَغِبَ»; یعنى، گرسنه ماند و «مسغبة» مصدر آن است و در احتمالى دیگر این لفظ جز در گرسنگى همراه با رنج استعمال ندارد. (قاموس)
۲ - مدعیان دروغین انفاق، با پیدایش گرسنگى هاى فراگیر، از اطعامْ بخل ورزیده، مواد غذایى را احتکار مى کنند. (یقول أهلکت مالاً لبدًا ... فلااقتحم العقبة ... أو إطعم فى یوم ذى مسغبة)
۳ - تأمین خوراک قحطى زدگان، براى کسانى که خود نیز گرفتار خشک سالى اند، وظیفه اى سنگین و نیازمند همتى والا است. (و ما أدریک ما العقبة ... أو إطعم فى یوم ذى مسغبة) قید «فى یوم»، ناظر به این معنا است که اطعام کنندگان، خود نیز در همان وضعیت به سر مى برند.
۴ - سرمایه داران، در کمک هاى اقتصادى به مردم قحطى زده، باید تغذیه آنان را در اولویت قرار دهند. (أو إطعم فى یوم ذى مسغبة)
۵ - فضیلت آزادسازى بردگان، برتر از تغذیه گرسنگان جامعه است.* (فکّ رقبة . أو إطعم) تقدیم «فکّ رقبة»، بیانگر برداشت یاد شده است.
روایات و احادیث
۶ - «عن الرضا(ع): ... علم اللّه عزّوجلّ أنّ کلّ أحد لایقدر على فکّ رقبة فجعل إطعام الیتیم و المسکین مثل ذلک;[۱] از امام رضا(ع) روایت شده که فرمود: ... خداى عزّوجلّ مى دانست که تمامى افراد، توانایى آزاد کردن بنده را ندارند. پس غذا دادن به یتیم و مسکین را همسان آزاد کردن بنده قرار داد».
موضوعات مرتبط
- انفاق: احتکار مدعیان انفاق ۲; اولویت در انفاق ۴; بخل مدعیان انفاق ۲; مدعیان انفاق هنگام قحطى ۲
- برده: اهمیت عتق برده ۶; فضیلت عتق برده ۵
- ثروتمندان: توصیه به ثروتمندان ۱; ثروتمندان هنگام قحطى ۴; مسؤولیت ثروتمندان ۴
- خدا: توصیه هاى خدا ۱
- قحطى زدگان: اهمیت تأمین قحطى زدگان ۳
- مساکین: اهمیت تأمین مساکین ۶; توصیه به تأمین مساکین ۱; فضیلت تأمین مساکین ۵
- یتیم: اهمیت تأمین یتیم ۶
منابع
- ↑ کافى، ج ۴، ص ۴، ح ۱۰; نورالثقلین، ج ۵، ص ۵۸۲- ، ح ۱۹.
