آل عمران ١٣٧

قَدْ خَلَتْ‌ مِنْ‌ قَبْلِکُمْ‌ سُنَنٌ‌ فَسِيرُوا فِي‌ الْأَرْضِ‌ فَانْظُروا کَيْفَ‌ کَانَ‌ عَاقِبَةُ الْمُکَذِّبِينَ‌

ترجمه

پیش از شما، سنّت‌هایی وجود داشت؛ (و هر قوم، طبق اعمال و صفات خود، سرنوشتهایی داشتند؛ که شما نیز، همانند آن را دارید.) پس در روی زمین، گردش کنید و ببینید سرانجام تکذیب‌کنندگان (آیات خدا) چگونه بود؟!

بى‌ترديد، پيش از شما ماجراها گذشت (سنّت هلاكت اقوام)، پس در زمين بگرديد و ببينيد كه سر انجام تكذيب كنندگان چه سان بود

قطعاً پيش از شما سنّتهايى [بوده و] سپرى شده است. پس، در زمين بگرديد و بنگريد كه فرجام تكذيب‌كنندگان چگونه بوده است؟

پیش از شما مللی بودند و رفتند، پس در اطراف زمین گردش کنید تا ببینید چگونه تکذیب‌کنندگانِ (وعده‌های خدا) هلاک شدند.

قطعاً پیش از شما روش هایی [در میان ملل و جوامع بوده که از میان رفته است]، پس در زمین گردش کنید و با دقت و تامّل بنگرید که سرانجام تکذیب کنندگانِ [حقایق] چگونه بود.

پيش از شما سنتهايى بوده است، پس بر روى زمين بگرديد و بنگريد كه پايان كار آنها كه پيامبران را به دروغگويى نسبت مى‌دادند چه بوده است.

پیش از شما سنتهایی بوده و گذشته است، در زمین سیر و سفر کنید و سرانجام دروغ انگاران را بنگرید

پيش از شما روشها و نهادهايى- سنتهاى الهى در هلاك امتها- بود كه گذشت، پس در زمين بگرديد و بنگريد كه سرانجام آنها كه [پيامها و نشانه‌هاى خدا را] دروغ انگاشتند چگونه بود.

پیش از شما (ای مؤمنان، درباره گذشتگان) قواعد و ضوابطی بوده است (که ثابت و تغییرناپذیر به مرحله‌ی اجرا درآمده است و امور اجتماعی بشر برابر آن چرخیده و گردیده است و همیشه هم‌چنین خواهد بود) پس در زمین به گردش بپردازید و بنگرید که فرجام تکذیب‌کنندگان (حق که پیوسته با باطل در جنگ است) چگونه گشته است.

همواره پیش از شما سنتّ‌هایی سپری شده است. پس در زمین بگردید (و) سپس بنگرید که فرجام تکذیب‌‌کنندگان چگونه بوده است‌.

همانا بگذشت پیش از شما ملتهائی پس بگردید در زمین و بنگرید چگونه بود فرجام ناباوران تکذیب کنندگان‌

آل عمران ١٣٦	آیه ١٣٧	آل عمران ١٣٨
سوره : سوره آل عمران نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٣ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«خَلَتْ»: رفته است. گذشته است. «سُنَن»: جمع سُنَّة، راهها و روشها. وقائع و رخدادها. ملّتها و امّتها. مراد سُنَّةالله، یعنی نظامی است که خداوند آن را پدید آورده است و بر طبق آن آفرینش در گردش و چرخش است. «أُنظُرُوا»: بنگرید. بیندیشید. «کَیْفَ کانَ عَاقِبَةُ الْمُکَذِّبِینَ»: (کَیْفَ) خبر مقدّم (کانَ) و (عاقِبَة) اسم آن است.

تفسیر

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- حاکمیّت قوانین ثابت و سنتهاى الهى بر جوامع بشرى، در سراسر تاریخ (قد خلت من قبلکم سنن فسیروا فى الارض)

۲- تحولات و تغییرات اجتماعى و تاریخى، بر اساس قوانین و سنتهاى الهى* (قد خلت من قبلکم سنن فسیروا فى الارض فانظروا کیف کان عاقبة المکذّبین)

۳- پیش بینى تحولات اجتماعى و واکنشهاى تاریخى، بر اساس شناسایى قوانین و سنتهاى الهىِ حاکم بر آنها (قد خلت من قبلکم سنن فسیروا فى الارض) از آنجا که تحولات اجتماعى و تاریخى جوامع انسانى داراى قوانین ثابت هستند، با شناخت آن قوانین مى توان تحولات اجتماعى آینده را پیش بینى کرد.

۴- ضرورت کند و کاو در تحوّلات و حوادث اجتماعى تاریخى براى شناسایى قوانین و سنتهاى حاکم بر جوامع (قد خلت من قبلکم سنن فسیروا فى الارض فانظروا کیف کان عاقبة المکذّبین)

۵- کلیّه جوامع، همواره داراى روشها و شیوه هاى خاص زندگى اجتماعى و جهتگیریهاى خاص تاریخى هستند. (قد خلت من قبلکم سنن ... فانظروا کیف کان عاقبة المکذّبین)

۶- ضرورت کاوش و دقّت در فرجام تکذیب کنندگان دین الهى (فانظروا کیف کان عاقبة المکذّبین)

۷- اهمیّت و ارزش جامعه شناسى و دقّت در تحولات و حوادث تاریخى (فسیروا فى الارض فانظروا کیف کان عاقبة المکذّبین)

۸- هشدار به مردم از عاقبت و فرجام شوم تکذیب کنندگان دین خداوند (فانظروا کیف کان عاقبة المکذّبین)

۹- تحقیق براى بدست آوردن سنن و قوانین حاکم بر جوامع بشرى، نیازمند به حضور محقق در متن آن جامعه و یا استناد به مدارک عینى است. (فسیروا فى الارض فانظروا کیف کان عاقبة المکذّبین)

۱۰- جهانگردى و کاوش در حوادث و تحولات اجتماعى تاریخى، راهى براى شناخت سنتهاى الهى (فسیروا فى الارض فانظروا کیف کان عاقبة المکذّبین)

۱۱- زمین و آثار گذشتگان، منبعى براى شناخت و عبرت آموزى (فسیروا فى الارض فانظروا کیف کان عاقبة المکذّبین)

۱۲- تاریخ پیشینیان و فرجام آنان، عبرتى براى آیندگان (قد خلت من قبلکم ... فانظروا کیف کان عاقبة المکذّبین)

۱۳- برخى از گناهان آدمى، در پى دارنده عذابهاى دنیوى (کیف کان عاقبة المکذّبین)

۱۴- وجود تکذیب کنندگان دین الهى در امتهاى گذشته (قد خلت من قبلکم سنن فسیروا فى الارض فانظروا کیف کان عاقبة المکذّبین)

موضوعات مرتبط

• آثار باستانى:۱۱
• اللّه: سنتهاى اللّه ۱، ۲، ۳، ۱۰ ; هشدارهاى اللّه ۸
• پیشخبینى تحولات:۳
• تاریخ: ادوار تاریخ ۱۴ ; تعقل در تاریخ ۷ ; حوادث تاریخ ۴ ; سنتهاى حاکم بر تاریخ ۱، ۹ ; عبرت از تاریخ ۱۲ ; فلسفه تاریخ ۱، ۹ ; فواید نقل تاریخ ۱۲ ; منابع تاریخ ۹، ۱۰
• تحقیق: تشویق به تحقیق ۴، ۶ ; روشهاى تحقیق ۹، ۱۰
• جامعه: تحولات در جامعه ۲، ۳، ۴، ۷، ۱۰ ; سنتهاى حاکم بر جامعه ۴
• جامعه‌شناسى:۵ اهمیّت جامعه‌شناسى ۵ ۷
• جهانخبینى توحیدى:۳
• دین: تکذیب دین ۶، ۸، ۱۴
• رفتارشناسى:۵
• زمین: تحقیق در زمین ۱۱
• سیر و سیاحت:۱۰
• شناخت: منابع شناخت ۱۰، ۱۱
• عبرت: عوامل عبرت ۱۱، ۱۲
• عذاب دنیوى:۱۳
• کیفر:۱۳
• گناه: آثار گناه ۱۳ ; کیفر گناه ۱۳
• مکذّبان: فرجام مکذّبان ۶، ۸