المائدة ٤٢: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
QRobot edit
(افزودن سال نزول) |
(QRobot edit) |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
<tabber> | <tabber> | ||
المیزان= | المیزان= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۵_بخش۲۴#link1 | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۵_بخش۲۴#link1 | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-|نمونه= | |-|نمونه= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:نمونه جلد۴_بخش۴۸#link295 | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:نمونه جلد۴_بخش۴۸#link295 | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-| تفسیر نور= | |||
===تفسیر نور (محسن قرائتی)=== | |||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ أَكَّالُونَ لِلسُّحْتِ فَإِنْ جاؤُكَ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ أَوْ أَعْرِضْ عَنْهُمْ وَ إِنْ تُعْرِضْ عَنْهُمْ فَلَنْ يَضُرُّوكَ شَيْئاً وَ إِنْ حَكَمْتَ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ «42» | |||
آنان براى دروغ سازى به دقّت گوش مى‌دهند و همواره مال حرام (رشوه و ربا) مى‌خورند، پس اگر (براى داورى) نزد تو آمدند، يا ميانشان داورى كن يا از آنان روى بگردان و اگر از آنان روى بگردانى پس هرگز هيچ زيانى به تو نخواهند رساند. و اگر داورى كنى، پس ميانشان به قسط و عدل قضاوت كن، همانا خداوند دادگران را دوست دارد. | |||
===نکته ها=== | |||
بعضى از يهود كه زناى محصنه كرده بودند، به اميد نجات از كيفر سنگسار كه در دين يهود نيز آمده است، «1» براى داورى نزد پيامبر آمدند، غافل از آنكه حكم اسلام هم سنگساركردن زناكار است، چون ديدند حكم اسلام نيز همان است، حاضر به پذيرش حكم پيامبر نشدند. | |||
«سحت» طبق روايات، رشوه و هدايايى است كه براى انجام كارى داده شود. «2» سُحت در لغت، كار حرامى است كه مايه‌ى ننگ صاحبش شود. «3» | |||
«سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ» يا به معناى آن است كه سخنان را با دقّت مى‌شنوند ونيّت دروغ بستن و تحريفِ آن را دارند و يا به معناى آن است كه عوام يهود با علم به دروغگويى و | |||
---- | |||
«1». در تورات، سِفر تثنيه، فصل 23، حكم زنا بيان شده است. | |||
«2». وسائل، ج 17، ص 95. | |||
«3». مفردات راغب. | |||
جلد 2 - صفحه 297 | |||
تحريف‌گرى علماى خود، باز هم سخن آنان را گوش مى‌دهند و مى‌پذيرند. | |||
آيه خطاب به پيامبر مى‌فرمايد: گرچه علماى يهود در انديشه آسيب‌رسانى به تو هستند و تو براى مكتب و جامعه اسلامى دغدغه دارى؛ ولى خداوند نويد مى‌دهد كه اگر مصلحت را در اعراض دانستى دغدغه‌اى نداشته باش. «وَ إِنْ تُعْرِضْ عَنْهُمْ فَلَنْ يَضُرُّوكَ شَيْئاً» | |||
===پیام ها=== | |||
1- علماى يهود، رشوه‌خوار بودند، «أَكَّالُونَ لِلسُّحْتِ» و عوامشان مشتاق شنيدن دروغ. «سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ» (تكرار «سَمَّاعُونَ»، در دو آيه پى‌درپى شايد اشاره باشد به اينكه اين روش، كم‌كم خصلت آنان شده است.) | |||
2- همزيستى مسلمانان با اهل كتاب، تا حدّى بود كه آنان براى قضاوت، نزد پيامبر اسلام مى‌آمدند. «جاؤُكَ» | |||
3- پيامبر صلى الله عليه و آله غير از مسئوليّت نبوّت، مسئوليّت حكومت نيز داشت. «فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ أَوْ أَعْرِضْ عَنْهُمْ» | |||
4- پيامبران، در امر حكومت و داورى، از طرف خداوند اختياراتى دارند كه طبق صلاح‌ديد عمل مى‌كنند. فَاحْكُمْ ... أَوْ أَعْرِضْ | |||
5- شعاع حكومت اسلامى، اهل كتاب را نيز در برمى‌گيرد. «فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ» | |||
6- اگر حاكم اسلامى براى داورى بين كشورهاى غير اسلامى انتخاب شد، بايد عدالت، جرأت و صراحت را كاملًا مراعات كند. «فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ» | |||
7- مسائل نژادى، منطقه‌اى، تعصب‌هاى گروهى، تمايلات شخصى و تهديدها نبايد در قضاوت‌ها تأثير بگذارد. «فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ» | |||
8- عدالت هميشه و با هر گروه، يك ارزش خداپسند است. «فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ» | |||
تفسير نور(10جلدى)، ج2، ص: 298 | |||
}} | |||
|-| | |||
اثنی عشری= | |||
===تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ أَكَّالُونَ لِلسُّحْتِ فَإِنْ جاؤُكَ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ أَوْ أَعْرِضْ عَنْهُمْ وَ إِنْ تُعْرِضْ عَنْهُمْ فَلَنْ يَضُرُّوكَ شَيْئاً وَ إِنْ حَكَمْتَ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ (42) | |||
سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ: (تكرار براى تأكيد است) يعنى ايشان البته شنوندگانند سخن تو را براى دروغ بستن، تا آن را بر خلاف آنچه شنوند به ابناى جنس خود گويند. أَكَّالُونَ لِلسُّحْتِ: خورندگانند حرام، يعنى رشوه را در تغيير احكام؛ و حرام را «سحت» گويند، زيرا متعاقب است به عذاب استيصال و خوارى، و يا بركتى در آن براى اهلش نيست؛ پس هلاك شوند به عذاب استيصال. و يا به سبب قبح عارى كه در آن باشد. و احاديث در آن بسيار است: | |||
1- از امير المؤمنين عليه السّلام مروى است كه سحت چند چيز است: 1- رشوه در حكم خدا. 2- مهر زانيه. 3- كسب حجام 4- مزد «نر» بر «ماده» جهانيدن 5- بهاى مسكرات 6- قيمت مردار 7- مزد كاهن 8- اجرت چيزى كه بنويسند در توسل معصيت «1». | |||
2- كتاب خصال- در وصاياى حضرت رسول صلى اللّه عليه و آله يا علىّ من السّحت ثمن الميتة و ثمن الكلب و ثمن الخمر و مهر البغىّ و الرّشوة فى الحكم و | |||
---- | |||
«1» مجمع البيان ج 2 ص 196. | |||
تفسير اثنا عشرى، ج3، ص: 91 | |||
اجرة الكاهن. «1» فرمود: يا على از سحت است قيمت مردار و قيمت سگ و قيمت خمر و مهر زانيه و رشوه در حكم و اجرت كاهن. | |||
3- در عيون- عن الرضا عليه السّلام حدّثنى ابى عن علىّ بن أبي طالب عليه السّلام فى قول اللّه تعالى اكالون للسّحت قال هو الرّجل يقضى لاخيه الحاجة ثمّ يقبل هديته. «2» از حضرت رضا عليه السّلام حديث فرمود مرا پدرم از على بن ابى طالب عليه السّلام در قول خداى تعالى (اكالون للسحت) فرمود: او مردى است كه برمى‌آورد حاجت برادر دينى خود را پس قبول مى‌كند هديه او را. | |||
4- قال عليه السّلام الرّاشى و المرتشى و الماشى بينهما ملعونون. «3» فرمود رشوه دهنده و گيرنده و واسطه بين آن، هر سه ملعونند. | |||
5- قال عليه السّلام لعن اللّه الرّاشى و المرتشى و الماشى بينهما. «4» فرمود: خدا از رحمت واسعه خود دور نموده رشوه دهنده و رشوه گيرنده و واسطه بين اين دو. | |||
فَإِنْ جاؤُكَ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ: پس اگر بيايند اهل كتاب به محاكمه نزد تو، پس حكم كن ميان ايشان أَوْ أَعْرِضْ عَنْهُمْ: يا روى بگردان از ايشان و به اهل ملتشان رد كن تا بر طبق شريعت خود عمل كنند. حق تعالى در اين آيه آن حضرت را مخيّر ساخته است ميان حكم و اعراض وَ إِنْ تُعْرِضْ عَنْهُمْ: و اگر اعراض كنى از ايشان و حكم نكنى فَلَنْ يَضُرُّوكَ شَيْئاً: پس زيان و ضرر نتوانند رسانيد به تو چيزى را بسبب معادات ايشان به تو بواسطه اعراض تو از حكم، چه خدا نگهدار تو است از ضرر ايشان. وَ إِنْ حَكَمْتَ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ: و اگر اراده حكم كنى، پس حكم كن ميان ايشان براستى و عدل بر وجهى كه به آن مأمورى در قرآن و شريعت اسلام. إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ: | |||
بدرستى كه خداى تعالى دوست مى‌دارد عدل كنندگان در حكم را، يعنى لازمه دوستى كه احسان و انعام و احفاظ و تعظيم شأن ايشان است، در باره آنان منظور | |||
---- | |||
«1» خصال، باب السنة، ص 329، حديث 25. | |||
«2» تفسير نور الثقلين، جلد اوّل، صفحه 525، حديث 198- جامع الاخبار، صدوق، فصل 117. | |||
«3» بحار الانوار، جلد 104، صفحه 274، حديث 9 و 11- جامع الاخبار، فصل 117. | |||
«4» بحار الانوار، جلد 104، صفحه 274، حديث 9 و 11- جامع الاخبار، فصل 117. | |||
تفسير اثنا عشرى، ج3، ص: 92 | |||
فرمايد. | |||
}} | |||
|-| | |||
روان جاوید= | |||
===تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ أَكَّالُونَ لِلسُّحْتِ فَإِنْ جاؤُكَ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ أَوْ أَعْرِضْ عَنْهُمْ وَ إِنْ تُعْرِضْ عَنْهُمْ فَلَنْ يَضُرُّوكَ شَيْئاً وَ إِنْ حَكَمْتَ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ (42) | |||
ترجمه | |||
بسيار شنوندگانند مر دروغ را بسيار خورندگانند مر حرام را پس اگر آمدند نزد تو پس حكم كن ميان آنها يا روى گردان از آنها و اگر روى گردانى از آنها پس هرگز ضرر نميرسانند تو را چيزى و اگر حكم كردى ميانشان پس حكم كن بعدل همانا خداوند دوست دارد عدالت كنندگانرا. | |||
تفسير | |||
تكرار يكى از شاهكارهاى بلاغتى است در مقام وعظ و خطابه و مفيد تأكيد است و اصل سحت بمعنى استيصال است و بمال حرام اطلاق ميشود چون صاحبش را در دنيا و آخرت مستأصل مى‌نمايد و بركت ندارد و بضمتين نيز قرائت شده است و در كافى از حضرت صادق (ع) نقل نموده كه مراد رشوه در حكم است و نيز از آنحضرت نقل شده است كه بهاء مردار و سگ و خوك و اجرت زنا و رشوه و مزد كاهن است و در فقيه از آن حضرت نقل نموده كه حقوق قاضى است كه از پادشاه ميگيرد و در منهج از آنحضرت نقل نموده كه سحت شامل جميع انواع حرام است و در تهذيب از حضرت باقر (ع) نقل نموده كه حاكم اگر اهل تورية و انجيل نزد او آيند براى محاكمه مختار است در قبول و ردّ حقير عرض ميكنم چنانچه پيغمبر (ص) در اين آيه مخير شده است بين حكم و اعراض و وعده داده شده است بآنكه اگر اعراض آنحضرت موجب عناد آنها شود خداوند او را از شرّ آنها محفوظ فرمايد و نتوانند آسيبى بوجود مباركش برسانند چنانچه مأمور شده است بآنكه در صورت قبول حكومت حكم فرمايد بعدالتى كه خدا امر بآن فرموده است در اين مقام كه آن موازين قضائيّه و احكام و حدود الهيه است و خداوند حكم كنندگان بعدل را دوست دارد و آنها را از شرور خلق حفظ ميفرمايد و روايت شده است كه عدالت كنندگان نزد خداوند بر منابرى از نور مستقرند و در نفحات اتفاق اصحاب ما را نقل فرموده بر تخيير حاكم در قبول و ردّ در صورتى كه دو طرف محاكمه از اهل يك ملت باشند و حرمت ردّ را | |||
---- | |||
جلد 2 صفحه 214 | |||
باهل ذمه در صورتى كه يكى از دو طرف مسلمان باشند و منحصر فرموده است اختلاف را بجائيكه دو طرف ذمى باشند و از اهل دو ملت مانند يهود و نصارى و تقويت فرموده وجوب قبول را در اينصورت بمقتضاى عمومات دالّه بر وجوب حكم و قضاء بحق و بما انزل اللّه و عدم ثبوت تخصيص مگر در صورت اتحاد دو طرف در ملت و تأييد فرموده است وجوب را بآنكه رد بيكى از دو ملت موجب فتنه است با آنكه خودشان روايت تهذيب از حضرت باقر (ع) را نقل نموده‌اند و شكى نيست در آنكه اگر يك يهودى و يك نصرانى بيايند براى محاكمه نزد حاكم ما صادق است كه اهل تورية و انجيل آمده‌اند براى محاكمه و در اينصورت امام حكم بتخيير فرموده و اين براى تخصيص كافى است علاوه بر آنكه ادله داله بر وجوب حكم بحق و بما انزل اللّه ناظر باصل حكم نيست بلكه ناظر بكيفيّت آنست به اين معنى كه فرموده‌اند قاضى بايد حكم بحق كند و بر طبق دستور الهى نه آنكه حتما بايد متصدى قضاوت شود لذا فقهاء ما رضوان اللّه عليهم اجمعين تولّى قضا را مستحب دانسته‌اند براى كسى كه بخود اطمينان داشته باشد و واجب كفائى از باب امر بمعروف و نهى از منكر و ردّ بيكى از دو ملت موجب فتنه نيست براى آنكه حكم آنها ممكن است موافق با ما باشد علاوه بر آنكه ائمه اطهار بما دستور داده‌اند كه احكام دينى آنها را در باره آنها معمول داريم با آنكه عدم قبول ملازم با ردّ بيكى از دو ملت نيست و از اين بيان معلوم شد جواب كسانى كه قائل شده‌اند بنسخ اين آيه بآيه و ان احكم بينهم بما انزل اللّه و حال تفصيل منهج الصادقين در اين باب كه نسبت بروايات اصحاب ما داده است و محتاج بمزيد توضيح نميباشد .. | |||
}} | |||
|-| | |||
اطیب البیان= | |||
===اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
سَمّاعُون‌َ لِلكَذِب‌ِ أَكّالُون‌َ لِلسُّحت‌ِ فَإِن جاؤُكَ فَاحكُم بَينَهُم أَو أَعرِض عَنهُم وَ إِن تُعرِض عَنهُم فَلَن يَضُرُّوكَ شَيئاً وَ إِن حَكَمت‌َ فَاحكُم بَينَهُم بِالقِسطِ إِنَّ اللّه‌َ يُحِبُّ المُقسِطِين‌َ (42) | |||
ميشنوند كلام تو را و دروغ نقل ميكنند و ميگيرند اموال ناس را بدون وجه مشروع پس اگر آمدند نزد شما براي محاكمه اختيار با شما است ميخواهي حكم كن ميانه آنها و ميخواهي اعراض كن، و آنها را بخود واگذار شما اگر اعراض كردي بشما هيچ گونه ضرري نميتوانند وارد كنند و اگر حكم كردي بعدل ميانه آنها حكم نما محققا خدا دوست ميدارد كساني که بعدل رفتار ميكنند سَمّاعُون‌َ لِلكَذِب‌ِ گذشت معناي آن و تكرار اينکه جمله ممكن است که در آيه سابقه راجعه بقضيه رجم يا قصاص باشد چنانچه گذشت و در اينکه آيه بقرينه | |||
جلد 6 - صفحه 371 | |||
جمله بعد راجع بمطلق مراجعات آنها باشد چه در مرافعات و چه در احكام اگر چه نوع مفسرين مورد هر دو را يكي دانسته أَكّالُون‌َ لِلسُّحت‌ِ سحت بمعني اخذ مال است بدون موازين شرعيه و عرفيه مثل رشوه در احكام، اخذ اجرت بر واجبات شرعيه، قمار، سرقت، عصب، اجرت بر فعل محرمات، ثمن خمر، بيع آنچه ماليت ندارد عرفا مثل: خنافس و ديدان، ثمن عذره انسان و ثمن كلب و ميته و بيع آلات لهو و آلات قمار و بليط بخت آزمايي و آلات ساز و آواز و صرف مال در محرمات مثل: سينما، تماشاخانه، و بيع آلات حرب باعداء دين و اجرت زنا و لواط و ساير مكاسب محرمه و اينكه در بعض اخبار تفسير شده ببعض مذكورات از باب بيان مصاديق است و يكي از مصاديق مهمه اخذ رباء است که در يهود معمول است و بالجمله يهود از هر طريقي که ممكن باشد بهر حيله و تقلبي مال بدست بياورند ميخورند. | |||
فَإِن جاؤُكَ که تو را حكم بنمايند اختيار با شما است خواستي قبول فرما و خواستي رد نما چنانچه همين اختيار براي ائمه عليهم السلام هم بوده و فعلا هم براي احكام شرع علماء اعلام هست و توهم اينكه اينکه حكم نسخ بآيه شريفه وَ أَن‌ِ احكُم بَينَهُم بِما أَنزَل‌َ اللّه‌ُ مائده آيه 49، فاسد است زيرا اولا گذشت در اوائل سوره اخباري که اينکه سوره هيچ آيه آن نسخ نشده، و ثانيا مراد اينست که اگر اختيار حكم كردي يا موردي لازم شد حكم بايد بما انزل اللّه باشد چنانچه در اينکه آيه هم ميفرمايد بايد بقسط باشد فَاحكُم بَينَهُم أَو أَعرِض عَنهُم البته همين نحوي که افعال الهي مطابق حكمت و صلاح است افعال انبياء و ائمه هم بر طبق مصلحت و حكمت است در جايي که صلاح در حكم باشد حكم ميفرمايند و در موردي که مصلحت در اعراض است اعراض ميكنند. | |||
وَ إِن تُعرِض عَنهُم فَلَن يَضُرُّوكَ شَيئاً نميتوانند كوچكترين اذيتي بشما بكنند چون خدا با شما است هر چه منافقين و يهود داراي قوت و قدرت باشند از | |||
جلد 6 - صفحه 372 | |||
فرعون و اتباعش قوي‌تر نيستند موقعي که مأمور شد حضرت موسي، هارون عليهما السلام براي دعوت او عرض كردند قالا رَبَّنا إِنَّنا نَخاف‌ُ أَن يَفرُطَ عَلَينا أَو أَن يَطغي قال‌َ لا تَخافا إِنَّنِي مَعَكُما أَسمَع‌ُ وَ أَري طه آيه 45 و 46. | |||
وَ إِن حَكَمت‌َ فَاحكُم بَينَهُم بِالقِسطِ البته معلوم است که حضرت رسالت بر خلاف عدل و قسط حكم نميفرمايد اينکه دستور براي شبهه يهود بلكه مسلمين است که توهم نكنند که حضرت بواسطه عداوتي که يهود و منافقين دارند اعمال غرضي كند و بر حلاف عدل حكم كند و همچنين قطع طمع آنها شود که حضرت فرق گذارد بين شريف و وضيع و قوي و ضعيف. | |||
إِنَّ اللّه‌َ يُحِبُّ المُقسِطِين‌َ و همين جهت موجب اينکه ميشود که نيايند خدمت پيغمبر صلي اللّه عليه و آله و سلّم و تقاضاي حكمت كنند چون مقصود آنها حكم بر خلاف حق است و الا اگر واقعا مطابق حق ميخواستند همان تورات آنها با اينكه محرف است حكم قصاص و رجم و بسياري از احكام را بيان ميكند چنانچه در آيه بعد اشاره باين موضوع دارد. | |||
}} | |||
|-| | |||
برگزیده تفسیر نمونه= | |||
===برگزیده تفسیر نمونه=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
}} | |||
|-|تسنیم= | |-|تسنیم= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-|</tabber> | |-|</tabber> | ||
