تفسیر:المیزان جلد۵ بخش۲۰

از الکتاب
→ صفحه قبل صفحه بعد ←


  • آيات ۱۹ - ۱۵ سوره مائده
  • مراد از نور در « قد جائكم من الله نور و كتاب مبين » قرآن مجيد است
  • هادى حقيقى خداى سبحان است و رسول و كتاب آلت و وسيله ظاهرى هدايت هستند
  • راههاى خدائى بسياراند ولى برخلاف راههاى غير خدائى ، همه آن راهها به يك راه(صراط مستقيم ) منتهى مى شوند
  • در مواردى كه اخراج مردم از ظلمات به نور بهرسول يا كتاب نسبت داده مى شود اذن خدا به معناى رضاى اوست
  • برهانى بر بطلان اعتقاد مسيحيان به اينكه مسيح فرزند خدا است
  • يهود و نصارى ادعاى فرزندى حقيقى براى خدا را ندارد، بلكه مدعى اختصاص و تقرببه خدايند
  • احتجاج با يهود و نصارى و ابطال ادعاى آنان از دو راه : راه نقض و راه اثبات نقيض
  • مردم به اختلاف مقام و موقعيتى كه نسبت به پروردگارشان دارند، در ابتلاء به بلايا ومصائب دنيوى بر سه دسته اند
  • حوادث و بلايا براى مسلمين ، امتحان و براى منحرفين از اسلامنكال و عذاب بوده است
  • سه مقدمه براى بيان حجت عليه دعوى يهود و نصارا كه مى گفتند خدا راهى به عذابكردن ما ندارد
  • اعتقاد به محال بودن نسخ و بداء مستلزم محدود دانستن قدرت خداى تعالى است
  • گفتارى قرآنى ، فلسفى و روايتى درباره طريقه پيشنهادى قرآن كريم براى تفكر
  • قرآن ، تشخيص فكر صحيح و اقوام را به عقل فطرى بشر احاله نموده است
  • خداى تعالى بندگان را به اطاعت كوركورانه ماءمور نكرده است
  • فطرت انسانها در تشخيص طريقه فكر صحيح يكسان است ، و هيچگاه دستخوش تغيير وتبديل نگشته
  • طريقه استنتاج از قضاياى اوليه بديهى (طريقه منطقى ) راهى است اجتناب ناپذير
  • چند نمونه از گفته هاى منكرين منطق و پاسخ به آنها
  • جواب به اين سخن كه بعضى گفته اند نيازهاى ما در كتاب و سنّت مخزون است پس چهنيازى به نيم خورده كفار؟!
  • يكى ديگر از گفته هاى منكرين منطق
  • خلط فاحشى كه اين گوينده بين فلسفه و كلام مرتكب شده است
  • پاسخ به آنچه درباره فلسفه و عرفان گفته است
  • توضيحاتى درباره « مكتب تذكر »
  • دلايل بطلان مكتب تذكر
  • منكرين منطق ناخودآگاه منطق را بكار مى گويند!
  • در طريقه تذكر نيز خطا واقع مى شود!
  • سخن (حشويه ) و (مشبهه ) در توجيه طريقه تذكر
  • نمونه ديگرى از گفتار منكرين منطق و پاسخ به آن
  • جواب كسانيكه با انكار وجود مقدماتى كلى و دائمى و ثابت ، طريقه منطقى را منكر شدهاند
  • بيان سه طريق تفكر (برهان ، جدل ، وعظ) در يك آيه قرآن
  • وجود رابطه بين علم و تفكر با تقوا و عمل صالح به اين معنا نيست كه تقوا طريقىمستقل براى تفكر است
  • توضيح ارتباط تقوا و رجوع انسان به فطرت حقيقى
  • آياتى از قرآن كه آثار تقوا را و آياتى ديگر كه آثار بى تقوائى و هواپرستى را درطرز تفكر انسان بيان مى كنند
  • اين حقيقت قرآنى كه با تقرب الى الله ، انسان مى تواند به آگاهيهائى خاص دستيابد با سخن ما منافات ندارد
  • (درباره پيدايش و سير علوم عقليه در ميان مسلمين )
  • اشاره به وضع علمى مسلمين در عهد رسول الله (ص ) و تحولاتى كه پس از رحلت آنحضرت پديد آمد
  • عوامل جهل حديث بعد از رحلت پيامبر (ص )
  • اعراض از اهل بيت (ع ) بزرگترين شكاف در نظام تفكر اسلامى پديد آورد
  • علم حديث و علم كلام در زمان خلافت عمر و سپس در زمان خلافت اميرالمؤ منين و سپس در دورانبنى اميه
  • پيدايش دو مسلك كلامى متفاوت : « معتزله » و « اشاعره »
  • سبقت شيعه بر اشاعره و معتزله در بحث هاى كلامى
  • راه يافتن علوم قديميان در ميان مسلمين و علل جبهه گيرى علماى اسلام در برابر افكارجديد
  • پيدايش مكتب تصوف و رواج آن
  • دو علت عمده انحطاط متصوفه
  • بنابر كتاب و سنت و وراى ظواهر شريعت باطنى هست كه راه رسيدن به آن هماناعمل به آن ظواهر است
  • كوشش هايى كه براى آشتى دادن و جمع بين ظواهر دينى ، فلسفه و عرفان بهعمل آمده است
  • (رواياتى در مورد شاءن نزول آيات گذشته )


→ صفحه قبل صفحه بعد ←